Waar eens Troje lag

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Chilles (overleg | bijdragen) op 4 feb 2007 om 11:18. (storende herhaling)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.

Waar eens Troje lag is een boek geschreven door Iman Wilkens waarin wordt beargumenteerd dat de stad Troje zich in Engeland bevond en dat Homerus’ Ilias en Odyssee oorspronkelijk mondeling overgeleverde werken zijn, afkomstig van "Zeevolken" van West Europese origine; (dit doet, zo stelt Wilkens, op geen enkele manier afbreuk aan de Klassieke Griekse beschaving, zoals die zich na Homerus ontwikkeld heeft). Deze Zeevolken, die volgens Wilkens in de Late Bronstijd emigreerden naar het oostelijke Middellandse Zeegebied en ook wel Achaeërs en Pelasgen worden genoemd, vernoemden hun nieuwe woonplaatsen naar de plaatsen waar ze vandaan kwamen, (vergelijkbaar met recentere migraties naar bijvoorbeeld de Verenigde Staten). Wilkens schrijft dat de gedichten rond 750 v.Chr. werden vertaald en opgeschreven in het Grieks nadat ze gedurende vier eeuwen mondeling waren doorgegeven. De Grieken, die de oorsprong van de werken gedurende de Duistere eeuwen waren vergeten, situeerden de verhalen in de Middellandse Zee, waar veel Homerische plaatsnamen voorkwamen, maar waar de topografie van steden, eilanden, vaarrichtingen en afstanden niet overeen komt met de verhalen van Homerus. Dat deze volken zich rond de Egeïsche Zee vestigden zou ook de verklaring kunnen zijn dat "Mycene" in Griekenland, dat verantwoordelijk wordt gehouden voor het verwoesten van "Troje", rond dezelfde tijd of zelfs eerder verwoest werd dan Hisarlik in Turkije. Het betekent dat er een derde macht actief was in de Middellandse Zee.

Wilkens' werk heeft niet veel bijval gehad onder professionele wetenschappers. Anthony Snodgrass, emeritus professor Klassieke Archeologie aan de Universiteit van Cambridge heeft Wilkens genoemd als voorbeeld van “een volkomen onbelangrijke schrijver".[1] Toch wordt er op het internet naarstig gezocht naar eerdere edities van zijn boek en het staat hoog op een aantal lijsten van meest gezochte boeken.[2]


De titel van het boek komt van de antieke Romeinse dichter Ovidius:

Bestand:Little Trees Hill.JPG
De Gog Magog Hills bij Cambridge
Nu zijn er velden waar Troje eens lag... (Ovidius, Heroides, 1.1.53)

Samenvatting van Wilkens' argumenten

Middellandse Zee

Hisarlik in Turkije, van oudsher genoemd als locatie van Troje, voldoet niet aan de beschrijvingen van Homerus. Zo werd Troje door Homerus een steile stad genoemd; Hisarlik steekt slechts dertig meter boven de vlakte uit. De afstand tot de kust bedraagt nu ongeveer zes kilometer, maar in de tijd van Strabo en Plinius was dit volgens hen ruim twee kilometer. De baai is veel te klein om een vloot van 1186 schepen te ontvangen. We weten nu door archeologisch onderzoek dat plaatsen als Thebe, Kreta, Lesbos, Cyprus en Egypte heel anders werden genoemd in de Bronstijd. De locatie van Homerus' verhalen over de Trojaanse oorlog, die rond 1200 v.Chr. is gevoerd, was waarschijnlijk niet de Middellandse Zee, net als, bijvoorbeeld, een verslag van een Middeleeuwse oorlog, dat gevonden wordt in de Verenigde Staten en waarin Engelse plaatsnamen worden vermeld (die in beide landen voorkomen), niet kan gaan over een oorlog in de Verenigde Staten omdat deze nog niet "ontdekt" waren door de Europeanen.

