Gebruiker:Oliviervd/Kladblok/SMAK NEW

S.M.A.K.
M.H.K.
Voorgevel S.M.A.K.
Locatie	Jan Hoetplein, Gent
Coördinaten	51° 2′ NB, 3° 43′ OL
Type	Kunstmuseum
Thema	Hedendaagse Kunst
Opgericht	1975 (M.H.K.) - 1999 (S.M.A.K.)
Openingsdatum	1999 (huidige vorm)
Personen
Directeur	Phillipe Van Cauteren
Curator	Martin Germann, Ann Hoste
Aantal bezoekers	101.500 (2015)
Officiële website
Portaal    Kunst & Cultuur

Het S.M.A.K. (Stedelijk Museum voor Actuele Kunst) is een kunstmuseum in Gent dat in in 1999 werd opgericht door bezieler Jan Hoet. Het museum is gevestigd in het kunstenkwartier van Gent en bevindt zich recht tegenover het M.S.K..

Het S.M.A.K. en zijn voorlopers spelen een belangrijke rol in de verzameling en waardering van actuele kunst in Vlaanderen.

Ontstaansgeschiedenis

S.M.A.K. is het resultaat van een lange weg die door verschillende spilfiguren afgelegd werd richting een autonoom museum voor Hedendaagse Kunst te Gent.

De Vereniging (V.M.H.K.)

De vereniging voor Het Museum van Hedendaagse Kunst (V.M.H.K.) werd op 8 november 1957 gesticht onder initiatief van advocaat Karel Geirlandt; bezieler en wegbereider van wat later onder impuls van Mark de Cock en Jan Hoet het S.M.A.K. Als organisatie wenste het voornamelijk hedendaagse kunst toegankelijk te maken voor het Vlaamse publiek aan de hand van voorlichting en het organiseren van lezingen en tentoonstellingen. De vereniging verspreidde grafiek en organiseerde zijn eigen jeugdafdeling: Jeugd en Plastische Kunst.

De V.M.H.K. wou een tegenwicht bieden voor het conservatieve beeld van het Museum voor Schone Kunsten. Naast een autonoom museum voor Hedendaagse Kunst streefde de vereniging ook naar vernieuwing van geest en aankoop van kunstwerken voor MSK. De collectie die het aanlegde bestaande uit nationale en internationale kunstenaars zoals; Louis Van Lint, Reinhoud D'Haese, Georges Matthieu, Anna Staritsky, Roger Edgar Gillet ed., werd in permanente bruikleen gegeven aan het M.S.K. Daarnaast verwierf het V.M.H.K. ook een eigen collectie die de nadruk legde op minimal en concept art met werken van Marcel Broodthaers, Jan Dibbets, Bernd & Hilla Bercher, Gilbert & Geroge, etc. Hiervoor werkte het samen met verscheidene binnenlandse en buitenlandse gallerijen zoals Art&Project (Amsterdam), Nigel Greenwood (Londen), Wide White Space (Antwerpen), Konrad Fischer (Düsseldorf) en MTL (Brussel).

De vereniging organiseerde in samenwerking met de stad Gent en het museum verschillende tentoonstellingen zoals Contrast, Belgische kunst van heden dat in 1960 plaatsvond in het Casino van Blankenberge en Figuratie en defiguratie. De menselijke figuur sedert Picasso.. In 1968 organiseerde de vereniging een tentoonstelling waarmee het zijn tienjarig bestaan vierde. Aan de hand van deze tentoonstellingen werden de door de VMHK verworven werken voorgesteld aan het publiek. In 1972 toonde het zijn verzameling in het Provinciaal Begijnhof te Hasselt onder de titel "Kunst na '58".

Opvolgers van Karel Geirlandt zijn Marc De Cock, Dirk Schutyser en Philippe Leeman werd dan de voorzitter van de Vereniging van het S.M.A.K. die nu door het leven gaat als 'Vrienden v/h S.M.A.K.'.

M.H.K.

“Het nieuwe museum moest beantwoorden aan de hedendaagse noden en aan de vereisten van een levend, opvoedend en leidend cultuurcentrum voor hedendaagse stijlvorming.”

