Wolzwevers
Wolzwevers | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Zwartborstelwolzwever (Bombylius venosus), mannetje | |||||||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||||||
| |||||||||||||
Familie | |||||||||||||
Bombyliidae Latreille, 1802 | |||||||||||||
Roodbruine heiderouwzwever | |||||||||||||
Afbeeldingen op ![]() | |||||||||||||
Wolzwevers op ![]() | |||||||||||||
|
De wolzwevers (Bombyliidae) zijn een familie uit de orde van de tweevleugeligen (Diptera), onderorde vliegen (Brachycera). Wereldwijd omvat deze familie zo'n 275 genera en 5382 soorten[1][2]. Uit Nederland zijn slechts een twintigtal soorten bekend waarvoor een determinatietabel is uitgekomen[3]
Kenmerken
Het harige lichaam van deze insecten is meestal bruin, rood of geel, soms met lichte vlekken. De lichaamslengte varieert van 20 tot 30 mm. Tot de wolzwevers behoren vliegen met een sterk verschillend uiterlijk. Zo is de gewone wolzwever sterk bruin behaard met een opvallend lange snuit. De muurrouwzwever (Anthrax anthrax) is voornamelijk zwart gekleurd en heeft een korte snuit.
Leefwijze
Hun voedsel bestaat uit bloemenhoning, die ze met hun lange snuit opzuigen. Ze landen niet op de bloem, maar blijven er vóór zweven, zich daarbij in balans houdend met de voorpoten. De larven leven parasitair op kevers, nachtvlinders, wespen en andere vliegen.
Voortplanting
De gewone wolzwever legt de eieren in de nesten van zandbijen. In de gangen komen de met zand gecamoufleerde eieren uit en de larve doet zich te goed aan het door de zandbijen verzamelde voedsel en later aan de larven zelf. Een dier dat dit gedrag vertoont heet een broedparasiet. De muurrouwzwever legt eieren in de nesten van bijvoorbeeld metselbijen. De roodbruine heiderouwzwever komt voor op heideterreinen bij nesten van graafwespen.
Verspreiding en leefgebied
Deze familie komt wereldwijd voor in open, (sub)tropische, semi-aride gebieden bij bloemen en op de grond.
Taxonomie
Enkele minder zeldzame Nederlandse soorten :
- Muurrouwzwever (Anthrax anthrax)
- Gewone wolzwever (Bombylius major)
- Zwartborstelwolzwever (Bombylius venosus)
- Gevlekte wolzwever (Bombylius discolor)
- Roodbruine heiderouwzwever (Exoprosopa capucina)
- Kleine bretelrouwzwever (Exhyalanthrax afer)
- Duinvilla (Villa modesta)
- Vensterrouwzwever (Thyridanthrax fenestratus)
Geslachten
De geslachten met gedefinieerde pagina staan hieronder vermeld met het (globaal) aantal soorten tussen haakjes.
- Acreophthiria Evenhuis, 1986 (4)
- Acreotrichus Macquart, 1850
- Acrophthalmyda Bigot, 1858
- Adelidea Macquart, 1840
- Adelogenys Hesse, 1938
- Aldrichia Coquillett, 1894 (2)
- Alepidophora Cockerell, 1909
- Aleucosia Edwards, 1934
- Alomatia Cockerell, 1914
- Amictites Hennig, 1966
- Amictus Wiedemann, 1817 (7)
- Amphicosmus Coquillett, 1891 (4)
- Anastoechus Osten Sacken, 1877 (13)
- Anisotamia Macquart, 1840
- Anthrax Scopoli, 1763 (44)
- Antonia Loew, 1856 (1)
- Antoniaustralia Becker, 1913
- Apatomyza Wiedemann, 1820
- Aphoebantus Loew, 1872 (54)
- Apolysis Loew, 1860 (57)
- Astrophanes Osten Sacken, 1877 (1)
- Atrichochira Hesse, 1956
- Australiphthiria Evenhuis, 1986
- Australoechus Greathead, 1995
- Beckerellus Greathead, 1995 (1)
- Bombomyia Greathead, 1995 (2)
