Vertreklicht

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Een vertreklicht is een lamp op een perron van een Nederlands spoorwegstation met daaronder een wit bordje met een zwarte letter "V". Een vertreklicht hangt aan de perronkap of staat op een paal aan het einde van een perron. Wanneer een vertreklicht aan staat geeft dit een wit of wit knipperend licht.

Het vertreklicht is meestal gekoppeld aan het uitrijsein, dat aangeeft dat een trein veilig kan vertrekken. Soms is er geen uitrijsein maar staat er een bloksein op enige afstand. In dat geval werkt het vertreklicht in combinatie met dit bloksein. Op stations waar het uitrijsein vanaf het perron zichtbaar is wordt soms geen vertreklicht gebruikt. Het uitrijsein fungeert dan tevens als vertreklicht.

Vertrekprocedure[bewerken | brontekst bewerken]

Een machinist van een trein mag pas van het perron vertrekken als het uitrijsein veilig (groen of geel) toont. De machinist wacht erna op toestemming (vertrekbevel) van de conducteur. De conducteur mag die toestemming pas geven als het sein veilig toont, maar vanaf het perron, waar de conducteur staat, is het uitrijsein soms niet zichtbaar doordat de trein het zicht belemmert. Dat probleem doet zich vooral voor bij een eilandperron waar het uit- en instappen aan de linkerkant plaatsvindt maar het uitrijsein rechts van de trein staat. Het vertreklicht fungeert daarom ter aanvulling van het uitrijsein, of, zo het zich zou voordoen, het bloksein. Het vertreklicht is altijd zichtbaar vanaf het perron en brandt wit als het uitrijsein veilig toont. Is ook de correcte vertrektijd aangebroken dan zal de conducteur de passagiers waarschuwen met een fluitsignaal, de deuren sluiten, en de machinist opdracht voor vertrek geven.

Proeven[bewerken | brontekst bewerken]

Hier in Amersfoort is het uitrijsein vanaf het perron zichtbaar. Er is dan ook geen vertreklicht nodig.

In 2015 hebben de Nederlandse Spoorwegen en ProRail testen uitgevoerd met een 15 seconden aftelklok naast het vertreklicht. Dit kan toegepast worden als er direct na het station een overweg ligt: de vertrekprocedure begint dan 15 seconden voordat het uitrijsein en het vertreklicht tonen dat het veilig is te vertrekken met de overweg dicht. Resultaten geven aan dat het vertrekproces dan vlotter verloopt en mensen minder lang hoeven te wachten voor een gesloten overweg. Er zijn plannen dit systeem op meerdere stations in te voeren.[1]

In 2016 deed Prorail op het traject Groningen-Meppel een proef met knipperende vertreklichten. Tegen een heldere achtergrond is een knipperende lamp immers beter zichtbaar dan een constant brandende lamp.[2] Vanwege het positieve resultaat van deze proef, werden in 2022 alle vertreklichten knipperend gemaakt.[3]

België[bewerken | brontekst bewerken]

In België worden er geen vertreklichten gebruikt. Nadat de treinbegeleider de deuren heeft gesloten en de AVG (Aanwijzer Verrichting Gedaan) op het perron heeft bediend, wacht de treinbestuurder tot het eventuele rode sein de doorrit toelaat.

Vroeger hield de treinbegeleider zijn deur geopend, om de veiligheid te garanderen tijdens het vertrekproces. Reizigers mochten niet meer instappen, terwijl de trein soms nog enige tijd bleef staan.[4] Sinds 10 juni 2018 is de vertrekprocedure in België aangepast: 30 seconden voor het voorziene vertrekuur worden alle deuren gesloten, inclusief de deur van de treinbegeleider.[5]