Naar inhoud springen

De rode wijngaard: verschil tussen versies

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Interactief door geschiedenis bladeren
← Oudere bewerkingNieuwere bewerking →
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
VisueelWikitekst
Geen bewerkingssamenvatting
Regel 1: Regel 1:
{{Infobox schilderij
{{Infobox schilderij
| afbeelding=Vincent Willem van Gogh 036.jpg
| afbeelding=Red vineyards.jpg
| afbeeldingbreedte=300px
| afbeeldingbreedte=300px
| titel=De rode wijngaard
| titel=De rode wijngaard
Regel 12: Regel 12:
| museum=[[Poesjkinmuseum]]
| museum=[[Poesjkinmuseum]]
}}
}}
'''De rode wijngaard''' (''La vigne rouge'') is een schilderij van de [[Nederland|Nederlandse]] kunstschilder [[Vincent van Gogh]], in olie op doek, 75 X 93 centimeter groot. Het werd geschilderd in november 1888 te [[Arles]].
'''De rode wijngaard''' (''La vigne rouge'') is een schilderij van de [[Nederland|Nederlandse]] kunstschilder [[Vincent van Gogh]], in olie op linnen, 75 x 93 centimeter groot. Het werd geschilderd in november 1888 te [[Arles]]. Het doek is het enige schilderij van Van Gogh dat tijdens zijn leven werd verkocht.<ref>Cf. Steven Naifeh & Gregory White Smith: ''Vincent van Gogh: De biografie'',2011, blz. 926. Daarbij zij aangetekend dat Van Gogh wel regelmatig schilderijen als "betaalmiddel" gebruikte, onder voor schildersmaterialen in de verfwinkel van [[Julien Tanguy]] te Parijs en later voor behandelingen die hij kreeg van dokter[[Paul Gachet]]. Zie ook [http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2014/impressionist-modern-art-evening-sale-n09219/lot.17.html hier].</ref> Heden ten dage wordt het beschouwd als een van de meest waardedragende schilderijen ter wereld.<ref>Zie onder andere de veilingwebsite [[http://www.art.com/products/p12341196-sa-i873360/vincent-van-gogh-the-red-vineyard-at-arles-c-1888-detail-.htm?aff=conf&ctid=64735901&rfid=742136&tkid=15034537 Art.com].</ref>



== Context ==
== Context ==
De aanblik van de druivenoogst in het najaar van 1888 te Arles, betekende voor Van Gogh, als Nederlander, de confrontage met een voor hem geheel nieuw ritueel, dat door de Fransen ook wel met "vendange" werd aangeduid. Uit zijn brieven blijkt niettemin dat hij er van tevoren al een aantal duidelijke, vooropgezette beelden bij had gevormd, welke tot uitdrukking komen in een aantal [[Idylle|Idyllische]] weergaven van het tafereel. ''De rode wijngaard'' er hiervan een typerend voorbeeld.
De aanblik van de druivenoogst in het najaar van 1888 te Arles, betekende voor Van Gogh, als Nederlander, de confrontage met een voor hem geheel nieuw ritueel, dat door de Fransen ook wel met "vendange" wordt aangeduid. Uit zijn brieven blijkt niettemin dat hij er van tevoren al een aantal duidelijke, vooropgezette beelden bij had gevormd, welke tot uitdrukking komen in een aantal [[Idylle|idyllische]], geïdealiseerde weergaven van het tafereel. ''De rode wijngaard'' er hiervan een typerend voorbeeld.

Van Gogh was hoe dan ook erg onder de indruk van het tafereel. Ten tijde van het maken van het schilderij, toen [[Paul Gauguin]] bij hem logeerde, schreef hij aan zijn broer [[Theo van Gogh (kunsthandelaar)|Theo]]: "O prachtige zo'n van de hoogzomer. Ze beukt op mijn hoofd en ik twijfel er niet aar dat het mij een beetje gek maakt". Kort daarna sneed hij zijn oor af.<ref>De precieze toedracht van het “oor-incident” is nog steeds onderwerp van discussie.</ref>