Op 1 augustus 1975 - 18 jaar naar de de oprichting van de vereniging - werd het museum voor Schone Kunsten in Gent opgesplitst in twee autonome afdelingen. Een voor de traditionele kunstinrichtingen van het MSK (met conservator Paul Eeckhout) en een tweede voor de Hedendaagse stromingen (onder conservator Jan Hoet). Het Museum van Hedendaagse Kunst mocht dan wel autonoom zijn, het beschikte nog niet over een eigen gebouw en werd gehuisd onder hetzelfde dak als deze van het MSK. In het kader hiervan werden een dertigtal ongebruikte ruimten heringericht. Een situatie die niet altijd even onproblematisch bleek. De opening van de nieuwe zalen gebeurde in 1976.

Onder het artistiek leiderschap van Jan Hoet organiseert het M.H.K. enkele spraakmakende tentoonstellingen zoals Europa na '68 (1980), Chambres d'Amis (1986) enOpen Mind (Closed Ciruicts). Hommage aan Vincent (1989).

S.M.A.K.

Al sinds 1982 is de MHK op zoek n

Na lang aandringen en talloze problemen werden in 1997 de eerste plannen voor een nieuw gebouw voor het Museum van Hedendaagse Kunst opgesteld. Voorstellen voor verschillende locaties werden bekeken en uiteindelijk werd besloten dat het op dat moment leegstaande Casino van Gent verbouwt zou worden tot Museum. Tot op heden kampt het S.M.A.K. nog steeds met de problematiek van het gebouw.

In 1999 opende het nieuwe S.M.A.K. zijn deuren. De twee musea kwamen nu tegenover elkaar te liggen in Gentse Citadelpark en vormen zo het museumkwartier. Het dak van S.M.A.K. is bekroond met een sculptuur van Jan Fabre "De man die de wolken meet" (1998).

Artistieke Leiding

1999 - 2003: Jan Hoet

Jan Hoet (1936-2014) was stichter, conservator en bezieler van het S.M.A.K. en speelde een cruciale rol in de totstandkoming van de collectie van het S.M.A.K. Hoet ontwikkelde sterke banden met internationale kunstenaars zoals Joseph Beuys en Gerhard Richter maar had ook oog voor Belgische jonge kunstenaars zoals Jan Fabre, Wim Delvoye en Michael Borremans.

In ... werd ter nagedachtenis van Jan Hoet het voormalig Museumplein herdoopt tot Jan Hoetplein. In 2003 ging Jan Hoet noodgedwongen in pensioen en werd opgevolgd door de Amerikaan Peter Doroshenko.

2003 - 2004: Peter Doroshenko

Nadat Jan Hoet met pensioen was gegaan, kreeg Peter Doroshenko op 1 december 2003 de leiding. Hij werd na een proefperiode van een jaar echter bedankt voor bewezen diensten. Het ontslag van Doroshenko zorgde voor heel wat opschudding. Kunstenaars en curatoren onder leiding van Luc Tuymans vreesden voor de toekomst en onafhankelijkheid van het museum. Een petitie werd overhandigd aan de voorzitter van de raad van bestuur; cultuurschepen Sas Van Rouveroij. Het ontslag werd niet ongedaan gemaakt, maar er werden een aantal wijzigingen doorgevoerd in de organisatiestructuur van het museum.

2004 - Heden: Phillipe Van Cauteren

Zo gaf Jan Hoet zijn zitje in de raad van bestuur op. Philippe Van Cauteren, die in 1999 aan de zijde stond van Hoet, maar ondertussen in Duitsland actief was als zelfstandig curator, werd vervolgens aangesteld als artistiek directeur. De zakelijke leiding van het museum wordt nu waargenomen door Philippe Vandenweghe.

Het Gebouw

Het S.M.A.K. localiseert zich in het voormalig Casino van Gent. Dit gebouw werd in de late jaren 90' verbouwt tot museum waarin het S.M.A.K. in 1999 officieel zijn deuren opende. Het gebouw wordt bekroond door verschillende kunstwerken zoals Jan Fabre's De man die de wolken meet.

