Tungelroy

**Tungelroy**
Tungelder
Plaats in Nederland
	;
Situering
Provincie	Limburg
Gemeente	Weert
Coördinaten	51° 13′ NB, 5° 44′ OL
Algemeen
Inwoners ; (1 januari 2023)	1100 (2023)
Overig
Postcode	6005 (Weert)
Netnummer	0495
Belangrijke verkeersaders	N292
COROP-gebied	Midden-Limburg
Website	https://www.tungelroy.nl/
Detailkaart
	Locatie in de gemeente
Portaal	Nederland

Tungelroy (Limburgs: Tungelder) is een kerkdorp in Midden-Limburg (Nederland). Het dorp behoort bij de Nederlands-Limburgse gemeente Weert. Het is van oorsprong een agrarisch kerkdorp en ligt drie kilometer ten zuiden van de stad Weert. Er wonen in 2023 810 mensen in de kern en 290 in het bijbehorende buitengebied.^[1]

In Tungelroy wordt een Horns, Centraal-Limburgs dialect gesproken en kent zijn eigen thematisch woordenboek van het Tungelroys dialect, geschreven door G.F. Kooijman (Hallefers Nor). ^[2]

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

In de 17e eeuw had Tungelroy last van plunderende soldaten en wierpen de inwoners de Tungelerschans op om zich daartegen te beschermen.

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Sint-Barbarakerk, deels uit 1792.
Onze-Lieve-Vrouw-van-Altijddurende-Bijstandkapel, uit 1902.
Sint Anna, ronde stenen molen uit 1875.
Romeinse Brug, in 1999 opgegraven uit de Tungelroyse Beek ^[3]

Zie ook[bewerken | brontekst bewerken]

Natuur en landschap[bewerken | brontekst bewerken]

Tungelroy is gelegen op een hoogte van ongeveer 31 meter op zandgrond. Een belangrijk deel van het grondgebied wordt door de landbouw ingenomen. Ten zuiden van Tungelroy stroomt de Tungelroyse Beek die een bodemsanering en een herinrichting heeft ondergaan (afgerond in 2007). Een belangrijk natuurgebied is de Tungelerwallen, een voormalig heide- en stuifzandgebied gelegen ten westen van het dorp. Enkele kilometers naar het noorden ligt de Moeselpeel, terwijl zich enkele kilometers naar het noordoosten het broekgebied De Krang bevindt.

Benaming op kaarten door de jaren heen
Naam	Jaartal
Tongelray	1573-18e eeuw
Tongelroij	18e eeuw-1850
Tungelroij	1850-1928
Tungelroy	1901-1928
Tungelrooi	1928-1953
Tungelroij	1953-1972
Tungelroy	1972-heden

Bevolking[bewerken | brontekst bewerken]

In Tungelroy wonen 1085 inwoners waarvan 525 vrouwen (48,16%) en 560 mannen (51,84%)(2022). Van de inwoners is 43,5% niet gehuwd (475) en 45,8% wel gehuwd (500). In totaal kent Tungelroy 475 huishoudens met een gemiddeld huishoudensgrootte van 2,3. Het aantal huishoudens met kinderen betreft 175 (51,47%) en het aantal zonder is 165 (48,53%).^[1]

De totale oppervlakte van Tungelroy is 866 km2 en heeft een bevolkingsdichtheid van 126 inwoners per km2.^[1]

Arbeidsdeelname[bewerken | brontekst bewerken]

In totaal zijn 610 personen werkzaam (tussen 15 en 75 jaar). Dit brengt de arbeidsparticipatie op 71%. Hiervan heeft 55% een vaste arbeidsrelatie en 24% een flexibele arbeidsrelatie. Van de rest is 21% zelfstandige. De totale arbeidsparticipatie is van 2019 gezakt van 72% naar 71%.^[4]

AOW[bewerken | brontekst bewerken]

Het aantal inwoners boven 15 jaar betreft 935. Hiervan zijn 220 inwoners ouder dan de huidige AOW-leeftijd.

