Diplomatie: verschil tussen versies
Verdrag van Wenen toegevoegd en gelinkt. Taalpoets |
|||
| Regel 3: | Regel 3: | ||
== De basis van de diplomatie == |
== De basis van de diplomatie == |
||
De basis van de diplomatie |
De basis van de diplomatie is het overleg tussen twee of meer groepen over zaken die men wil regelen. Bekend voorbeelden hiervan zijn het [[vrede]]soverleg tussen de twee landen die in oorlog zijn, handelsovereenkomsten tussen twee of meer landen, en [[ontwapening]]sbesprekingen. |
||
Diplomatiek overleg kenmerkt zich door de deelname aan dat overleg van twee (of meer) groepen die niet aan elkaar gerelateerd zijn en waar dan ook duidelijke verschillen tussen bestaan, in een situatie waarin beide groepen wel enig belang hebben bij het vinden van oplossingen voor hun onderlinge problemen. Diplomatie is niet nodig als er geen verschillen zijn, diplomatie is ervoor om de tegenstellingen die uit verschillen voortkomen te overbruggen. |
Diplomatiek overleg kenmerkt zich door de deelname aan dat overleg van twee (of meer) groepen die niet aan elkaar gerelateerd zijn en waar dan ook duidelijke verschillen tussen bestaan, in een situatie waarin beide groepen wel enig belang hebben bij het vinden van oplossingen voor hun onderlinge problemen. Diplomatie is niet nodig als er geen verschillen zijn, diplomatie is ervoor om de tegenstellingen die uit verschillen voortkomen te overbruggen. |
||
Van belang is ook om duidelijk onderscheid te maken tussen het overleg tussen verschillende groepen en tussen onderdelen van dezelfde groep – dit laatste is geen diplomatie, maar ''[[politiek]]''. Een onderhandeling over wegenbouw tussen Duitsland en Nederland is een diplomatieke aangelegenheid, de wegenbouw binnen Nederland alleen is een zaak van de Nederlandse politiek. Het diplomatieke overleg tussen [[Nederland]] en [[Duitsland]] wordt dan |
Van belang is ook om duidelijk onderscheid te maken tussen het overleg tussen verschillende groepen en tussen onderdelen van dezelfde groep – dit laatste is geen diplomatie, maar ''[[politiek]]''. Een onderhandeling over wegenbouw tussen Duitsland en Nederland is een diplomatieke aangelegenheid, de wegenbouw binnen Nederland alleen is een zaak van de Nederlandse politiek. Het diplomatieke overleg tussen [[Nederland]] en [[Duitsland]] wordt dan wel gevoerd door vertegenwoordigers (diplomaten) van de twee politieke lichamen van beide landen en wordt ook achteraf door de politiek van beide landen goed- of afgekeurd. De door diplomaten afgesloten [[verdrag]]en moeten door hun landen worden [[ratificatie|geratificeerd]]. |
||
== Ontwikkeling van de diplomatie== |
== Ontwikkeling van de diplomatie== |
||
Het uitwisselen van gezanten tussen staten kwam |
Het uitwisselen van gezanten tussen staten kwam al voor in de oudheid. Na de val van het West-Romeinse Rijk namen de Germaanse koningen het gebruik om gezanten uit te wisselen over. Permanente gezantschappen ontstonden tussen Venetië en het Oost-Romeinse rijk in de twaalfde eeuw. Onder invloed van de Venetiaanse diplomatie werd het gebruik om permanent vertegenwoordigers uit te wisselen vanaf de vijftiende eeuw in West-Europa verspreid. |
||
De opkomst van de moderne diplomatieke structuren van West-Europa en aanverwanten was aan het begin van de [[18e eeuw]] afgerond en is eigenlijk nooit meer weggeweest. Het begon destijds met de uitwisseling van ambassadeurs als vertegenwoordigers van koningen |