Atlantische Oceaan

Ilias

Wilkens beweert dat de Gog Magog Hills bij Cambridge de locatie was van Troje. Hij gelooft dat de daar woonachtige (Proto-)Kelten rond 1200 v.Chr. werden aangevallen door (Proto-)Kelten van het continent die contrôle wilden verkrijgen over de tinmijnen in Cornwall omdat tin een onmisbare grondstof is voor de vervaardiging van brons, (zo onmisbaar zelfs dat nu algemeen niet zozeer de eigenschappen van ijzer als wel de schaarste aan tin als oorzaak wordt genoemd van de overgang van Brons- naar IJzertijd). Deze bewoners van West-Europa, die Zuid- en Oost-Engeland en de hele kuststrook bewoonden van Noord-Duitsland via Zuid-Scandinavië tot Zuid-Spanje en ook langs de rivieren, zoals de Seine en de Rijn, behoorden volgens Wilkens tot de Zeevolken die in de Late Bronstijd emigreerden naar het oostelijke Middellandse Zeegebied. De Bijbelse vermelding "Gog en Magog", de vondst van talloze, vaak verminkte, menselijke botten en skeletten en ook de archeologische vondsten van onder andere duizenden bronzen wapens[3] in de regio tussen deze heuvels en de Wash, lijken aanwijzingen voor een grote veldslag. Andere vondsten bestaan uit resten van crematies en tumuli, een gouden torque, een uitgebreid kanalensysteem en een weg aangelegd met behulp van houten balken. De baai van de Wash, die in de late bronstijd helemaal tot aan het plaatsje Littleport reikte (zodat het toenmalige strand zo'n 35 km van de Gog Magog heuvels verwijderd was), is ruim genoeg om een armada van 1186 schepen te herbergen. De herziene editie van 2005 bevat een "reconstructie" van het Trojaanse slagveld in Cambridgeshire. Deze bevat onder andere de identificatie van de rivieren die het kamp van de Achaeërs na de oorlog wegspoelden, de Pergamus, hete en koude bronnen, twee oorlogsdijken[4], de grafheuvel van Ilus en het kamp van de Achaeërs met een verdedigingswal en een loopgraaf.

Odyssee

St Michael's Mount; Scylla en Charybdis?

De Atlantische Oceaan was volgens Wilkens het toneel waar Odysseus zijn avonturen beleefde. De Odyssee is een verhaal met twee verschillende lagen; enerzijds is het de vertelling over het doorlopen van opeenvolgende stadia van initiatie en anderzijds is het een orale zeekaart voor de Atlantische Oceaan (vergelijkbaar met de ”Songlines” van de Aboriginals in Australië). Aanwijzingen voor het navigeren in deze onmetelijke Oceaan waren cruciaal in de late Bronstijd, toen tin voornamelijk in Engeland, goud in Ierland, ijzer in Marokko en barnsteen in het Oostzee-gebied werd gevonden. Het verhaal van de Odyssee bevat aanwijzingen voor het vinden van gunstige vaarrichtingen om van de heersende winden en stromingen te profiteren. In het verhaal van de "zak met winden" wordt bijvoorbeeld aangegeven dat, terugkerend van de antillen naar Europa , het beter is om een Noordelijker route te nemen door eerst Havana (Telepylos), de haven van Cuba, aan te doen om daarna een Noord-oostelijke richting te kiezen met de Golfstroom mee naar Europa. De lokaties in de volgorde van Odysseus' omzwervingen zijn: East Anglia, Bretagne, Galicië (Spanje), Senegal, Kaapverdië, de Antillen, Zeeland, Cornwall (de "tin route") en St Michael's Mount, de Azoren, de Canarische Eilanden en, uiteindelijk, Cádiz.

Bronnen

  • De Griekse historicus Thucydides, die in de vijfde eeuw v.Chr. leefde, beweerde dat vóór zijn tijd niets in Griekenland grote afmetingen kon hebben gehad, noch oorlogen, noch andere gebeurtenissen, vanwege het minimale contact tussen de verschillende volken door matige kennis van navigatie en omdat de handel nauwelijks was ontwikkeld en ook doordat de mensen in Griekenland meer over land dan over het water reisden wegens wijdverspreide zeeroverij. Om deze en andere redenen kon Thucydides niet begrijpen dat zijn land in staat was geweest een oorlog te ontketenen tegen Troje.[5]
  • Volgens Herodotus vestigden de Pelasgen, een niet-Grieks volk, zich in Griekenland en stichtten daar Athene en namen het Grieks over als spreektaal.[6]
  • Plato (427-348 v. Chr.) betwijfelde de Griekse herkomst van de Ilias en de Odysseia.[7]
  • Strabo vond dat een aantal gebeurtenissen uit de Odysseia duidelijke kenmerken hebben alsof ze plaats hebben gehad in de Atlantische Oceaan. [8]
  • Johann Heinrich Voß nam het standpunt in dat in de Odysseia hoogstwaarschijnlijk bepaalde landschappen in de Britse eilanden werden beschreven (1804).[9]
  • C.J. de Grave kwam tot de conclusie dat de historische en mythologische achtergrond van Homerus' werk in West Europa gezocht moet worden (1806).[10]
  • Theóphile Cailleux had de mening dat Odysseus de Atlantische Oceaan bezeilde met als beginpunt Troje, dat hij situeerde nabij de Wash, een grote baai in Oost Engeland, niet ver van Cambridge (1879). [11] Dit idee werd verder ontwikkeld door Ernst Gideon (1973).[12]