Collectie

Vaste collectie

De collectie van S.M.A.K. toont vooral Europese moderne kunst van 1945 tot en met de hedendaagse kunst. Het museum heeft werken uit kunststromingen zoals Cobra, popart, minimal art, conceptuele kunst en arte povera van kunstenaars die ondertussen tot de wereldtop behoren. Daarnaast bestaat een groot deel van de collectie uit schenkingen van de V.M.H.K.

COBRA

Uit de vroege aankopen (nog onder het MHK) behoren werken uit de COBRA beweging. Pierre Alechinsky, Karel Appel, Reinhoudt D'Haese

Pop art

Andy Warhol,

Minimal Art

Noemenswaardige werken uit de collectie zijn Sol LeWitt's Wall Drawing Nr.36, waarrond in 2016-2106 enkele kabinettentoonstellingen georganisseerd werden. Maar ook het werk van Minimal kunstenaars; Dan Flavin,

Arte Povera

Het S.M.A.K. beschikt over een ruime collectie aan Arte Povera werken van ondermeer kunstenaars zoals Mario Merz (IT),

Het Broodthaerskabinet

Marcel Broodthaers, De grote mosselpot, in SMAK, Gent, 1966.

Het S.M.A.K. beschikt ook over een van de grootste collecties van de Belgische conceptuele kunstenaar Marcel Broodthaers. In 2001 kondigde het de eerste plannen aan voor het Broodthaerskbabinet, een ruimte binnenin het museum volledig gewijd aan de kunstenaar. Het kabinet zal een dubbele functie hebben: het tentoonstellen van de werken van Broodthaers enerzijds, anderzijds zal het ook fungeren als onderzoekscentrum en archief. Het uiteindelijke kabinet zal 15 kamers bevatten verspreidt over 3 verdiepingen en verbind het voormalig casino met de aanpalende floralienhal.

Vrienden v/h S.M.A.K.

De vrienden v/h S.M.A.K. spelen net zoals de Vereniging nog steeds een rol in de verwerving van nieuwe werken voor de collectie.

Tentoonstellingen

Jürgen Partenheimer, Stedelijk Museum voor Aktuele Kunst, S.M.A.K. Gent, 2002

Voor de tentoonstelling rond Paul McCarthy in 2008 moest het museum volgens de populaire Amerikaan half verbouwd worden.Volledige monumentale museummuren werden weggenomen en verplaatst. Ondertussen is er stijgende kritiek op het zelden aanwenden en tentoonstellen van de ruime en interessante collectie en zelfs op de preservatie van deze collectie. Sinds 2010 werd met de tentoonstelling 'Inside Installations' een eerste antwoord op die kritiek geuit en in de zomer van 2011 volgde een tweede collectiepresentatie.TRACK