De opkomst van de moderne diplomatieke structuren van West-Europa en aanverwanten was aan het begin van de [[18e eeuw]] afgerond en is eigenlijk nooit meer weggeweest. Het begon destijds met de uitwisseling van ambassadeurs als vertegenwoordigers van koningen of het landsbestuur in den vreemde en is uitgegroeid tot allesomvattende organisaties op regionaal ([[Europese Unie]]) en mondiaal niveau ([[Verenigde Naties]] en aanverwante organisaties). |
||
==Diplomaten== |
==Diplomaten== |
||
De [[diplomatieke titulatuur]] is vastgelegd in internationale conventies. |
De [[diplomatieke titulatuur]] is vastgelegd in internationale conventies. De belangrijkste daarvan is het [[Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer]]. |
||
De hoogste diplomaat op missie is een [[ambassadeur]]. De ambassadeur is de vertegenwoordiger van zijn staatshoofd en zijn regering bij de regering waar hij is ''geaccrediteerd''. Deze accreditatie wordt gegeven in de zogenaamde [[geloofsbrief|geloofsbrieven]] |
De hoogste diplomaat op missie is een [[ambassadeur]]. De ambassadeur is de vertegenwoordiger van zijn staatshoofd en zijn regering bij de regering waar hij is ''geaccrediteerd''. Deze accreditatie wordt gegeven in de zogenaamde [[geloofsbrief|geloofsbrieven]], waarin het uitsturende staatshoofd bevestigt dat de diplomaat in kwestie door hem is uitgestuurd. De overhandiging van de geloofsbrieven aan het staatshoofd van het gastland gaat telkens gepaard met enige ceremonie. |
||
De overhandiging van de geloofsbrieven aan het staatshoofd van het gastland gaat telkens gepaard met enige ceremonie. |
|||
De ambassadeur is belast met de leiding van een ambassade, die ter plaatse de nationale belangen op het gebied van politiek, economie en handel, ontwikkelingssamenwerking, pers- en culturele zaken behartigt. |
De ambassadeur is belast met de leiding van een ambassade, die ter plaatse de nationale belangen op het gebied van politiek, economie en handel, ontwikkelingssamenwerking, pers- en culturele zaken behartigt. |
||
| Regel 24: | Regel 23: | ||
In rang volgen na de ambassadeur: [[gevolmachtigd minister]]s, ambassaderaden en ambassadesecretarissen. |
In rang volgen na de ambassadeur: [[gevolmachtigd minister]]s, ambassaderaden en ambassadesecretarissen. |
||
Een [[permanent vertegenwoordiger]] is gelijkwaardig aan een ambassadeur, met dit verschil dat hij niet is geaccrediteerd bij een andere regering, maar bij een internationale organisatie waar zijn land deel van uitmaakt, zoals de [[Europese Unie]], de [[NAVO]] |
Een [[permanent vertegenwoordiger]] is gelijkwaardig aan een ambassadeur, met dit verschil dat hij niet is geaccrediteerd bij een andere regering, maar bij een internationale organisatie waar zijn land deel van uitmaakt, zoals de [[Europese Unie]], de [[NAVO]] of de [[Verenigde Naties]]. |
||
Diplomaten houden zich strikt genomen bezig met het staatsbelang. Diplomaten kunnen echter ook belast worden met een [[consulaat (diplomatie)|consulaat]] of consulaat-generaal. In dat geval behartigt hij ook de individuele belangen van de eigen staatsburgers in het gastland, de zogenaamde ''consulaire'' aangelegenheden. Een ambassadeur is doorgaans ook consul-generaal. In een gastland kunnen meerdere consulaten-generaal of gewone consulaten worden opgericht, maar slechts één ambassade. |
|||
Een ambassadeur is doorgaans ook consul-generaal. In een gastland kunnen meerdere consulaten-generaal of gewone consulaten worden opgericht, maar slechts één ambassade. |
|||
Diplomaten genieten [[diplomatieke onschendbaarheid]] om te vermijden dat ze door lokale autoriteiten worden vervolgd. Bij een conflict (of 'incident') kan de ontvangende staat de ambassadeur ter verantwoording roepen en in extreme gevallen uitwijzen, waardoor de diplomatieke betrekkingen worden verbroken. |