Recensies

  • Een recensie, bedoeld om bibliotheken te adviseren aangaande de aanschaf van boeken, verklaart dat dit boek een "pakkend argument naar voren brengt en dat het garant staat voor interessant leeswerk". Aan de andere kant wordt ook vermeld dat "classici van importantie het waarschijnlijk niet met open armen zullen ontvangen" en dat daarom "alleen grote bibliotheken zullen overwegen het aan hun collecties toe te voegen." [13]
  • In een artikel in History and Chronology, een internationaal wetenschappelijk en populair-wetenschappelijk internet magazine, wordt geschreven dat dit boek je op zijn minst zou moeten doen heroverwegen wat je denkt te weten over een van de grootste en langdurigste veldslagen uit de wereldgeschiedenis.[14]

De auteur

Iman Jacob Wilkens, geboren in Nederland in 1936, studeerde Economie aan de Universiteit van Amsterdam. Sinds 1966 woont hij in Frankrijk waar hij al meer dan 30 jaar onderzoek doet naar Homerus. 26 Mei 1992 gaf hij een lezing, "The Trojan Kings of England", voor de Herodoteans, een vereniging van studenten klassieke talen aan de Universiteit van Cambridge.

Edities

  • Eerste uitgave (Where Troy Once Stood) in 1990 in de UK van Rider / Century Hutchinson, Londen ISBN 0-7126-2463-5
  • Paperback uitgave in 1991 van Rider / Random Century, Londen ISBN 0-7126-5105-5
  • Uitgave in de USA in 1991 van St Martin's Press, New York ISBN 0-312-05994-9
  • Boekenclub editie in de UK in 1992 van BCA, London ISBN 0-7126-4094-0
  • Uitgave in Nederland in 1992 van Bigot & Van Rossum, Baarn ISBN 90-6134-381-X
  • Nederlandse uitgave (herziene editie) in 1999 van Bosch & Keuning (Tirion), Baarn ISBN 90-246-0461-3
  • Uitgave in Nederland in 2005 (herziene editie in het Engels) van Gopher Publishers, Groningen ISBN 90-5179-208-5

Noten

  1. ↑ Snodgrass, Anthony. "A Paradigm Shift in Classical Archaeology?" Cambridge Archaeological Journal 12 (2002), p. 190.
  2. ↑ Een selectie, [1]; [2].
  3. ↑ Hall, David. Fenland survey : an essay in landscape and persistence/ David Hall and John Coles. London; English Heritage. ISBN 1-850-74477-7 [1994]. , p. 81-88
  4. ↑ Homerus, Ilias, (XI, 158-162), (VIII, 553)
  5. ↑ Thucydides 1.1-13
  6. ↑ Herodotus, 1.57
  7. ↑ Plato, Politeia, boek 3
  8. ↑ Strabo, Geographika 1.2.18
  9. ↑ Johann Heinrich Voß, Alte Weltkunde,Jena, Stuttgart, 1804; OCLC: 57646628
  10. ↑ Charles-Joseph de Grave, République des Champs élysées, ou, Monde ancien : ouvrage dans lequel on démontre principalement : que les Champs élysées et l'Enfer des anciens sont le nom d'une ancienne république d'hommes justes et religieux, située a l'extrémité septentrionale de la Gaule, et surtout dans les îles du Bas-Rhin : que cet Enfer a été le premier sanctuaire de l'initiation aux mỳsteres, et qu'Ulysse y a été initié ... : que les poètes Homère et Hésiode sont originaires de la Belgique, &c., De l'imprimerie de P.-F. de Goesin-Verhaeghe, Gent, 1806; OCLC: 53145878
  11. ↑ Théophile Cailleux, Pays atlantiques décrits par Homère, Ibérie, Gaule, Bretagne, Archipels, Amériques, Théorie nouvelle, Maisonneuve et cie, Paris, 1879; OCLC: 23413881
  12. ↑ Ernst Gideon, Homerus Zanger der Kelten, Ankh-Hermes, Deventer, ISBN 90-202-2508-1
  13. ↑ MacKenzie, M.F. (1991). Review of Where Troy Once Stood. Library Journal 116 (11): 78.
  14. ↑ "Review of Where Troy Once Stood" door David Whitein History and Chronology

Zie ook

Externe links

Kaarten

Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Waar_eens_Troje_lag&oldid=6772788"