== Beschrijving ==
== Beschrijving ==
''De rode wijngaard'' toont een groep boeren die bezig zijn met de wijnoogst. Van Gogh schilderde de scène in zijn atelier, geheel vanuit zijn geheugen. Het doek wordt gezien als pendant voor "De groene wijngaard", dat Van Gogh kort daarvoor maakte, in september 1888, eveneens te Arles.
''De rode wijngaard'' toont een groep boeren die bezig zijn met de wijnoogst. Van Gogh schilderde de scène op 5 november 1888 in zijn atelier, geheel vanuit zijn geheugen, na een wandeling door de wijngaarden de avond tevoren. Hij voltooide het na een forse krachtsinspanning binnen één dag en schreef in zijn brieven: "ach, mijn studie van de wijngaard – bloed en tranen heb ik erop gezweet, maar ’t is me gelukt". Het doek wordt gezien als [[pendant]] in complementaire kleurcontrasten voor "De groene wijngaard", dat Van Gogh kort daarvoor maakte, in september 1888, eveneens te Arles.

⚫
[[Bestand:Vn Gogh Groene wijngaard.jpg|thumb|260px|''De groene wijngaard'', een pendant, [[Kröller-Müller Museum]], 72x92 cm, een pendant.]]
⚫
Duidelijk zichtbaar in beide werken is de invloed van de [[Ukiyo-e|Japanse prentkunst]]. Van Gogh voelde zich verwant met de druivenplukkers omdat ze werkten "in het ritme van de natuur en niet ertegenin".<ref>Cf. Cutts, Smith: ''Van Gogh'', blz. 142.</ref> Hij schreef in zijn brieven: "Als je de Japanse kunst bestudeert, dan zie je een ontegenzeggelijk wijs, filosofisch en intelligent mens. Zie je hoe hij zijn tijd doorbrengt? Met het bestuderen van de afstand tussen de aarde en de maan? Nee. Met het bestuderen van de politiek van Bismarck? Nee. Hij bestudeert slechts één enkele grasspriet".


⚫
De dwangmatige interesse voor details en ritmes in de natuur, ten koste van de interesse in wetenschap en politiek, is typerend voor Van Goghs latere werk. Hij toont geen pijnlijke ruggen of vermoeide, afgematte gezichten, verouderd door jaren van zwoegen. Zijn oogsters baden in een het gloedvolle licht van een ondergaande namiddagzon, ogenschijnlijk in volledige harmonie met de [[Arcadië (utopie)|arcadische]] omgeving. Geschilderd in snelle, brede, divisionistische stroken ontstaat een expressieve, afgewogen kleurencompositie, los van een sociale context. Contrasterende felle rood- en geeltinten zijn dominant. Het exorbitante kleurgebruik is typerend voor vrijwel al Van Goghs latere werken.
⚫
[[Bestand:Vn Gogh Groene wijngaard.jpg|thumb|240px|left|''De groene wijngaard'', [[Kröller-Müller Museum]], 72x92 cm.]]
⚫
Duidelijk zichtbaar in beide werken is de invloed van de [[Japanse Prentkunst]]. Van Gogh voelde zich verwant met de druivenplukkers omdat ze werkten "in het ritme van de natuur en niet ertegenin".<ref>Cf. Cutts, Smith: ''Van Gogh'', blz. 142.</ref> Hij schreef in zijn brieven: "Als je de Japanse kunst bestudeert, dan zie je een ontegenzeggelijk wijs, filosofisch en intelligent mens. Zie je hoe hij zijn tijd doorbrengt? Met het bestuderen van de afstand tussen de aarde en de maan? Nee. Met het bestuderen van de politiek van Bismarck? Nee. Hij bestudeert slechts één enkele grasspriet".