- Bombylella Greathead, 1995 (1)
- Bombylisoma Rondani, 1856 (10)
- Bombylius Linnaeus, 1758 (97)
- Brachyanax Evenhuis, 1981
- Brachydemia Hull, 1973
- Bromoglycis Hull, 1971
- Brychosoma Hull, 1973
- Bryodemina Hull, 1973 (1)
- Cacoplox Hull, 1970
- Caecanthrax Greathead, 1981 (1)
- Callostoma Macquart, 1840 (1)
- Callynthrophora Schiner, 1868
- Canariellum Strand, 1928 (1)
- Colossoptera Hull, 1973
- Comptosia Macquart, 1840
- Conomyza Hesse, 1956
- Cononedys Hermann, 1907 (2)
- Conophorina Becker, 1920
- Conophorus Meigen, 1803 (33)
- Corsomyza Wiedemann, 1820
- Coryprosopa Hesse, 1956
- Crocidium Loew, 1860
- Cryomyia Hull, 1973
- Cyananthrax Painter, 1959
- Cyllenia Latreille, 1802 (2)
- Cyrtomyia Bigot, 1892
- Cytherea Fabricius, 1794 (4)
- Cyx Evenhuis, 1993
- Chalcochiton Loew, 1844 (3)
- Choristus Walker, 1852
- Chrysanthrax Osten Sacken, 1886 (21)
- Dasypalpus Macquart, 1840
- Desmatomyia Williston, 1895 (2)
- Desmatoneura Williston, 1895 (3)
- Deusopora Hull, 1971
- Diatropomma Bowden, 1962
- Dicranoclista Bezzi, 1924 (2)
- Diochanthrax Hall, 1975 (1)
- Dipalta Osten Sacken, 1877 (2)
- Diplocampta Schiner, 1868
- Dischistus Loew, 1855 (4)
- Docidomyia White, 1916
- Doddosia Edwards, 1934
- Dolichomyia Wiedemann, 1830 (1)
- Doliogethes Hesse, 1938
- Eclimus Loew, 1844 (2)
- Edmundiella Becker, 1915 (1)
- Efflatounia Bezzi, 1925
- Enica Macquart, 1834
- Epacmoides Hesse, 1956
- Epacmus Osten Sacken, 1886 (13)
- Eremyia Greathead, 1996
- Eristalopsis Evenhuis, 1985
- Eucessia Coquillett, 1886 (1)
- Euchariomyia Bigot, 1888
- Euprepina Hull, 1971
- Eurycarenus Loew, 1860
- Euryphthiria Evenhuis, 1986 (2)
- Eusurbus Roberts, 1929
- Exechohypopion Evenhuis, 1991
- Exepacmus Coquillett, 1894 (1)
- Exhyalanthrax Becker, 1916 (8)
- Exoprosopa Macquart, 1840 (61)
- Geminaria Coquillett, 1894 (2)
- Geron Meigen, 1820 (32)
- Glaesamictus Hennig, 1966
- Gnumyia Bezzi, 1921
- Gonarthrus Bezzi, 1921
- Gyrocraspedum Becker, 1913
- Hallidia Hull, 1970
- Hemipenthes Loew, 1869 (29)
- Heteralonia Camillo Róndani, 1863 (7)
- Heterostylum Macquart, 1848 (4)
- Heterotropus Loew, 1873 (2)
- Hyperalonia Rondani, 1863
- Hyperusia Bezzi, 1921
- Inyo Hall & Evenhuis, 1987 (2)
- Isocnemus Bezzi, 1924
- Karakumia Paramonov, 1927
- Laminanthrax Greathead, 1967
- Laurella Hull, 1971
- Legnotomyia Bezzi, 1902 (2)
- Lepidanthrax Osten Sacken, 1886 (36)
- Lepidochlanus Hesse, 1938
- Lepidophora Westwood, 1835 (3)
- Ligyra Newman, 1841 (3)
- Litorhina Bowden, 1975
- Lomatia Meigen, 1822 (20)
- Lordotus Loew, 1863 (27)
- Macrocondyla Rondani, 1863
- Mallophthiria Edwards, 1930
- Mancia Coquillett, 1886 (1)
- Mandella Evenhuis, 1983
- Mariobezzia Becker, 1913
- Marleyimyia Hesse, 1956
- Marmosoma White, 1916
- Megapalpus Macquart, 1834
- Megaphthiria Hall, 1976
- Melanderella Cockerell, 1909
- Meomyia Evenhuis, 1983
- Metacosmus Coquillett, 1891 (3)
- Micomitra Bowden, 1964 (2)
- Muscatheres Evenhuis, 1986
- Myonema Roberts, 1929
- Neacreotrichus Cockerell, 1917 (8)
- Nectaropota Philippi, 1865
- Neobombylodes Evenhuis, 1978 (1)
- Neodiplocampta Curran, 1934 (5)
- Neodischistus Painter, 1933
- Neosardus Roberts, 1929
- Nomalonia Rondani, 1863
- Nothoschistus Bowden, 1985
