Gebruiker:Natuur12/Jacob Menno Tienstra

Jacob Tienstra
Persoonlijke gegevens
Volledige naam	Jacob Menno Tienstra
Geboren	Sneek, 1895
Overleden	Delft, September 1951
Doodsoorzaak	Ziekte
Nationaliteit	Nederlandse
Werkzaamheden
Vakgebied	Geodesie
Universiteit	Technische Hogeschool Delft
Portaal    Onderwijs

Jacob Menno Tienstra (Sneek, 1895 - Delft, september 1951) is een Nederlands geodeet. Bij leven was hij verbonden aan de Technische Hogeschool Delft als hoogleraar waterpassen en geodesie.

Biografie

Tienstra werd geboren in 1895 te Sneek. In 1913 voltooide hij de hogereburgerschool. Aanvankelijk wilde hij scheikunde studeren maar de kosten voor een dergelijke opleiding waren te hoog. Een bij Tienstra inwonende landmeter bood een alternatief. Hij hielp Tienstra om zich voor te breiden voor het examen van adjunct-landmeter bij het kadaster waarvoor hij hetzelfde jaar nog slaagde. Dankzij de mobilisatie tijdens de Eerste Wereldoorlog kreeg hij de mogelijkheid om aan zelfstudie te doen waarna hij in 1917 de wiskundeakte K-1 wist te behalen. Het jaar erop slaagde hij bij het kadaster voor het landmeterexamen en in 1922 behaalde hij de wiskundeakte K-V. Tienstra die als landmeter bij het kadaster in Sneek in dienst is, wordt in 1919 overgeplaatst naar Zutphen. In hetzelfde jaar trad hij in het huwelijk met Willemien Akke Nieveen.

In 1925 is hij opnieuw overgeplaatst. Ditmaal naar Amsterdam wat hem in staat stelde om gedurende de periode 1926 tot en met 1927 in staat stelde om colleges wiskunde en natuurkunde te volgen aan de universiteit. In de periode dat Tienstra in Amsterdam verbleef werd hij aangesteld als hoofd van de nieuw opgerichte stedelijke landmeetkundige dienst van Amsterdam. Via deze functie raakte hij bevriend met de Delftse hoogleraar Wim Schermerhorn.

Academische loopbaan

In 1931 werd Tienstra aangesteld als lector aan de Rijkslandbouwschool in Wageningen waar hij verantwoordelijk was voor de landmetercursus. Vanwege de crisis konden de studenten die landmetercursus volgde niet meer terecht bij het kadaster omdat er bezuinigd werd. Tienstra en Schermerhorn wisten het voor elkaar te krijgen dat hun de status van civiel-landmeter verleend werd. Hiervoor werd een aantekening gemaakt op hun diploma en moesten de beide heren een eed afleggen voor de burgemeester van de woonplaats van de studenten. Dit had als gevolg dat de studenten makkelijker bij het kadaster een baan konden vinden.

Toen in 1934 de hoogleraar van Tienstra, J.W. Dieperink, overleed kwam het debat over de plaats en koers van de geodetische opleiding in Nederland op gang. Uiteindelijk is besloten dat de opleiding in Wageningen opgeheven werd. De Technische Hogeschool Delft vulde dit gat op door de opleiding voor civiel-landmeter te faciliteren. De opleiding tot geodetisch ingenieur aan de Technische Hogeschool Delft opgeheven omdat het Departement van Financiën niet van plan was om de landmeters van het kadaster het salaris van een ingenieur te betalen. Naar aanleiding van deze ontwikkelingen, waar Tienstra zelf bij betrokken was, werd hij als buitengewoon leraar aan de Technische Hogeschool Delft aangesteld. Per 1 januari 1939 werd hij benoemd tot gewoon hoogleraar.

In 1946 werd hij benoemd tot rector magnificus aan de Technische Hogeschool Delft maar datzelfde jaar werd vastgesteld dat Tienstra ziek was. In april 1947 kon hij zijn functie weer oppakken waarna hij later dat jaar opgevolgd werd door Hein Israël Waterman. In 1949 lukte het hem om aan de Technische Hogeschool Delft een universitaire opleiding tot geodetisch ingenieur op te zetten waarna het mogelijk was om te promoveren. Hetzelfde jaar lobbyde hij mee om het plan van Schermerhoorn om het International Centre for Arial Survey op te richten.

Vanwege een conflict tussen studenten en de leiding van de Technische Hogeschool werd hij in 1950 aangesteld als waarnemend rector waarna dit conflict uiteindelijk opgelost werd. In 1951 werd hij opnieuw ziek waardoor hij in september van datzelfde jaar kwam te overlijden.

Publicaties (selectie)

Door Tienstra

• J. W. Tienstra (1931). Het gebruik van de methode der kleinste kwadraten in de landmeetkunde, Wageningen: Veenman
• J. W. Tienstra (1935) Foutentheorie en vereffening met betrekking tot de landmeetkunde, Delft : N.V. Drukkerij Waltman
• J. W. Tienstra (1946) Rapport concentratie landmeetkundige diensten, Den Haag
• J. W. Tienstra (1956) Theory of the adjustment of normally distributed observations, Amsterdam: Argus (Na zijn dood uitgegeven onder redactie van diens vrienden)

Over Tienstra

• W. Schermerhorn (1951). Pays-Bas. Obituary: Professor Jacob Menno Tienstra, Volume 22, Issue 1, pp 377-380, Bulletin Géodésique
• W. Baarda; onder redactie van K.F. Wakker (2002). Delfts goud: leven en werk van achttien markante hoogleraren, Technische Universiteit Delft: Delft, p. 123 t/m 134

Referenties

• W. Baarda; onder redactie van K.F. Wakker (2002). Delfts goud: leven en werk van achttien markante hoogleraren, Technische Universiteit Delft: Delft, p. 123 t/m 134

Voorganger: H.J. van der Maas

Rector magnificus van de Technische Universiteit Delft 1946-1947

Opvolger: H.I. Waterman