Diplomaten genieten [[diplomatieke onschendbaarheid]] om te vermijden dat ze door lokale autoriteiten worden vervolgd. Bij een conflict (of 'incident') kan de ontvangende staat de ambassadeur ter verantwoording roepen en in extreme gevallen uitwijzen, waardoor de diplomatieke betrekkingen worden verbroken. |
||
| Regel 34: | Regel 32: | ||
==Pauselijke diplomatie== |
==Pauselijke diplomatie== |
||
Een [[nuntius]] is de ambassadeur van de [[Heilige Stoel]] bij een regering. Hij verdedigt met name de belangen van de [[Rooms-katholieke Kerk|katholieke kerk]] in het gastland. |
Een [[nuntius]] is de ambassadeur van de [[Heilige Stoel]] bij een regering. Hij verdedigt met name de belangen van de [[Rooms-katholieke Kerk|katholieke kerk]] in het gastland. Volgens de internationale conventies is de pauselijke nuntius steeds de deken van het [[Corps diplomatique]] en heeft hij zo steeds voorrang op alle andere ambassadeurs. |
||
Volgens de internationale conventies is de pauselijke nuntius steeds de deken van het [[Corps diplomatique]] en heeft hij zo steeds voorrang op alle andere ambassadeurs. |
|||
== Diplomatie van Nederland == |
== Diplomatie van Nederland == |
||
| Regel 42: | Regel 39: | ||
De Nederlandse diplomatieke ambtenaren (ambassadeur, ambassaderaad en secretarissen) vertegenwoordigen de regering van het [[Koninkrijk der Nederlanden]] bij de autoriteiten in hun land van vestiging, terwijl Nederlandse consulaire ambtenaren slechts de autoriteiten van [[Nederland]] bij de autoriteiten in het desbetreffende land vertegenwoordigen. |
De Nederlandse diplomatieke ambtenaren (ambassadeur, ambassaderaad en secretarissen) vertegenwoordigen de regering van het [[Koninkrijk der Nederlanden]] bij de autoriteiten in hun land van vestiging, terwijl Nederlandse consulaire ambtenaren slechts de autoriteiten van [[Nederland]] bij de autoriteiten in het desbetreffende land vertegenwoordigen. |
||
Nederlandse permanente vertegenwoordigingen bij de [[NAVO]], de [[Verenigde Naties|VN]] |
Nederlandse permanente vertegenwoordigingen bij de [[NAVO]], de [[Verenigde Naties|VN]] en de [[Wereldbank]] vertegenwoordigen niet enkel Den Haag, maar ook Willemstad en Oranjestad. |
||
==Diplomatie van België== |
==Diplomatie van België== |
||
België heeft 85 ambassades en 14 consulaten-generaal in het buitenland. De meeste permanente vertegenwoordigingen bij internationale organisaties worden gecombineerd met een gewoon ambassadeurschap. Bij drie organisaties ([[Europese Unie|EU]], [[Verenigde Naties|VN]] |
België heeft 85 ambassades en 14 consulaten-generaal in het buitenland. De meeste permanente vertegenwoordigingen bij internationale organisaties worden gecombineerd met een gewoon ambassadeurschap. Bij drie organisaties ([[Europese Unie|EU]], [[Verenigde Naties|VN]] en de [[NAVO]]) is er een afzonderlijke permanent vertegenwoordiger. In [[Kabul (stad)|Kaboel]] is er geen ambassade, maar een ''diplomatiek bureau''. |
||
==Beneluxsamenwerking== |
|||
==Benelux samenwerking== |
|||
De vestiging van Nederlandse, Belgische |
De vestiging van Nederlandse, Belgische of Luxemburgse ambassades onder één dak (colocatie) kent een lange historie. Sinds het aantreden van [[kabinet-Rutte I|kabinet Rutte]] respectievelijk [[Regering-Di Rupo (federaal)|kabinet Di Rupo]] heeft het overleg met België over colocatiemogelijkheden een vlucht genomen. Dit leidde in 2013 tot overeenstemming over colocatie in Caracas, Buenos Aires, Mexico en Kinshasa. In Caracas is de afgesproken colocatie inmiddels een feit. Verder wordt gesproken over gemeenschappelijke huisvesting in onder meer Washington, Seoel, Bamako, Prishtina (ook met Luxemburg), Ottawa en Nicosia. Op 23 oktober 2014, tijdens een Beneluxtop van de drie regeringsleiders van de Beneluxlanden in aanloop van de Europese top van regeringsleiders, hebben de ministers-presidenten van de Beneluxlanden besloten om de diplomatieke posten van de drie landen te optimaliseren, waar mogelijk samen te huisvesten en elkaar te vertegenwoordigen.<ref>[http://www.benelux.int/nl/nieuws/benelux-eerste-ministers-willen-samenwerking-versterken/ Benelux-top 23-10-14]</ref> |
