De kleine man
| De kleine man | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Single van: Louis Davids | |||||||
| Van het album: De Begrafenis Van Oome Manus / De Kleine Man | |||||||
| A-kant(en) | De Begrafenis Van Oome Manus | ||||||
| Uitgebracht | 1929, 1930, 1957 | ||||||
| Soort drager | 78 RPM | ||||||
| Genre | Nederlandstalig, cabaret | ||||||
| Duur | 2:51 | ||||||
| Label | Columbia Records | ||||||
| Schrijver(s) | Jacques van Tol | ||||||
| Componist(en) | Louis Davids | ||||||
| Louis Davids | |||||||
| |||||||
| |||||||
De kleine man is een Nederlandstalig protestlied uit 1929, geschreven door Jacques van Tol en voor het eerst gezongen en op plaat gezet door Louis Davids. Het sociaal geëngageerde nummer neemt het op voor de tussen kapitaal en arbeid in verdrukking komende kleine burger.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Jacques van Tol schreef het nummer voor de revue Lach en Vergeet (1929) van Louis Davids. Zowel het lied als de bijbehorende sketch, waarin Davids als burgermannetje met bolhoed bij de stembus belaagd werd door politieke propagandisten, oogstten veel lof.[1][2][3] Nog datzelfde jaar werd het lied uitgebracht door Columbia Records, op de B-kant van De Begrafenis van Oome Manus. Al een jaar later, in april 1930, werd het nummer opnieuw op plaat uitgebracht, nu op de A-kant met Ich Kusse Ihre Hand, Madame op de B-kant.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog sloot Van Tol zich aan bij de NSB en nam een antisemitische versie van De kleine man op voor het propagandaradioprogramma Zondagmiddagcabaret van Paulus de Ruiter (1940-1944), met teksten als: 'Dat was de Jodeman, de dikke Jodeman, / Die uitgekookte, gaargestoofde, / Vette Jodeman'.
Tekst[bewerken | brontekst bewerken]
- Het is op ons kleine wereldje een beetje raar gesteld
- Want de ene mens neemt veel te grote happen
- De een woont in een villa en de andere bij de belt
- En die moet zich op z'n teentjes laten trappen
- De ene slaat zijn slag, doet wat ie soms niet mag
- En de andere, dat is een feit, betaalt steeds het gelag
- Dat is die kleine man, die kleine burgerman
- Zo'n hele kleine man met een confectiepakkie an
- De man die niks verdragen kan, blijft altijd onder Jan
- Zo'n hongerlijer, zenuwelijer van een kleine man
- De verkiezingen in Holland zijn altijd een grote pret
- Want dan hoor je onze heeren candidaten
- Elkaar uitschelden voor leugenaar, voor schoffie enzovoorts
- Zoeken gaatjes om hun gifgas uit te laten
- En zitten ze op de stoel, hoe veilig zo'n gevoel
- Wie moet de rekening betalen voor hun grote... mond
- Dat is die kleine man, die kleine burgerman
- Die doodgewone man met een confectiepakkie an
- De man met zo een achttien gulden C en A-tje an
- Zo'n zenuwelijer, hongerlijer van een kleine man
- De Minister van Defensie vraagt weer onderzeeërs aan
- Mocht een vreemdeling zich met de Oost bemoeien
- En als wij die vloot dan hebben en er komt een beetje mot
- Kunnen wij er in de Amstel mee gaan roeien
- Dat heet voor 't ideaal, voor Neerlands grond en taal
- Maar wie betaalt het pakkie van de viceadmiraal?
- Dat is die kleine man, die kleine burgerman
- Die doodgewone man met een confectiepakkie an
- Zo'n ordinaire man met van die Bata-schoentjes an
- Zo'n zenuwelijer, minimumlijer van een kleine man
- Dempsey gaat weer aan het boksen en krijgt weer een dik millioen
- Om zich 'n kwartiertje suf te laten stompen
- En zijn tegenstander, als die wint, een half millioentje meer
- Want die kereltjes laten zich niet lompen
- Wie snakt er naar zo'n baan, zou, kreeg ie het gedaan
- Voor twee tientjes al zijn kiezen uit zijn kaken laten slaan?
- Dat is die kleine man, die kleine burgerman
- Zo'n doodgewone man met een confectiepakkie an
- De man met zo een uitgesneden linnen frontje an
- Zo'n zenuwelijer, hongerlijer van een kleine man
- We verzorgen onze medeburgers tegenwoordig best:
- Als je niet werkt krijg je achttien gulden premie
- En dan zijn er veel slampampers die zijn liever lui dan moe
- Want die denken: nou die achttien piek, die neem ie!
- Ze schelden allemaal op patroon en kapitaal
- En wie is weer de dupe van het vrijheidsideaal?
- Dat is die kleine man, die kleine burgerman
- Die doodgewone man met zo'n confectiepakkie an
- Een met zoo'n imitatie-jaeger onderbroekkie an
- Zo'n minimumlijer, zenuwelijer van een kleine man
Covers[bewerken | brontekst bewerken]
De kleine man is vaak gecoverd en ook geparodieerd geweest. Kees Pruis persifleerde het in 1930 al als De kleine vrouw en Louis Davids deed het zelf ook nog eens als De kleine hond, in juni 1930 op plaat uitgebracht door Tri-Ergon. Veel van de latere coveraars, zoals Fien de la Mar (1930), Willy Derby (1930), Jetty Pearl (1941), Wim Sonneveld (1959), Henk Elsink (1969), André Van Duin (1970) en Harry Slinger (2004) pasten de tekst enigszins aan naargelang de actualiteit van die jaren. In Vlaanderen is Wim De Craenes cover uit 1973 de bekendste versie.