Hollands-Zeeuwse Unie
De Hollands-Zeeuwse Unie, ook wel de Unie van Dordrecht, was een unie ten tijde van de Nederlandse Opstand.
Door de politiek-militaire status quo die heerste in de Nederlanden in de jaren zeventig van de zestiende eeuw was het onvermijdelijk dat Holland en Zeeland nauwer samen moesten werken tegen, in hun woorden, de willekeur van de Spaanse tirannie. De totstandkoming is te danken aan Willem van Oranje (1533-1584), de op dat moment zittende tegenstadhouder van Holland en Zeeland (Boussu was op dat moment de officiële stadhouder, aangewezen door Filips II (1527-1598), heer der Nederlanden). In eerste instantie hadden de Staten van Holland en Zeeland hier helemaal geen zin in en zij stelden dit gesprek derhalve uit. Oranje bezigde deswege een oud pressiemiddel, namelijk die van het dreigen met ontslag (een middel die hij meermaals gebruikt heeft). De beide Staten konden niet anders dan Oranjes eisen opvolgen. Tijdens een gemeenschappelijke vergadering op 4 juni 1575 kwam de totstandkoming van een onderlinge unie. Pas in april 1576 kwamen preciezere regelingen. Wat echter benoemingswaardig is, is dat de beide gewesten geen staat zouden gaan vormen (ze behielden beide hun eigen bestuurscolleges). Oranje nam de leiding van het leger op zich, bijgestaan door gedeputeerden uit de eerdergenoemde Staten, waardoor zijn positie aanzienlijk versterkte.
Deze beslissingen waren daarenboven revolutionair. Door Oranje dit soort bevoegdheden te verstrekken, op eigen hand, waren de beide Staten in de praktijk niet meer trouw aan de Spaanse koning. Desniettegenstaande schreven ze na de benoeming van Oranje 'van weegen den Koning als Grave van Holland ende Zeeland'.[1] Ofschoon zij de koning formeel bleven erkennen als rechtmatige heer, hadden zij er tegelijkertijd maling aan.
Bronnen, noten en/of referenties
|