||
Van oudsher bestaan er al visumsamenwerkingsverbanden tussen de |
Van oudsher bestaan er al visumsamenwerkingsverbanden tussen de Beneluxlanden. In de afgelopen jaren is de samenwerking met – vooral België – verder geïntensiveerd door elkaar voor visumverlening te vertegenwoordigen in landen waar men zelf niet (meer) over een eigen ambassade beschikt en omwille van doelmatigheid ook in landen waar België of Nederland wél een eigen vertegenwoordiging heeft. |
||
Een recentere loot aan de samenwerkingsstam zijn de werkafspraken van 29 april 2011 die binnen het raamwerk van de Benelux Unie zijn gemaakt over het gemeenschappelijk gebruik van |
Een recentere loot aan de samenwerkingsstam zijn de werkafspraken van 29 april 2011, die binnen het raamwerk van de Benelux Unie zijn gemaakt over het gemeenschappelijk gebruik van Beneluxverbindingsofficieren op de posten. Elk van de drie landen kan voortaan bij de behandeling van een rechtshulpverzoek een beroep doen op een politie/justitie-attaché van een van de andere landen wanneer het land zelf daar geen attaché geaccrediteerd heeft. |
||
Sinds 1 november 2012 vormen België, Nederland en Luxemburg een kiesgroep binnen het dagelijks bestuur van het [[Internationaal Monetair Fonds|IMF]] (executive board) in [[Washington D.C.|Washington]], waarbij Nederland en België afwisselend om de vier jaar de bewindvoerder |
Sinds 1 november 2012 vormen België, Nederland en Luxemburg een kiesgroep binnen het dagelijks bestuur van het [[Internationaal Monetair Fonds|IMF]] (executive board) in [[Washington D.C.|Washington]], waarbij Nederland en België afwisselend om de vier jaar de bewindvoerder danwel de plaatsvervangend bewindvoerder leveren. De Beneluxkiesgroep vertegenwoordigt ook nog een aantal voornamelijk Oost-Europese landen, maar ook landen zoals Israël en Cyprus. Tevens is afgesproken dat België en Nederland op ministerieel niveau jaarlijks rouleren in de vergaderingen van het Internationaal Monetair en Financieel Comité, het politieke beleidsorgaan van het IMF. |
||
== Literatuur (o.a.) == |
== Literatuur (o.a.) == |
||
Versie van 3 apr 2015 20:00
Diplomatie is de kunst en kunde van het voeren van overleg tussen twee groepen om daarmee een bepaald doel te bereiken. Meer specifiek worden met diplomatie de geformaliseerde relaties tussen (meestal onafhankelijke) politieke entiteiten bedoeld, meestal staten.
De basis van de diplomatie
De basis van de diplomatie is het overleg tussen twee of meer groepen over zaken die men wil regelen. Bekend voorbeelden hiervan zijn het vredesoverleg tussen de twee landen die in oorlog zijn, handelsovereenkomsten tussen twee of meer landen, en ontwapeningsbesprekingen.
Diplomatiek overleg kenmerkt zich door de deelname aan dat overleg van twee (of meer) groepen die niet aan elkaar gerelateerd zijn en waar dan ook duidelijke verschillen tussen bestaan, in een situatie waarin beide groepen wel enig belang hebben bij het vinden van oplossingen voor hun onderlinge problemen. Diplomatie is niet nodig als er geen verschillen zijn, diplomatie is ervoor om de tegenstellingen die uit verschillen voortkomen te overbruggen.
