De ontvoering van Europa (Rubens)

De ontvoering van Europa
Kunstenaar	Peter Paul Rubens naar Titiaan
Jaar	1628-1629
Ontstaan in	Madrid
Genre	barok
Techniek	olieverf op doek
Afmetingen	181 × 200 cm
Museum	Prado, Madrid
Het origineel door Titiaan uit 1562 Isabella Stewart Gardner Museum, Boston
Portaal    Kunst & Cultuur

De ontvoering van Europa is een olieverfschilderij van Peter Paul Rubens uit 1628-1629. Het is een kopie van het werk dat de Venetiaanse kunstschilder Titiaan in 1559-1562 had geschilderd voor koning Filips II van Spanje. Rubens toonde al lange tijd een grote belangstelling voor het werk van Titiaan en maakte tijdens zijn verblijf in Madrid veel kopieën naar diens schilderijen die zich in de koninklijke collectie van Filips IV bevonden. Rubens nam bij zijn terugkeer in de lente van 1629 de kopieën mee naar Antwerpen, maar na zijn dood in 1640 werd een groot deel ervan, inclusief de kopie van De ontvoering van Europa, alsnog verworven door Filips IV. Het schilderij behoort sinds 1834 tot de collectie van het Prado in Madrid.

Rubens gebruikt een heldere, picturale stijl met rijke kleurnuances en subtiele lichtschakeringen. Hij creëert zo een perfecte harmonie tussen de figuren en het landschap. Het werk van Rubens onderscheidt zich van dat van Titiaan door de koelere kleuren en de scherper gedefinieerde vormen. Rubens legt meer de nadruk op de dieptewerking van het landschap en een gedetailleerde weergave van de afzonderlijke figuren, terwijl Titiaan de elementen van de voorstelling met warme kleuren in elkaar laat vloeien tot een dramatisch en atmosferisch geheel.

De mythe van Europa wordt beschreven in de Metamorphoses van Ovidius. De Fenicische prinses Europa trok de aandacht van oppergod Zeus. Hij veranderde zich in een witte stier en wist Europa over te halen op zijn rug te klimmen. Toen ze dit deed, sprong Zeus het water in en ontvoerde haar naar Kreta. Dit is het moment dat op het schilderij wordt uitgebeeld. Europa klampt zich aan hem vast, terwijl de achtergelaten hofdames wanhopige gebaren maken.

Externe links

• El rapto de Europa (website Prado)

Literatuur

• Hans Devisscher & Rik Sauwen (2004): Rubens, Palais des Beaux-Arts de Lille / Gent: Uitgeverij Snoeck
• J.M. Muller (1989): Rubens: The Artist as Collector, Princeton
• Matthias Wivel (red.) (2020): Titian: Love, Desire, Death, Londen: National Gallery Company

Referenties

Mediabestanden

Zie de categorie The Rape of Europa by Peter Paul Rubens van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

· ·

De werken van Peter Paul Rubens (selectie)

De transfiguratie (1604-05) · Portret van de kunstenaar en zijn vrouw in een prieel van kamperfoelie (1609) · Kruisoprichting (1610) · Kruisafneming (1611) · De verrijzenis van Christus (1611-12) · De vier filosofen (1611-1612) · Het verschijnen van de Heilige Geest aan de Heilige Teresa van Avila (1612-14) · De ontdekking van Romulus en Remus (circa 1613) · De Rockoxtriptiek (1613-15) · De onthoofding van de heilige Catharina van Alexandrië (circa 1615) · Kruisafneming (1616-17) · Oude vrouw en jongen met kaarsen (1616-1617) · Medusa (ca. 1617) · Het aardse paradijs met de zondeval van Adam en Eva (ca. 1617) · De verloren zoon (1618) · De heilige Maria Magdalena in extase (1619-20)· De drie gratiën (1620-23) · Diana en haar nimfen maken zich klaar voor de jacht (1623-24) · Bekering van de H. Bavo (1623-24) · Heilige Rochus door Christus aangesteld tot patroon van de pestlijders (1623-26) · Aanbidding der Koningen (1624) · Portret van Matthaeus Yrsselius (circa 1624) · Tenhemelopneming van Maria (1625-26) · Portret van Anna van Oostenrijk (1625-26) · Angelica en de kluizenaar (1626-28) · De ontvoering van Europa (1628-29) · Franciscus van Assisi ontvangt de stigmata (1633) · De roof van de Sabijnse maagden (1634-36) · Dans van dorpelingen en mythische figuren (1635) · Herfstlandschap met uitzicht op het Steen (1636) · De hond van Hercules ontdekt het purper (ca. 1636) · Saturnus verslindt een zoon (ca. 1636-37) · Het pelsken (ca. 1636-38)