RIG-I-like receptor

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
(Doorverwezen vanaf RIG-I)
De domeinarchitectuur van RIG-I. Bovenaan een schema van RIG-I, onderaan een lintdiagram van RIG-I met een gebonden RNA.

RIG-I-like receptoren (retinoic acid-inducible gene), afgekort als RLRs, zijn een groep van intracellulaire pattern-recognition-receptors die een belangrijke rol spelen in de herkenning van virussen.[1] Het eiwit RIG-I is de best gekarakteriseerde receptor in de RLR-familie. Samen met MDA5 en LGP2 zijn deze receptoren belangrijk voor het in gang zetten van de aangeboren immuunrespons tegen virussen in de meeste lichaamsweefsels van gewervelden.

RIG-I-like receptoren behoren tot de RNA-helicases. RIG-I en MDA-5 kunnen een binding aangaan met dubbelstrengse RNA-moleculen, die accumuleren in de cel tijdens infectie met RNA-virussen.[2] Dubbelstrengs RNA komt onder normale omstandigheden niet of nauwelijks voor in dierlijke cellen, waardoor RIG-I-like receptoren een globaal onderscheid kunnen maken tussen viraal en lichaamseigen RNA. RIG-I-like receptoren vormen een frontlijn van de antivirale afweer.

Antivirale respons[bewerken | brontekst bewerken]

Wanneer RIG-I-like receptoren een lichaamsvreemd dubbelstrengs RNA op het spoor komen, slaan ze alarm en zetten ze een signaalcascade in gang waarbij verschillende signaaleiwitten elkaar beurtelings activeren. Wanneer RIG-I of MDA-5 een viraal RNA detecteren, ontvouwen ze hun zogenaamde CARD-domeinen, die een interactie aangaan met het signaaleiwit MAVS. Naar MAVS worden diverse andere signaaleiwitten gerekruteerd, zoals TRAF3 en het IKKε/TBK1-complex. Uiteindelijk worden de transcriptiefactoren IRF3 of IRF7 geactiveerd die de expressie van type-I-interferonen en andere ontstekingsbevorderende cytokinen stimuleren.[2] Deze worden uitgescheiden door de cel en alarmeren naburige cellen dat er een virusinfectie gaande is. Het resultaat is dat deze cellen hun antivirale afweermechanismen inschakelen.

Regulatie[bewerken | brontekst bewerken]

Om overmatige of onbedoelde activatie van de RLR-pathway te voorkomen, is het van belang dat de RIG-I-like receptoren strikt worden gecontroleerd door regulerende mechanismen. Wanneer RLRs in de afwezigheid van een virusinfectie actief zijn, kan een steriele of chronische interferonrespons ontstaan.[2] Een van de manieren waarop RIG-I-like receptoren gereguleerd worden is door middel van posttranslationele modificaties zoals fosforylering of ubiquitinering. Er zijn ook aanwijzingen dat niet-coderende RNA-moleculen, zoals vault RNA, een rol spelen in de regulatie van RLRs.[3]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]