Oogvlekkenziekte

Pseudocercosporella herpotrichoides
	Taxonomische indeling
Rijk:	Fungi (Schimmels)
Stam:	Ascomycota
Klasse:	Dothideomycetes
Onderklasse:	Dothideomycetidae
Orde:	Mycosphaerellales
Familie:	Mycosphaerellaceae
Geslacht:	Pseudocercosporella
	Soort
	Pseudocercosporella herpotrichoides; (Fron) Deighton (1973)
Portaal	Biologie ; Schimmels

Tapesia yallundae
	Oogvlekkenziekte op gewone tarwe
	Taxonomische indeling
Rijk:	Fungi (Schimmels)
Stam:	Ascomycota
Klasse:	Leotiomycetes
Onderklasse:	Leotiomycetidae
Orde:	Helotiales
Familie:	Ploettnerulaceae
Geslacht:	Oculimacula
	Soort
	Oculimacula yallundae; (Wallwork & Spooner) Crous & W. Gams (2003)
	Aren van halmbreuk
Portaal	Biologie ; Schimmels

De oogvlekkenziekte is een plantenparasitaire schimmelziekte, maar komt ook voor als een saprofyt. De ongeslachtelijke fase wordt Pseudocercosporella herpotrichoides (synoniem: Cercosporella herpotrichoides) genoemd en de geslachtelijke fase Tapesia yallundae (synoniem: Oculimacula yallundae). De oogvlekkenziekte komt wereldwijd voor in de gematigde gebieden, vooral in het westen en oosten van Europa, in Noord-Amerika (Verenigde Staten, Canada), in Chili ^[1], in Australië, Nieuw-Zeeland en in Zuid-Afrika.^[2]^[3].

Waardplanten zijn onder andere granen waaronder gewone tarwe, gerst, rogge en haver. De ziekte is moeilijk te onderscheiden van de scherpe oogvlekkenziekte. De oogvlekkenziekte blijft over op aangetaste stoppels en graanresten en infecteert op korte afstand nieuwe planten door conidiën. Infectie over grotere afstanden kan door ascosporen plaatsvinden. Infectie vindt plaats boven de 5°C. De optimale dagtemperatuur voor infectie is 15°C met een nachttemperatuur van 10°C.^[4]

Symptomen[bewerken | brontekst bewerken]

Bij gewone tarwe, gerst en rogge wordt het onderste stengellid aangetast. Op de bladschede en de stengel ontstaan lensvormige vlekken, die een bruine rand vertonen en een lichter centrum hebben. De stengel kan knikken en de voet van de plant kan verrotten. Bij een aantasting liggen de geknikte stengels in alle richtingen. Dit symptoom wordt geassocieerd met type W (Oculimacula yallundae). In andere gevallen van ernstige infectie blokkeren de laesies het vaatstelsel en verstoren de toevoer van voedingsstoffen en water van de plant, wat leidt tot een afname van de korrelkwaliteit en de vorming van "witte aren" door te vroege afrijping. Dit wordt geassocieerd met type R (Oculimacula acuformis).^[5]^[6]

Morfologie[bewerken | brontekst bewerken]

Er worden twee soorten schimmeldraden gevormd. De ene vorm bestaat uit vegetatieve, geelbruine, lijnvormige en vertakkende schimmeldraden. De andere vorm bestaat uit donkere stroma-achtige schimmeldraden. De conidioforen zijn onvertakt of spaarzaam vertakt. De doorzichtige, gekromde conidiën zijn 1,5-3,5 × 37-70 μm groot en bestaan meestal uit vijf tot zeven cellen. De sclerotia of sclerotia-achtig stromatische schimmeldraden zijn in het begin wit tot geelbruin en worden later donkerbruin. Ze worden ook gevonden in de vlekken op de aangetaste planten.^[7]^[8]

Aan de voet van de stengel worden zwarte, 0,2 tot 0,5 mm grote apothecia gevormd. Een apothecium bevat cilindrische tot spoelvormige, 35-38 × 5,9-7,4 µm grote sporenzakjes. De ascosporen hebben een afgerond einde, zijn doorzichtig en spoelvormig met 0-1 septen. Ze zijn 7,4 tot 10,3 × 1,95 tot 2,34 µm groot.^[9]

Waardplanten[bewerken | brontekst bewerken]