Van belang is ook om duidelijk onderscheid te maken tussen het overleg tussen verschillende groepen en tussen onderdelen van dezelfde groep – dit laatste is geen diplomatie, maar politiek. Een onderhandeling over wegenbouw tussen Duitsland en Nederland is een diplomatieke aangelegenheid, de wegenbouw binnen Nederland alleen is een zaak van de Nederlandse politiek. Het diplomatieke overleg tussen Nederland en Duitsland wordt dan wel gevoerd door vertegenwoordigers (diplomaten) van de twee politieke lichamen van beide landen en wordt ook achteraf door de politiek van beide landen goed- of afgekeurd. De door diplomaten afgesloten verdragen moeten door hun landen worden geratificeerd.
Ontwikkeling van de diplomatie
Het uitwisselen van gezanten tussen staten kwam al voor in de oudheid. Na de val van het West-Romeinse Rijk namen de Germaanse koningen het gebruik om gezanten uit te wisselen over. Permanente gezantschappen ontstonden tussen Venetië en het Oost-Romeinse rijk in de twaalfde eeuw. Onder invloed van de Venetiaanse diplomatie werd het gebruik om permanent vertegenwoordigers uit te wisselen vanaf de vijftiende eeuw in West-Europa verspreid.
De opkomst van de moderne diplomatieke structuren van West-Europa en aanverwanten was aan het begin van de 18e eeuw afgerond en is eigenlijk nooit meer weggeweest. Het begon destijds met de uitwisseling van ambassadeurs als vertegenwoordigers van koningen of het landsbestuur in den vreemde en is uitgegroeid tot allesomvattende organisaties op regionaal (Europese Unie) en mondiaal niveau (Verenigde Naties en aanverwante organisaties).
Diplomaten
De diplomatieke titulatuur is vastgelegd in internationale conventies. De belangrijkste daarvan is het Verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer.
De hoogste diplomaat op missie is een ambassadeur. De ambassadeur is de vertegenwoordiger van zijn staatshoofd en zijn regering bij de regering waar hij is geaccrediteerd. Deze accreditatie wordt gegeven in de zogenaamde geloofsbrieven, waarin het uitsturende staatshoofd bevestigt dat de diplomaat in kwestie door hem is uitgestuurd. De overhandiging van de geloofsbrieven aan het staatshoofd van het gastland gaat telkens gepaard met enige ceremonie.
De ambassadeur is belast met de leiding van een ambassade, die ter plaatse de nationale belangen op het gebied van politiek, economie en handel, ontwikkelingssamenwerking, pers- en culturele zaken behartigt.
In rang volgen na de ambassadeur: gevolmachtigd ministers, ambassaderaden en ambassadesecretarissen.
Een permanent vertegenwoordiger is gelijkwaardig aan een ambassadeur, met dit verschil dat hij niet is geaccrediteerd bij een andere regering, maar bij een internationale organisatie waar zijn land deel van uitmaakt, zoals de Europese Unie, de NAVO of de Verenigde Naties.
Diplomaten houden zich strikt genomen bezig met het staatsbelang. Diplomaten kunnen echter ook belast worden met een consulaat of consulaat-generaal. In dat geval behartigt hij ook de individuele belangen van de eigen staatsburgers in het gastland, de zogenaamde consulaire aangelegenheden. Een ambassadeur is doorgaans ook consul-generaal. In een gastland kunnen meerdere consulaten-generaal of gewone consulaten worden opgericht, maar slechts één ambassade.
Diplomaten genieten diplomatieke onschendbaarheid om te vermijden dat ze door lokale autoriteiten worden vervolgd. Bij een conflict (of 'incident') kan de ontvangende staat de ambassadeur ter verantwoording roepen en in extreme gevallen uitwijzen, waardoor de diplomatieke betrekkingen worden verbroken.
De aanwerving van diplomaten gebeurt in de meeste landen via een zwaar diplomatiek examen, waarna nog een training volgt.
Pauselijke diplomatie
Een nuntius is de ambassadeur van de Heilige Stoel bij een regering. Hij verdedigt met name de belangen van de katholieke kerk in het gastland. Volgens de internationale conventies is de pauselijke nuntius steeds de deken van het Corps diplomatique en heeft hij zo steeds voorrang op alle andere ambassadeurs.