⚫
== Historie ==
⚫
Deze dwangmatige interesse voor details en ritmes in de natuur, ten koste van de interesse in wetenschap en politiek, is typerend voor Van Goghs latere werk. Hij toont geen pijnlijke ruggen of vermoeide, afgematte gezichten, verouderd door jaren van zwoegen. Zijn oogsters baden in een het gloedvolle licht van een ondergaande namiddagzon, ogenschijnlijk in volledige harmonie met de [[Arcadië (utopie)|arcadische]] omgeving. Geschilderd in snelle, brede, divisionistische stroken ontstaat een expressieve, afgewogen kleurencompositie, los van elke sociale context. Het exorbitante kleurgebruik is typerend voor vrijwel alle van Van Goghs latere werken.
''De rode wijngaard'' is het enige schilderij dat van Van Gogh tijdens zijn leven werd verkocht: tijdens een expositie van [[Les XX]] te [[Brussel (stad)|Brussel]] werd het voor 400 franc verworven door de [[België|Belgische]] kunstschilders [[Anna Boch]], met wiens broer [[Eugène Boch]] Van Gogh bevriend was. Ze hing het schilderij op in haar "salon de musique" op de eerste etage van haar huis in de Rue de l´Abbaye in [[Brussel (stad)|Brussel]], naast werken van ondermeer [[Georges Seurat]], [[Paul Signac]] en Paul Gauguin. In 1906 verkocht Boch het schilderij op haar beurt voor 10.000 francs aan Galerie Bernheim te [[Parijs]]. In 1909 werd het voor 33.000 gouden roebels via kunsthandel Druet doorverkocht aan de [[Rusland|Russische]] textielhandelaar en kunstverzamelaar Ivan Morozov (1871-1921).<ref>Zie onder andere [http://museums.artyx.ru/books/item/f00/s00/z0000007/st003.shtml deze website over de collectie van Morozov].</ref> Morozov verwierf het schilderij op aanraden van kunstschilder [[Valentin Serov]], samen met ''Weg in Auvers na de regen''. In dezelfde periode zou hij ook nog Van Goghs ''[[Het nachtcafé]]'' en ''Gevangenisbinnenplaats'' aankopen.


Samen met een andere Russische verzamelaar, Sergej Sjtsjoekin (1854-1936), bracht Morozov tussen 1903 en 1917 een honderden topwerken van West-Europese [[Modernisme|modernisten]] en [[Impressionisme|impressionisten]] naar [[Moskou]]. Na de [[Russische Revolutie]] werd echter door de [[bolsjewiek]]en beslag gelegd op hun bezittingen. De collecties van beide verzamelaars werden samengevoegd voor het nieuw opgezette Staatsmuseum voor Westerse Kunst.<ref>Na de nationalisatie van zijn kunstverzameling door de nationale vergadering in 1919, werkte Morozov nog kort als assistent-beheerder van zijn eigen collectie, maar verliet kort daarna Rusland en overleed in 1923 te Karlsbad aan een hartaanval.</ref> Tijdens de Duitse aanval op Moskou In 1941 werd de inventaris van het Staatsmuseum voor Westerse Kunst, waaronder ''De rode wijngaard'', verplaatst naar [[Novosibirsk]]. Nadat de werken terug naar Moskou waren gebracht, werd het museum evenwel in 1948 op last van [[Jozef Stalin|Stalin]] gesloten omdat het te "bourgeois" zou zijn. Daaropvolgend werden de werken werden verdeeld over het [[Hermitage (Sint-Petersburg)|Hermitage Museum]] in [[Sint-Petersburg|Leningrad]] en het Poesjkinmuseum in Moskou. ''De rode wijngaard'' kwam in het laatste museum terecht en is daar nog steeds te bezichtigen.
⚫
== Verkoop ==
'''De rode wijngaard''' is het enige schilderij dat Van Gogh tijdens zijn leven heeft verkocht: tijdens een expositie van [[Les XX]] te [[Brussel (stad)|Brussel]] werd het voor 400 franc verkocht aan de [[België|Belgische]] kunstschilders [[Anna Boch]], met wiens broers [[Eugene Boch]] Van Gogh bevriend was.<ref>Cf. Steven Naifeh & Gregory White Smith: ''Vincent van Gogh: De biografie'',2011, blz. 926. Daarbij zij aangetekend dat Van Gogh wel regelmatig schilderijen als "betaalmiddel" gebruikte, onder voor schildersmaterialen in de verfwinkel van [[Julien Tanguy]] te Parijs en later voor behandelingen die hij kreeg van dokter[[Paul Gachet]]. Zie ook [http://www.sothebys.com/en/auctions/ecatalogue/2014/impressionist-modern-art-evening-sale-n09219/lot.17.html hier].</ref>


== Literatuur en bronnen ==
== Literatuur en bronnen ==
* Ingo Walther, Rainer Metzger: ''Vincent van Gogh. alle schilderijen''. Taschen, Keulen, 2001, blz. 415 en 450. ISBN 3-8228-1217-X
* Ingo Walther, Rainer Metzger: ''Vincent van Gogh. alle schilderijen''. Taschen, Keulen, 2001, blz. 415 en 450. ISBN 3-8228-1217-X
* J. Cutts, J. Smith: ''Van Gogh''. Parragon, Bath, 2000,. ISBN 1-40541-326-3
* Josephine Cutts, James Smith: ''Van Gogh''. Parragon, Bath, 2000. ISBN 1-40541-326-3