Uitkeringen[bewerken | brontekst bewerken]

Tungelroy kent geen inwoners met een bijstandsuitkering. 2% van de inwoners krijgt een werkloosheidsuitkering en 4% een arbeidsongeschiktheidsuitkering (inwoners vanaf 15 jaar).^[5]

Economisch[bewerken | brontekst bewerken]

In totaal zijn er 466 woningen met een gemiddelde WOZ-waarde van € 324.000. De woningen in Tungelroy buitengebied hebben een gemiddelde WOZ-waarde van € 423.000 en in de Tungelroy € 292.000 (WOZ pijldatum 1 januari 2021). ^[1]

Bedrijven en horeca[bewerken | brontekst bewerken]

Binnen Tungelroy zijn enkele bedrijven werkzaam. Enkele noemenswaardige bedrijven en horeca

Vijvercentrum Flinsenhof
Café de hoesKMR

Verenigingen[bewerken | brontekst bewerken]

Carnavalsvereniging De Bokkeriejers
Voetbalvereniging RKTVV Crescentia
Handboogvereniging De Ontspanning
Scouting Tungelroy
Fanfare St. Jan
Vrouwenvereniging de Cirkel
Schutterij St. Barbara
Zangkoor Enjoy
Boerenkapel Tungelroy "De Baereliejers"

Bron: Website Tungelroy ^[6]

Trivia[bewerken | brontekst bewerken]

In 1892 opende in Tungelroy de eerste coöperatieve boterfabriek en ook de eerste coöperatie in Nederland.^[7]

Afbeeldingen[bewerken | brontekst bewerken]

Korenmolen Sint Anna
Tungelroy, Sint-Barbarakerk
Bokkeriejersbeëldj (Kemperveldweg)

Nabijgelegen kernen[bewerken | brontekst bewerken]

**32. Tungelroy** met 3201 Tungelroy en 3202 Tungelroy buitengebied

Stramproy, Weert, Swartbroek, Altweerterheide


Weert (Keent)	Weert (Moesel) (Moesdijk)	Swartbroek

Altweerterheide		Ell

	Stramproy	Hunsel

Zie de categorie Tungelroy van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b ^c ^d Statistiek, Centraal Bureau voor de, Kerncijfers wijken en buurten 2023. Centraal Bureau voor de Statistiek. Geraadpleegd op 18 januari 2023.
↑ Kooijman, George Fredrik (1985), Thematisch woordenboek van het Tungelroys, het dialekt van een middenlimburgs dorp, zoals dit tot in de jaren vijftig nog werd gesproken : in 18 rubrieken vastgelegt en voorzien van grammatikale bijzonderheden, historische aantekenningen, foto's en illustraties / door George Fredrik Kooijman ; teleningen van Jan Verhaag. Rodopi, Amsterdam. ISBN 978-90-6203-677-6.
↑ Romeinse brug. www.hartvanlimburg.nl. Geraadpleegd op 2 december 2023.
↑ https://opendata.cbs.nl/#/CBS/nl/dataset/85175NED/table?searchKeywords=arbeidsdeelname%20wijken%20en%20buurten
↑ https://opendata.cbs.nl/#/CBS/nl/dataset/85042NED/table?ts=1653599422526
↑ https://www.tungelroy.nl/Verenigingen.html
↑ Gearchiveerde kopie. Gearchiveerd op 20 mei 2022. Geraadpleegd op 26 mei 2022.

[cbs.nl-1] Statistiek, Centraal Bureau voor de, Kerncijfers wijken en buurten 2023. Centraal Bureau voor de Statistiek. Geraadpleegd op 18 januari 2023.

[2] Kooijman, George Fredrik (1985), Thematisch woordenboek van het Tungelroys, het dialekt van een middenlimburgs dorp, zoals dit tot in de jaren vijftig nog werd gesproken : in 18 rubrieken vastgelegt en voorzien van grammatikale bijzonderheden, historische aantekenningen, foto's en illustraties / door George Fredrik Kooijman ; teleningen van Jan Verhaag. Rodopi, Amsterdam. ISBN 978-90-6203-677-6.

[3] Romeinse brug. www.hartvanlimburg.nl. Geraadpleegd op 2 december 2023.

[4] ttps://opendata.cbs.nl/#/CBS/nl/dataset/85175NED/table?searchKeywords=arbeidsdeelname%20wijken%20en%20buurten

[5] ttps://opendata.cbs.nl/#/CBS/nl/dataset/85042NED/table?ts=1653599422526

[6] ttps://www.tungelroy.nl/Verenigingen.html

[7] Gearchiveerde kopie. Gearchiveerd op 20 mei 2022. Geraadpleegd op 26 mei 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]