Tentoonstellingen sinds 1999

• .De Opening (1999)
• .Verboden boven de 18 jaar - MUKA Youth Prints (1999)
• Thierry De Cordier. Tekeningen (1983-1999)(1999-2000)
• Meschac Gaba. Salle de Jeux du Musée d'Art Contemporain Africain (1999-2000)
• Anselm Kiefer. Recente Werken 1996-1999 (2000)
• Konrad Lueg .Als schilder noem ik mijzelf Konrad Lueg (2000)
• Harmony Korine. Foto's en videoinstallatie (2000)
• Flash DVD: 9 componisten en 9 beeldende kunstenaars (2000-2001)
• Over The Edges (2000)
• Leon Golub. Schilderijen en tekeningen (2002)
• Karel Appel. Recente sculpturen en gedichten (2000)
• Carl De Keyzer (2000)
• Richard Serra. Sculptuur & Werken op papier (2000)
• .Strippinggirls (2000)
• Johan Grimonprez (Inflight) (2000)
• Johan Deschuymer. Het naakte bestaan (2000)
• Erógena (2000)
• Dieter Appelt.>nin finito (2000)
• .Epifanie. Actuele Kunst en Religie (2000-2001)
• Jean-Pierre Raynaud. Drapeau (2000-2001)
• Phillipe Van Snick. Territorium (2000-2001)
• Joëlle Tuurlinckx. Internationaal onderzoeksproject Culture 2000, Case Joëlle Tuurlinckx (2000-2001)
• .Y.E.L.L.O.W (2001)
• Johannes Kahrs .A-h (2001)
• Rob Birza. Cold Fusion (2001)
• Luc Tuymans. Mwana Kitoko (Beautiful White Man) (2001)
• Coming People 2001 (2001)
• Dirk Braeckman .z.Z(t).('94-'01) (2001)
• Miroslaw Balka. Around 21°15’00"E 52°06'17"N + GO-GO (1985-2001) (2001)
• Openingsevenement 'Casino 2001': performances in S.M.A.K. en Bijlokemuseum (2001)
• Casino 2001: 1ste Quadriënnale (2001-2002)
• Verboden boven de 18 jaar - MUKA Youth Prints (2001)
• Jan De Cock. Randschade fig.7 (2002)
• Jürgen Partenheimer .La Robe des Choses (2002)
• Lucebert .Het lichtende licht in de duisternis (2002)
• .Coming people 2002 (2002)
• Linda Van Neck .Het Belang van de kamer (2002)
• Wayn Traub .Wayncakes (2002)
• Jan Fabre. Gaude Succurrere Vitae (2002-2003)
• Matthew Barney. Cremaster 3 (2002)
• Eva-Maria Bogaert. Manieren-Façons & Aubderdem
• Annika Larsson. Dog (2001) & Bend (2002) (2002-2003)

Extra muros

Kunst in Europa na '68

In 1980 organiseerde het MHK de tentoonstelling Kunst in Europa na '68. Jan Hoet werd hiervoor als curator aangewezen.

Chambres d'Amis

De roemrijkste tentoonstellingen van het museum dateren uit het Hoet-tijdperk. Met name met Chambres d'Amis (1986) - waarbij kunstenaars ingrepen in een aantal privé woningen - plaatste Jan Hoet Gent en zichzelf op de artistieke kaart. Met het veelbesproken project Chambres d’Amis uit 1986 brak de kunst letterlijk uit het museum en werden tientallen kunstwerken door 50 internationaal vermaarde kunstenaars ontworpen en tentoongesteld in privéwoningen in Gent.

De tentoonstelling speelde een belangrijke rol bij zijn aanstelling als artistiek leider van Documenta 9 (1992). De rol van Jan Hoet zorgde ook voor enkele aanwinsten voor de collectie van het museum daar veel werken door de kunstenaars uit erkentelijkheid geschonken of voor onbepaalde duur in bruikleen gegeven werden.

Over The Edges

In 2000 veroverde de kunst de binnenstad van Gent met Hoet's concept Over the Edges. Vooral de hamzuilen van Jan Fabre zorgden daarbij voor ophef.

TRACK

In 2012 werd TRACK georganiseerd, een grote stadstentoonstelling als opvolger van 'Chambres d'Amis' en 'Over the Edges'. De tentoonstelling werd gecureerd door Phillipe Van Cauteren en Mirjam Varadinis en nodigde 41 internationale kunstenaars uit om in de stad nieuw werk te creëren. De kunstenaars werden geselecteerd en gekoppeld aan locaties in verschillende buurtwijken van Gent op basis van thematische verwantschappen tussen het werk en de ruimte.

S.M.A.K. Bibliotheek

Sinds 2018 wordt de bibliotheek en verzameling van de het S.M.A.K. bewaard in de in 2018 geopende Kunstenbibliotheek, een verzameling van verschillende (kunst)bibliotheken gelegen in de Bijlokesite.

Zie ook

• Jan Hoet

• Karel Geirlandt

Bronnen, noten en/of referenties

• Officiële website
• De Witte Raaf: 1989-1995: een nieuw museum, een nieuwe voorzitter. Interview met Marc De Cock, oud-voorzitter van de Vereniging voor het Museum van Hedendaagse Kunst van Gent (deel 5).

Categorie:Museum in Gent Categorie:Museum voor moderne kunst Categorie:Hedendaagse kunst