== Externe link ==
== Externe link ==
* [http://www.scriptio.nl/Nieuwsbrief/Escriptio-0909.html Van Gogh en zijn wijngaarden]
* {{en}}[http://communities.washingtontimes.com/neighborhood/vasko-kohlmayers-globe/2011/aug/2/red-vineyard-picture-vincent-van-gogh-sold/ Informatie over het schilderij op website Washington Post]
* {{en}}[http://communities.washingtontimes.com/neighborhood/vasko-kohlmayers-globe/2011/aug/2/red-vineyard-picture-vincent-van-gogh-sold/ Informatie over het schilderij op website Washington Post]
* {{en}}[http://www.annaboch.com/the-red-vineyard.htm Informatie over het schilderij op AnnaBoch.com]
* {{en}}[http://cathylockeartblog.com/the-pushkin-museum/ Over het ontstaan van het Poesjkinmuseum uit de collecties van Morozov en Sjtsjoekin]


== Noten ==
== Noten ==

Versie van 23 nov 2014 16:39

De rode wijngaard
De rode wijngaard
Kunstenaar Vincent van Gogh
Jaar 1888
Techniek Olieverf op doek
Afmetingen 75 × 93 cm
Museum Poesjkinmuseum
Locatie Moskou, Rusland
Portaal  Portaalicoon   Kunst & Cultuur

De rode wijngaard (La vigne rouge) is een schilderij van de Nederlandse kunstschilder Vincent van Gogh, in olie op linnen, 75 x 93 centimeter groot. Het werd geschilderd in november 1888 te Arles. Het doek is het enige schilderij van Van Gogh dat tijdens zijn leven werd verkocht.[1] Heden ten dage wordt het beschouwd als een van de meest waardedragende schilderijen ter wereld.[2]


Context

De aanblik van de druivenoogst in het najaar van 1888 te Arles, betekende voor Van Gogh, als Nederlander, de confrontage met een voor hem geheel nieuw ritueel, dat door de Fransen ook wel met "vendange" wordt aangeduid. Uit zijn brieven blijkt niettemin dat hij er van tevoren al een aantal duidelijke, vooropgezette beelden bij had gevormd, welke tot uitdrukking komen in een aantal idyllische, geïdealiseerde weergaven van het tafereel. De rode wijngaard er hiervan een typerend voorbeeld.

Van Gogh was hoe dan ook erg onder de indruk van het tafereel. Ten tijde van het maken van het schilderij, toen Paul Gauguin bij hem logeerde, schreef hij aan zijn broer Theo: "O prachtige zo'n van de hoogzomer. Ze beukt op mijn hoofd en ik twijfel er niet aar dat het mij een beetje gek maakt". Kort daarna sneed hij zijn oor af.[3]

Beschrijving

De rode wijngaard toont een groep boeren die bezig zijn met de wijnoogst. Van Gogh schilderde de scène op 5 november 1888 in zijn atelier, geheel vanuit zijn geheugen, na een wandeling door de wijngaarden de avond tevoren. Hij voltooide het na een forse krachtsinspanning binnen één dag en schreef in zijn brieven: "ach, mijn studie van de wijngaard – bloed en tranen heb ik erop gezweet, maar ’t is me gelukt". Het doek wordt gezien als pendant in complementaire kleurcontrasten voor "De groene wijngaard", dat Van Gogh kort daarvoor maakte, in september 1888, eveneens te Arles.

De groene wijngaard, een pendant, Kröller-Müller Museum, 72x92 cm, een pendant.

Duidelijk zichtbaar in beide werken is de invloed van de Japanse prentkunst. Van Gogh voelde zich verwant met de druivenplukkers omdat ze werkten "in het ritme van de natuur en niet ertegenin".[4] Hij schreef in zijn brieven: "Als je de Japanse kunst bestudeert, dan zie je een ontegenzeggelijk wijs, filosofisch en intelligent mens. Zie je hoe hij zijn tijd doorbrengt? Met het bestuderen van de afstand tussen de aarde en de maan? Nee. Met het bestuderen van de politiek van Bismarck? Nee. Hij bestudeert slechts één enkele grasspriet".

