Utrechtse sneltram
De Sneltram Utrecht – Nieuwegein/IJsseltein (afgekort SUNIJ, ook wel SUN), is begin jaren tachtig ontwikkeld door de Nederlandse Spoorwegen. De Nederlandse overheid wilde in de jaren zeventig snelle railverbindingen tussen de werksteden en de groeikernen (de slaapsteden) ontwikkelen. Zo is bijvoorbeeld tussen Zoetermeer en Den Haag een spoorweg gekomen (Zoetermeer Stadslijn).
Geschiedenis
Voor een verbinding van de nieuwe woonkern Nieuwegein, een stedelijke uitbreiding van de bestaande dorpskernen van Vreeswijk en Jutphaas, heeft men zowel een trein, een trolleybus als een sneltram overwogen. De keuze viel op de laatste mogelijkheid. De tramlijn, met een bovenleidingspanning van 750 Volt gelijkstroom, is aangelegd door de NS. De exploitatie werd vanaf het begin echter uitbesteed aan busmaatschappij Westnederland, die gemakkelijk buschauffeurs kon opleiden tot de combifunctie trambestuurder/buschauffeur. Sinds 1999 exploiteert Connexxion, als rechtsopvolger van Westnederland (later Midnet), de sneltram. ProRail beheert anno 2006 behoudens de haltes de infrastructuur.
Op 17 december 1983 reden de sneltrams voor het eerst. Lijn 100 reed van het Moreelsepark naar Nieuwegein-Zuid en lijn 101 reed van het Moreelsepark naar Nieuwegein Doorslag. Op 14 december 1985 werd lijn 101 verlengd naar IJsselstein, een historisch stadje ten westen van Nieuwegein. De eindhalte was Achterveld. De oorspronkelijke lijnnummers zijn in 1994, door een herverdeling in het streekvervoer en het ontstaan van Midnet, gewijzigd in 60 en 61. De lijnnummers zijn echter niet aan de buitenzijde van de trams te zien, alleen de eindbestemming wordt vermeld.
Per 2 juli 2000 is lijn 61 verlengd en rijdt na IJsselstein Achterveld door naar IJsselstein Binnenstad en IJsselstein-Zuid in de nieuwbouwwijk Zenderpark.
Infrastructuur en materieel
De spoorwijdte is 1435 millimeter, de bovenleidingspanning is 750 volt en het netwerk is geschikt voor tweerichtingtrams. De remise van de sneltram is gecombineerd met de busgarage van het streekvervoer en bevindt zich nabij Nieuwegein Zuilenstein.
In totaal werden 27 enkelgelede tramstellen aangeschaft bij de Zwitserse fabriek SIG Neuhausen. Zij werden afgeleverd in 1983 in een geel-oranje kleurencombinatie. In 2000-2001 zijn de trams volledig gerenoveerd en kregen de groene kleuren van Connexxion. Vanaf 2006 worden digatale bestemmingsaanwijzers ingebouwd, ter vervanging van de oude rolfilms.
Dienstregeling
De sneltram heeft een frequentie van 7½ minuten op maandag tot en met zaterdag overdag. In de avonden en op zondag wordt er om de 15 minuten gereden. In de ochtendspits wordt er een 5-minutendienst gereden met gekoppelde tramstellen. In de schoolvakanties geldt een aangepaste dienstregeling waarbij ook met losse stellen gereden wordt. In de ochtendspits wordt dan met twee wagens gereden met een 7½ minuten dienst. 's Avonds en op zondag zijn er dan maar 5 trams nodig voor een 15 minuten dienst.
Er reizen op een doordeweekse dag tussen de 38.000 en 40.000 mensen met de sneltram, het grootste deel (25.000-30.000) reist tussen Centraal Station en Kanaleneiland.
Na de introductie van Voor U zijn er nieuwe reisinformatieposters geplaatst bij de haltes.
Renovatie haltes
Vanaf februari 2005 kregen enkele haltes (Ziekenhuis Oudenrijn*, 5 Mei Plein, Vasco da Gamaplein, Graadt van Roggenweg, Kanaleneiland Zuid, Merwestein, Nieuwegein-Zuid) een grondige renovatie. Enkele jaren daarvoor waren al de meeste haltes in Nieuwegein en IJsselstein vernieuwd.
Inmiddels zijn alle haltes (met uitzondering van halte Merwestein en Nieuwegein Stadscentrum) klaar.
De haltes Moreelsepark, Centraal Station en Westplein zijn niet gerenoveerd, deze zullen vervallen met de bouw van de nieuwe OV-terminal en maken plaats voor één nieuwe halte aan de Jaarbeurszijde.
Overzicht lijnen en haltes
|
Lijn 60: Utrecht:
Nieuwegein: |
Lijn 61: Utrecht:
Nieuwegein: IJsselstein: |
- *Halte "Ziekenhuis Oudenrijn" heet sinds juni 2005 "24 Oktoberplein-Zuid", naar het plein waar de halte is gesitueerd, omdat het ziekenhuis in de toekomst verhuist naar een andere locatie.