Gebruiker:Ciell/Premier van Nieuw-Zeeland
De premier van Nieuw-Zeeland (PM; prime minister, Maori: Te pirimia o Aotearoa) is de regeringsleider van Nieuw-Zeeland. De huidige premier, Jacinda Ardern, leider van de Labour Party, trad op 26 oktober 2017 aan.[1][2]
De premier geldt als de hoogste minister van de regering. De premier heeft ministeriële verantwoordelijkheid voor het bij de premier behorende ministerie en het kabinet ("Department of the Prime Minister and Cabinet") en is verantwoordelijk voor:
- het voorzitten van vergaderingen van het kabinet
- het toewijzen van posten aan ministers binnen de regering
- optreden als woordvoerder van de regering
- het verstrekken van advies aan de kroon of de vertegenwoordiger van de kroon, de gouverneur-generaal.
Het ambt van premier is gebaseerd op een grondwettelijke conventie die is opgesteld in de voormalige koloniale macht van Nieuw-Zeeland, het toenmalige Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Ierland. Volgens de conventie selecteert de gouverneur-generaal de persoon die waarschijnlijk de meeste steun van het Huis van Afgevaardigden zal krijgen voor het ambt van premier. Deze persoon is doorgaans de partijleider van de politieke partij met het grootste aantal zetels in dat huis. De premier en het kabinet zijn collectief verantwoording verschuldigd over hun daden aan de gouverneur-generaal, aan het Huis van Afgevaardigden, aan hun politieke partij en uiteindelijk aan de nationale kiezers.
De oorspronkelijke titel van het hoofd van de regering was "koloniale secretaris" of "eerste minister". Dit werd in 1869 veranderd in "premier". Die titel bleef meer dan 30 jaar in gebruik, totdat Richard Seddon deze tijdens zijn ambtsperiode in 1901 informeel veranderde in "prime minister". [3] Na de verklaring van Nieuw-Zeeland als het 'Dominion Nieuw-Zeeland' in 1907, wordt de titel van premier uitsluitend in het Engels gebruikt. In het Maori wordt de titel pirimia, wat "premier" betekent, nog steeds gebruikt. De prime ministers van Nieuw-Zeeland worden aangesproken als "The Right Honourable", een voorrecht dat ze voor het leven behouden. [4]
Vice-premier[bewerken | brontekst bewerken]
Een functie met de officiële titel vice-premier bestaat sinds 1954. De vice-premier is volgens afspraak waarnemend premier bij afwezigheid of verhindering van de premier, en heeft doorgaans belangrijke ministeriële portefeuilles. Gewoonlijk is de vice-premier lid van dezelfde partij als de premier, maar niet noodzakelijkerwijs; in coalitieregeringen kan de parlementaire leider van een ondergeschikte partij de post worden aangeboden. [5] Winston Peters, leider van New Zealand First, de vice-premier in het eerste Kabinet Ardern, was tevens minister van Buitenlandse Zaken.[6][7]
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
- Ministerie van de premier en kabinet (DPMC)
- Biografieën van premiers bij NZHistory
- Persberichten van de premier op Beehive.govt.nz
| Bronnen, noten en/of referenties
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Prime Minister of New Zealand op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
|