Whitby (Engeland)

**Whitby**
Civil parish in Engeland
	;
Situering
Regio	Yorkshire and the Humber
Graafschap	North Yorkshire
District	Scarborough
Coördinaten	54° 29' NB, 0° 37' WL
Algemeen
Oppervlakte	9,4895 km²
Inwoners ; (2011)	13213 ; (1392 inw./km²)
Overig
Postcode(s)	YO21
Netnummer(s)	01947
Grid code	NZ893109
Post town	WHITBY
ONS-code	E04007706
Foto's
	Uitzicht
Portaal	Verenigd Koninkrijk

Uitzicht

Whitby Abbey

Kerk

Whitby is een Civil parish in het bestuurlijke gebied Scarborough, in het Engelse graafschap North Yorkshire. De plaats telt 13.213 inwoners.

De plaats is bekend geworden door een aantal hoogtepunten in de geschiedenis en literatuur. Zo is de ontdekkingsreiziger James Cook verbonden met Whitby. Er staat dan ook een standbeeld van hem in de stad.

Whitby bestaat al heel lang. In de Angelsaksische tijd (rond 657) was het reeds een nederzetting. Het was in die jaren een kenniscentrum. De eerste voorbeelden van geschreven Engelse literatuur. De dichter Cædmon is verbonden met Whitby Abbey.

Whitby is altijd belangrijk gebleven. De resten van Whitby Abbey en St. Mary's Church getuigen van de grootsheid vanaf de Angelsaksische periode tot aan het begin van de 20e eeuw.

Een belangrijke bron van inkomsten in de 19e en 20e eeuw was de visserij, met name de walvisvaart. In de literatuur komt Whitby voor in Bram Stoker's beroemde werk Dracula. Whitby was de haven van aankomst voor de graaf. En zoals genoemd daarvoor in Caedmons gedichten komt het voor. Uiteraard wordt Whitby vermeld in de boeken over de ontdekkingsreiziger James Cook.

Een ander boek dat in Whitby speelt is Michel Faber's "The Hundred and Ninety Nine Steps". Dit laatste komt van het aantal treden van de trap/het pad tussen de stad en het hoger gelegen complex van Whitby Abbey en St. Mary's Church.

Huidige tijd:

De tijd van walvisvaart is verleden tijd. Er is nog wel steeds een vissersvloot die vis en krab vangt op de Noordzee. Verder moet Whitby het hebben van toeristen. Als kustplaats is het geliefd bij Engelse gezinnen voor een vakantie of een dagje uit: slenteren langs de haven en kust, het strand, het Dracula Museum en uiteraard mag de wandeling (met 199 traptreden) naar de abdij niet ontbreken.

In de winkeltjes in de stad worden lokale producten verkocht: het diepzwarte Whitby Jet - verwerkt in sieraden; mooi opgemaakte krabben, verse vis en natuurlijk hebben diverse lokale kunstenaars zich in Whitby gevestigd.

Whitby Jet[bewerken | brontekst bewerken]

In Whitby is traditioneel een ambachtelijke juwelen- en sieraden kunstnijverheid gevestigd die gebaseerd is op het in de omgeving voorkomend git, het Whitby Jet. Het zwarte fossiel wordt gevonden rond de kliffen van Whitby en werd al in de Bronstijd gebruikt om kralen en andere sieraden van te maken. De Romeinen dolven op grote schaal git. Whitby-jet was op de top van zijn populariteit in het midden van de 19e eeuw toen koningin Victoria het uitkoos voor haar rouwjuwelen.

Havens[bewerken | brontekst bewerken]

De haven vormt (letterlijk) het hart van de stad: het riviertje de Esk deelt de stad in tweeën. De beide oevers zijn verbonden door een oude draaibrug die slechts zeer beperkt geopend kan worden voor de scheepvaart. Alleen van een uur voor tot een uur na hoogwater staat er voldoende water om schepen door te laten. De meeste vissersbootjes liggen aan de zeezijde van de brug voor anker (droogvallend behalve een gebaggerde vaargeul). Voorbij de brug is een kleine jachthaven en een loskade voor coasters. Ook hier valt het grootste deel droog bij laag water. Alleen bij een paar steigers van de jachthaven en bij de kade blijft voldoende water staan. Om de vaargeul op diepte te houden werkt er permanent een klein baggerschip dat de modder opgraaft en vervolgens net buiten de pieren weer in zee stort.