Aegilops cylindrica^1,, Aegilops ovata^1,, Aegilops sp.^1,, Aegilops triuncialis^1,, Agropyron cristatum^1,, Agropyron dasystachyum^1,, Agropyron inerme^1,, Agropyron repens^1,, Agropyron riparium^1,, Agropyron sp.^1,, Avena fatua^1,, Avena sativa^1,, Avena sp.^1,, Balsamorhiza sp.^1,, Bromus carinatus^1,, Bromus inermis^1,, Bromus japonicus^1,, Bromus sterilis^1,, Bromus tectorum^1,, Delphinium sp^1,., Festuca idahoensis^1,, Hordeum distichon^1,, Hordeum vulgare^1,, Koeleria cristata^1,, Lithospermum ruderale^1,, Lomatium triternatum^1,, Poa sandbergii^1,, Poa secunda, Secale cereale, Sitanion hystrix^1,, Trisetum aestivum^1,, Triticum aestivum^1,, Triticum dicoccum^1,, Triticum durum^1,, Triticum monococcum^1,, Triticum sp.^1,, Triticum spelta^1,, Triticum vulgare^1,

1. = USDA ARS Fungal Database

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Afbeeldingen van ongeslachtelijke en geslachtelijke fase

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Orlando Andrade V (october 2003). Identificación de Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron) Deighton, agente causal de la mancha ocular del trigo de la zona sur de Chile. Agricultura Técnica 63 (4). DOI: 10.4067/S0365-28072003000400004.
↑ Oculimacula yallundae (map distribution), site: Plantwise Knowledge Bank, auteur: CAB International, geraadpleegd op: 13 november 205.]
↑ Eyespot, site: Wheat Doctor, auteur: CIMMYT, geraadpleegd op: 13 november 205.
↑ Eyespot in wheat AHDB
↑ M. Hollmann, Eyespot of Wheat. Gearchiveerd op 28 februari 2008. Geraadpleegd op 13 november 2015.
↑ J.M. Prescott, P.A. Burnett, E.E. Saari, J. Ranson, J. Bowman, W. Milliano, R.P. Singh, B. & Bekele, Wheat Disease and Pests: a guide for field identification. Gearchiveerd op 17 oktober 2020. Geraadpleegd op 13 november 2015.
↑ Wiese, M.V. (1987), Compendium of wheat diseases. American Phytopathological Society, pp. 124.
↑ King, Amber C. (1990). Observations of apothecia of Tapesia yallundae and the cultural phenotypes of their progeny. Plant Pathology 40 (3): 367–373. DOI: 10.1111/j.1365-3059.1991.tb02392.x.
↑ Andrade, A. (2005). Identification of Tapesia yallundae Wallwork & Spooner, teleomorph of Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron.) Deighton var. herpotrichoides, the causal agent of eyespot of wheat in southern Chile. Agricultura Técnica 65 (3): 306–311. DOI: 10.4067/S0365-28072005000300008.

Zie de categorie Pseudocercosporella herpotrichoides van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Zie de categorie Tapesia yallundae van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Orlando Andrade V (october 2003). Identificación de Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron) Deighton, agente causal de la mancha ocular del trigo de la zona sur de Chile. Agricultura Técnica 63 (4). DOI: 10.4067/S0365-28072003000400004.

[PlantWise-2] Oculimacula yallundae (map distribution), site: Plantwise Knowledge Bank, auteur: CAB International, geraadpleegd op: 13 november 205.]

[3] Eyespot, site: Wheat Doctor, auteur: CIMMYT, geraadpleegd op: 13 november 205.

[4] Eyespot in wheat AHDB

[Hollmann-5] M. Hollmann, Eyespot of Wheat. Gearchiveerd op 28 februari 2008. Geraadpleegd op 13 november 2015.

[Prescott-6] J.M. Prescott, P.A. Burnett, E.E. Saari, J. Ranson, J. Bowman, W. Milliano, R.P. Singh, B. & Bekele, Wheat Disease and Pests: a guide for field identification. Gearchiveerd op 17 oktober 2020. Geraadpleegd op 13 november 2015.

[WheatCompendium-7] Wiese, M.V. (1987), Compendium of wheat diseases. American Phytopathological Society, pp. 124.

[King1990-8] King, Amber C. (1990). Observations of apothecia of Tapesia yallundae and the cultural phenotypes of their progeny. Plant Pathology 40 (3): 367–373. DOI: 10.1111/j.1365-3059.1991.tb02392.x.

[Andrade2005-9] Andrade, A. (2005). Identification of Tapesia yallundae Wallwork & Spooner, teleomorph of Pseudocercosporella herpotrichoides (Fron.) Deighton var. herpotrichoides, the causal agent of eyespot of wheat in southern Chile. Agricultura Técnica 65 (3): 306–311. DOI: 10.4067/S0365-28072005000300008.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]