- Notolomatia Greathead, 1998
- Oestranthrax Bezzi, 1921 (5)
- Oestrimyza Hull, 1973
- Ogcodocera Macquart, 1840 (2)
- Oligodranes Loew, 1844 (15)
- Oncodosia Edwards, 1937
- Oniromyia Bezzi, 1921
- Othniomyia Hesse, 1938
- Pachyanthrax François, 1964 (3)
- Palaeoamictus Meunier, 1916
- Palintonus François, 1964
- Pantarbes Osten Sacken, 1877 (6)
- Pantostomus Bezzi, 1921
- Parabombylius (15)
- Paracorsomyza Hennig, 1966
- Paracosmus Osten Sacken, 1877 (5)
- Parachistus Greathead, 1980
- Paradiplocampta Hall, 1975 (1)
- Parageron Paramonov, 1929 (18)
- Paranthrax Bigot, 1876
- Parasystoechus Hall, 1976
- Paratoxophora Engel, 1936
- Paravilla Painter, 1933 (47)
- Parisus Walker, 1852
- Peringueyimyia Bigot, 1886
- Petrorossia Bezzi, 1908 (4)
- Phthiria Meigen, 1820 (21)
- Pilosia Hull, 1973
- Pipunculopsis Bezzi, 1925
- Platamomyia Brèthes, 1925
- Plesiocera Macquart, 1840 (1)
- Poecilanthrax Osten Sacken, 1886 (33)
- Poecilognathus Jaennicke, 1867 (11)
- Praecytherea Théobald, 1937
- Prorachthes Loew, 1868 (3)
- Prorostoma Hesse, 1956
- Prothaplocnemis Bezzi, 1925
- Pseudopenthes Roberts, 1928
- Pteraulacodes Hesse, 1956
- Pteraulax Bezzi, 1921
- Pterobates Bezzi, 1921
- Pusilla Paramonov, 1954
- Pygocona Hull, 1973
- Relictiphthiria Evenhuis, 1986 (2)
- Rhynchanthrax Painter, 1933 (4)
- Satyramoeba Sack, 1909 (1)
- Semiramis Becker, 1913
- Semistoechus Hall, 1976
- Sericosoma Macquart, 1850
- Sericothrix Hall, 1976
- Sericusia Edwards, 1937
- Sinaia Becker, 1916
- Sisyromyia White, 1916
- Sisyrophanus Karsch, 1886
- Sosiomyia Bezzi, 1921
- Sparnopolius Loew, 1855 (4)
- Sphenoidoptera Williston, 1901
- Spogostylum Macquart, 1840 (3)
- Staurostichus Hull, 1973
- Stomylomyia Bigot, 1887 (2)
- Stonyx Osten Sacken, 1886 (1)
- Synthesia Bezzi, 1921
- Systoechus Loew, 1855 (12)
- Systropus Wiedemann, 1820 (3)
- Thevenemyia (22)
- Thevenetimyia Bigot, 1875 (1)
- Thraxan Yeates & Lambkin, 1998
- Thyridanthrax Osten Sacken, 1886 (24)
- Tillyardomyia Tonnoir, 1927
- Timiomyia Evenhuis, 1978
- Tmemophlebia Evenhuis, 1986 (5)
- Tomomyza Wiedemann, 1820
- Tovlinius Zaitzev, 1979
- Toxophora Meigen, 1803 (9)
- Triplasius Loew, 1855 (1)
- Triploechus Edwards, 1937 (3)
- Turkmeniella Paramonov, 1940
- Usia Latreille, 1802 (62)
- Veribubo Evenhuis, 1978 (2)
- Verrallites Cockerell, 1913
- Villa Lioy, 1864 (85)
- Villoestrus Paramonov, 1931
- Walkeromyia Paramonov, 1934
- Xenoprosopa Hesse, 1956
- Xenox Evenhuis, 1984 (4)
- Xerachistus Greathead, 1995
- Xeramoeba Hesse, 1956 (2)
- Ylasoia Speiser, 1920
- Zaclava Hull, 1973
- Zinnomyia Hesse, 1955
- Zyxmyia Bowden, 1960
- ↑ Hull, Frank Montgomery, Bee flies of the world: the genera of the family Bombyliidae Washington, Smithsonian Institution Press 1973 ISBN 0-87474-131-9. Downloadable from: https://archive.org/details/beefliesofworl2861973hull
- ↑ Yeates D.K. (1994) : The cladistics and classification of the Bombyliidae (Diptera : Asiloidea). Bull. Am. Mus. Nat. Hist. 219. AMNH, NewYork, NY, USA.
- ↑ Smit J.T. (2013): Veldtabel wolzwevers van Nederland. EIS-Nederland Kenniscentrum insecten [1]
- David Burnie (2001) - Animals, Dorling Kindersley Limited, London. ISBN 90-18-01564-4 (naar het Nederlands vertaald door Jaap Bouwman en Henk J. Nieuwenkamp).