PEN-dorp

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
PEN-dorp
'Dorpsplein' in het PEN-dorp
Locatie
Plaatsnaam Alkmaar
Adres Ampèrestraat, Alkmaar
Coördinaten 52° 39′ NB, 4° 44′ OL
Status en tijdlijn
Status Met sloop bedreigd
Oorspr. functie Kantorencomplex
Huidig gebruik Leegstand, antikraak
Bouw gereed Mei 1982
Afgebroken 2022?
Dimensies
Vloeroppervlak 14.500 m²
Architectuur
Bouwstijl Structuralisme
Bouwinfo
Architect Abe Bonnema en Mien Ruys (tuinontwerp)
Detailkaart
PEN-dorp (Alkmaar)
PEN-dorp
Portaal  Portaalicoon   Civiele techniek en bouwkunde

Het PEN-dorp is een kantorencomplex in Alkmaar, ontworpen in 1982 door architect Abe Bonnema, met tuinontwerp van onder andere Mien Ruys.

In mei 1982 opende een nieuw bedrijfskantoor van het Provinciaal Elektriciteitsbedrijf Noord-Holland (PEN), op een terrein van 70.000 m² in de Bergermeerpolder.[1] Het complex bevond zich op een nieuw bedrijventerrein, Viaanse Molen, en bood plaats aan ruim 500 medewerkers. Hiermee werd het het grootste kantoor van Alkmaar. Hoewel de naam, PEN-dorp, anders doet vermoeden, had het complex geen woonfunctie.

Bouwstijl[bewerken | brontekst bewerken]

Het PEN-dorp is gebouwd in structuralistische stijl en is daarmee verwant met het werk van architecten als Herman Hertzberger, Aldo van Eyck en Piet Blom.[2] In het structuralisme werden gebouwen ontworpen als structuren, bestaande uit herhaalde elementen, met veel aandacht voor de menselijke maat.[3] Het PEN-dorp is eigenlijk één gebouw, maar lijkt erg op een dorp door de kleinschaligheid en de belangrijke rol van groen en buitenruimte. Bij het ontwerp werden medewerkers van PEN uitvoerig betrokken. Het complex werd voorzien van een netwerk van tuinen, patio's en dakterrassen ontworpen door Mien Ruys en Hans Veldhoen. Daarnaast bevonden er zich ook allerlei diverse werkplaatsen, instructieruimten, en een sporthal.[1]

Leegstand en afbraak[bewerken | brontekst bewerken]

In de jaren 2010 stond het complex grotendeels leeg, met uitzondering van een aantal medewerkers van Liander. Het werd beheerd via antikraak. In 2018 werd het complex aangekocht door projectontwikkelaars.[4] Verschillende partijen, waaronder het Architectuur Informatiecentrum en de Historische Vereniging Alkmaar, pleitten voor behoud en herbestemming van het complex vanwege zijn architecturale waarde, echter zonder succes. Erfgoedvereniging Heemschut benaderde minister Van Engelshoven met de vraag om het complex tot rijksmonument te benoemen; gebouwen van na 1965 konden echter nog geen rijksmonument worden.[2]

In 2021 werd definitief besloten dat het PEN-dorp gesloopt zou worden en vervangen door nieuwbouwwoningen.[5] Het nieuwe ontwerp voor de wijk, met 500 woningen, werd toegewezen aan architectenbureau De Zwarte Hond, dat de filosofie van de oorspronkelijke architect Bonnema voortzet. Ook de tuinen naar ontwerp van Mien Ruys worden naar verluidt (deels) behouden.

Bronnen, noten en referenties[bewerken | brontekst bewerken]

Zie de categorie PEN-dorp van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.