Diplomatie van Nederland
Nederland heeft 170-tal diplomatieke en consulaire posten in het buitenland (108 ambassades, 4 consulaten-generaal en 58 consulaten) en een veertiental permanente vertegenwoordigingen bij internationale organisaties. Daarnaast bestaan er zo'n 360 honoraire consulaten met beperkte bevoegdheden.
De Nederlandse diplomatieke ambtenaren (ambassadeur, ambassaderaad en secretarissen) vertegenwoordigen de regering van het Koninkrijk der Nederlanden bij de autoriteiten in hun land van vestiging, terwijl Nederlandse consulaire ambtenaren slechts de autoriteiten van Nederland bij de autoriteiten in het desbetreffende land vertegenwoordigen.
Nederlandse permanente vertegenwoordigingen bij de NAVO, de VN en de Wereldbank vertegenwoordigen niet enkel Den Haag, maar ook Willemstad en Oranjestad.
Diplomatie van België
België heeft 85 ambassades en 14 consulaten-generaal in het buitenland. De meeste permanente vertegenwoordigingen bij internationale organisaties worden gecombineerd met een gewoon ambassadeurschap. Bij drie organisaties (EU, VN en de NAVO) is er een afzonderlijke permanent vertegenwoordiger. In Kaboel is er geen ambassade, maar een diplomatiek bureau.
Beneluxsamenwerking
De vestiging van Nederlandse, Belgische of Luxemburgse ambassades onder één dak (colocatie) kent een lange historie. Sinds het aantreden van kabinet Rutte respectievelijk kabinet Di Rupo heeft het overleg met België over colocatiemogelijkheden een vlucht genomen. Dit leidde in 2013 tot overeenstemming over colocatie in Caracas, Buenos Aires, Mexico en Kinshasa. In Caracas is de afgesproken colocatie inmiddels een feit. Verder wordt gesproken over gemeenschappelijke huisvesting in onder meer Washington, Seoel, Bamako, Prishtina (ook met Luxemburg), Ottawa en Nicosia. Op 23 oktober 2014, tijdens een Beneluxtop van de drie regeringsleiders van de Beneluxlanden in aanloop van de Europese top van regeringsleiders, hebben de ministers-presidenten van de Beneluxlanden besloten om de diplomatieke posten van de drie landen te optimaliseren, waar mogelijk samen te huisvesten en elkaar te vertegenwoordigen.[1]
Van oudsher bestaan er al visumsamenwerkingsverbanden tussen de Beneluxlanden. In de afgelopen jaren is de samenwerking met – vooral België – verder geïntensiveerd door elkaar voor visumverlening te vertegenwoordigen in landen waar men zelf niet (meer) over een eigen ambassade beschikt en omwille van doelmatigheid ook in landen waar België of Nederland wél een eigen vertegenwoordiging heeft.
Een recentere loot aan de samenwerkingsstam zijn de werkafspraken van 29 april 2011, die binnen het raamwerk van de Benelux Unie zijn gemaakt over het gemeenschappelijk gebruik van Beneluxverbindingsofficieren op de posten. Elk van de drie landen kan voortaan bij de behandeling van een rechtshulpverzoek een beroep doen op een politie/justitie-attaché van een van de andere landen wanneer het land zelf daar geen attaché geaccrediteerd heeft.
Sinds 1 november 2012 vormen België, Nederland en Luxemburg een kiesgroep binnen het dagelijks bestuur van het IMF (executive board) in Washington, waarbij Nederland en België afwisselend om de vier jaar de bewindvoerder danwel de plaatsvervangend bewindvoerder leveren. De Beneluxkiesgroep vertegenwoordigt ook nog een aantal voornamelijk Oost-Europese landen, maar ook landen zoals Israël en Cyprus. Tevens is afgesproken dat België en Nederland op ministerieel niveau jaarlijks rouleren in de vergaderingen van het Internationaal Monetair en Financieel Comité, het politieke beleidsorgaan van het IMF.
Literatuur (o.a.)
- Alain Plantey De la politique entre les états - principes de diplomatie, uitg. Pedone, Parijs (1987)
Zie ook
| Bronnen, noten en/of referenties |