De dwangmatige interesse voor details en ritmes in de natuur, ten koste van de interesse in wetenschap en politiek, is typerend voor Van Goghs latere werk. Hij toont geen pijnlijke ruggen of vermoeide, afgematte gezichten, verouderd door jaren van zwoegen. Zijn oogsters baden in een het gloedvolle licht van een ondergaande namiddagzon, ogenschijnlijk in volledige harmonie met de arcadische omgeving. Geschilderd in snelle, brede, divisionistische stroken ontstaat een expressieve, afgewogen kleurencompositie, los van een sociale context. Contrasterende felle rood- en geeltinten zijn dominant. Het exorbitante kleurgebruik is typerend voor vrijwel al Van Goghs latere werken.

Historie

De rode wijngaard is het enige schilderij dat van Van Gogh tijdens zijn leven werd verkocht: tijdens een expositie van Les XX te Brussel werd het voor 400 franc verworven door de Belgische kunstschilders Anna Boch, met wiens broer Eugène Boch Van Gogh bevriend was. Ze hing het schilderij op in haar "salon de musique" op de eerste etage van haar huis in de Rue de l´Abbaye in Brussel, naast werken van ondermeer Georges Seurat, Paul Signac en Paul Gauguin. In 1906 verkocht Boch het schilderij op haar beurt voor 10.000 francs aan Galerie Bernheim te Parijs. In 1909 werd het voor 33.000 gouden roebels via kunsthandel Druet doorverkocht aan de Russische textielhandelaar en kunstverzamelaar Ivan Morozov (1871-1921).[5] Morozov verwierf het schilderij op aanraden van kunstschilder Valentin Serov, samen met Weg in Auvers na de regen. In dezelfde periode zou hij ook nog Van Goghs Het nachtcafé en Gevangenisbinnenplaats aankopen.

Samen met een andere Russische verzamelaar, Sergej Sjtsjoekin (1854-1936), bracht Morozov tussen 1903 en 1917 een honderden topwerken van West-Europese modernisten en impressionisten naar Moskou. Na de Russische Revolutie werd echter door de bolsjewieken beslag gelegd op hun bezittingen. De collecties van beide verzamelaars werden samengevoegd voor het nieuw opgezette Staatsmuseum voor Westerse Kunst.[6] Tijdens de Duitse aanval op Moskou In 1941 werd de inventaris van het Staatsmuseum voor Westerse Kunst, waaronder De rode wijngaard, verplaatst naar Novosibirsk. Nadat de werken terug naar Moskou waren gebracht, werd het museum evenwel in 1948 op last van Stalin gesloten omdat het te "bourgeois" zou zijn. Daaropvolgend werden de werken werden verdeeld over het Hermitage Museum in Leningrad en het Poesjkinmuseum in Moskou. De rode wijngaard kwam in het laatste museum terecht en is daar nog steeds te bezichtigen.

Literatuur en bronnen

  • Ingo Walther, Rainer Metzger: Vincent van Gogh. alle schilderijen. Taschen, Keulen, 2001, blz. 415 en 450. ISBN 3-8228-1217-X
  • Josephine Cutts, James Smith: Van Gogh. Parragon, Bath, 2000. ISBN 1-40541-326-3

Externe link

Noten

  1. ↑ Cf. Steven Naifeh & Gregory White Smith: Vincent van Gogh: De biografie,2011, blz. 926. Daarbij zij aangetekend dat Van Gogh wel regelmatig schilderijen als "betaalmiddel" gebruikte, onder voor schildersmaterialen in de verfwinkel van Julien Tanguy te Parijs en later voor behandelingen die hij kreeg van dokterPaul Gachet. Zie ook hier.
  2. ↑ Zie onder andere de veilingwebsite [Art.com.
  3. ↑ De precieze toedracht van het “oor-incident” is nog steeds onderwerp van discussie.
  4. ↑ Cf. Cutts, Smith: Van Gogh, blz. 142.
  5. ↑ Zie onder andere deze website over de collectie van Morozov.
  6. ↑ Na de nationalisatie van zijn kunstverzameling door de nationale vergadering in 1919, werkte Morozov nog kort als assistent-beheerder van zijn eigen collectie, maar verliet kort daarna Rusland en overleed in 1923 te Karlsbad aan een hartaanval.
Overgenomen van "https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=De_rode_wijngaard&oldid=42542534"