Eophis
| Eophis Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Midden-Jura | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
| Geslacht | |||||||||||||||||||
| Eophis Caldwell et al., 2015 | |||||||||||||||||||
| Typesoort | |||||||||||||||||||
| Eophis underwoodi | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Eophis[1][2] is een geslacht van uitgestorven slangen, dat leefde in het Midden-Jura (Bathonien, ongeveer 165 miljoen jaar geleden); zijn fossiele overblijfselen zijn gevonden in Engeland. Het wordt beschouwd als de oudste bekende slang.
Naamgeving[bewerken | brontekst bewerken]
De typesoort Eophis underwoodi werd in 2015 benoemd door Michael Caldwell, Randall Nydam, Alessandro Palci en Sebastián Apesteguía. De geslachtsnaam is een combinatie van het Grieks èoos, 'dageraad', en ophis, 'slang'. De soortaanduiding eert Garth Underwood.
De syntypen zijn NHMUK (BMNH) R12355, NHMUK (BMNH) R12354 en NHMUK (BMNH) R12370, onderkaken gevonden in de Old Cement Works Quarry (ook bekend als de Washford Quarry of Kirtlington Cement Works Quarry) in Oxfordshire (Engeland), in meerafzettingen die dateren uit het Bathonien. Talrijke losse schedelbotten en wervels zijn toegewezen.
Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]
Dit dier was klein van formaat, met een schedellengte van nog geen centimeter, maar is alleen bekend van enkele kaakfragmenten en andere losse botten. Het is daarom onmogelijk om een volledige reconstructie van dit dier te maken. Sommige kenmerken van de Eophis-fossielen maken het echter mogelijk om hem te onderscheiden van andere archaïsche slangen uit het Jura, zoals Diablophis en Portugalophis. De subdentale lamina van de onderkaak was laag en vlak, en vergeleken met de twee bovengenoemde genera was de lamina kleiner in verhouding tot het dentarium. De aanwezigheid van een subdentale lamina, evenals van meerdere foramina in de voorste onderkaak, onderscheidt het ook van andere, meer recente archaïsche slangen, zoals Coniophis.
Fylogenie[bewerken | brontekst bewerken]
Eophis is erkend als de oudst bekende slang, hoewel geplaatst buiten de clade bestaande uit de kroongroep van de moderne slangen (Serpentes: de laatste gemeenschappelijke voorouder van de moderne slangen en al zijn afstammelingen, nog levend of uitgestorven). In 2015 werd een aantal slangen benoemd dat zo'n vijftig miljoen jaar ouder was dan eerdere erkende soorten. Men concludeerde dat de evolutie van de typische slangenschedel de groep onderscheidde en niet het verlies van poten of de ontwikkeling van een langgerekt lichaam.
Hieronder ziet u een cladogram uit de studie van Caldwell en collega's (2015):
| Ophidia |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bronnen, noten en/of referenties
|