Barbara Sukowa

Barbara Sukowa
	Barbara Sukowa in 2013
Algemene informatie
Geboren	2 februari 1950
Land	Duitsland
Werk
Beroep	actrice
	Officiële website
	(en) IMDb-profiel
	(mul) TMDb-profiel; (en) Allmusic-profiel; (en) AllMovie-profiel
Portaal	Film

Barbara Sukowa (* Bremen, 2 februari 1950) is een Duitse actrice en zangeres. Naast haar werk in het theater is ze sinds het midden van de jaren zeventig in meer dan zestig film- en televisierollen verschenen en heeft daarbij vele prijzen gewonnen. De actrice verwierf vanaf de jaren tachtig internationale bekendheid door 'karakterrollen' in films als Die bleierne Zeit, Lola en Rosa Luxemburg.

Biografische schets

Barbara Sukowa – dochter van een zakenman – bezocht het Kippenberg-Gymnasium in Bremen, toen nog een middelbare school uitsluitend voor meisjes. Van 1966 tot 1967 bracht ze een schooljaar door in Californië (VS). Hier werd ze uitgeroepen tot beste jonge actrice in het schooltheater in Orange County. Nadat ze haar middelbare school had afgerond, studeerde ze vanaf 1968 aan de Max Reinhardt School voor Drama in Berlijn.

Sukowa was getrouwd met de acteur Hans-Michael Rehberg, waarmee ze in 1978 een zoon kreeg. Daarna had ze een relatie met de Poolse acteur Daniel Olbrychski, waarmee ze een tweede zoon kreeg, Viktor Longo-Olbrychski, een singer-songwriter. Het derde huwelijk van de actrice was van 1994 tot 2018 met de Amerikaanse multimediakunstenaar en fotograaf Robert Longo, met wie ze sinds 1992 in de New Yorkse wijk Brooklyn woonde. Met hem heeft ze een derde zoon, Joseph.

Loopbaan

Na het voltooien van haar acteeropleiding werkte Sukowa in diverse theaters in Duitstalige landen. In 1971 speelde ze bij de Berlijnse Schaubühne am Halleschen Ufer in Peter Handke's Der Ritt über den Bodensee. In de jaren zeventig speelde ze onder meer in Frankfurt am Main en in het Deutsches Schauspielhaus in Hamburg onder regisseurs als Luc Bondy en Ivan Nagel. In de tijd dat Ivan Nagel artistiek leider van het Deutsches Schauspielhaus was, werd ze vast lid van het ensemble. Toen Nagel het theater in 1980 verliet, vertrok Sukowa eveneens. In 1980 en 1981 speelde ze Rosalinde in Shakespeare's As You Like It, geregisseerd door Otto Schenk op de Salzburger Festspiele.

In diezelfde periode vroeg Rainer Werner Fassbinder haar voor zijn televisieserie Berlin Alexanderplatz, gebaseerd op het gelijknamige boek van Döblin. Haar succesvolle vertolking van de rol van Mieze leidde ertoe dat Fassbinder haar engageerde voor zijn volgende film, Lola (1981), waarin ze naast Armin Mueller-Stahl en Mario Adorf stond. In hetzelfde jaar speelde ze de hoofdrol in Margarethe von Trotta's film Die bleierne Zeit. Voor beide films ontving ze de Deutscher Filmpreis.

In 1983 werd ze door het theatertijdschrift Theater heute verkozen tot "Schauspielerin des Jahres" voor de rol van Hilde Wangel in Ibsens Baumeister Solness, geregisseerd door Peter Zadek. In 1986 speelde ze de titelrol in Von Trotta's Die Geduld der Rosa Luxemburg. Voor deze rol ontving Sukowa de prijs voor "beste actrice" op het filmfestival van Cannes in 1986.

Eind jaren tachtig begon Sukowa een carrière als zangeres. Sindsdien geeft ze klassieke concerten over de hele wereld, onder meer met de dirigenten Claudio Abbado en Esa-Pekka Salonen. Met dirigent Reinbert de Leeuw en het Schönberg Ensemble nam ze de productie Im wunderschönen Monat Mai op, die gewijd is aan Duitse romantische liederen, met name van Franz Schubert en Robert Schumann. Met haar toenmalige echtgenoot Robert Longo richtte ze de rockband Barbara Sukowa & The X-Patsys op, waarvoor haar zoon Viktor ook enkele songs schreef.

In 2012 werd Sukowa benoemd tot lid van de wedstrijdjury op het 62e Internationaal filmfestival van Berlijn. Van 2015 tot 2018 speelde ze de rol van Katarina Jones in de Amerikaanse sciencefictionserie 12 Monkeys. In 2019 speelde ze samen met Martine Chevallier in Filippo Meneghetti's lesbische relatiedrama Deux. Voor haar optreden in deze Franstalige productie werd ze in 2021 de eerste Duitse actrice die de Prix Lumières won en werd ze daarnaast genomineerd voor de César van "beste hoofdrol".

Prijzen, eerbewijzen

1981: Deutscher Darstellerpreis
1981: Gouden fenix (acteerprijs van de Biënnale van Venetië), voor Die bleierne Zeit
1982: Deutscher Filmpreis (beste acteerprestatie), voor Lola en Die bleierne Zeit
1983: tz-Rose des Jahres van die tageszeitung
1983: Schauspielerin des Jahres van het theatermagazine Theater heute

1986: Deutscher Filmpreis (beste acteerprestatie), voor Rosa Luxemburg
1986: Beste actrice op het Filmfestival van Cannes, voor Rosa Luxemburg
1997: Bayerischer Filmpreis (acteerprijs), voor Im Namen der Unschuld
2006: Adolf-Grimme-Preis, voor Hierankl
2007: Nestroy-Theaterpreis (nominatie) voor beste actrice, voor Quartett bij de Salzburger Festspiele
2008: Beste actrice Internationaal filmfestival van Montréal, voor Die Entdeckung der Currywurst
2008: ECHO Klassik–Preis in de categorie Klassiek zonder grenzen, voor Im wunderschönen Monat Mai
2009: Bayerischer Filmpreis (acteerprijs), voor Vision – Aus dem Leben der Hildegard von Bingen
2012: Beierse Orde van Verdienste
2012: Bayerischer Filmpreis (acteerprijs), voor Hannah Arendt
2013: Deutscher Filmpreis (beste acteerprestatie - vrouwelijke hoofdrol) voor Hannah Arendt
2013: Toneelprijs "Die Europa" van het Internationales Filmfest Braunschweig
2014: Ster op de "Boulevard der Stars" (Potsdamer Platz, Berlijn)
2021: Prix Lumières – Beste actrice, voor Deux (met Martine Chevallier)
2023: CineMerit Award

Filmografie

1974: Unter Ausschluß der Öffentlichkeit (televisieserie; aflevering: Der Abstieg)
1974: Hauptsache die Kohlen stimmen (televisieserie)
1977: Schule mit Clowns (televisieserie)
1977: Verkaufte Träume (televisiefilm)
1977: Frauen in New York (televisiefilm)
1978: Heinrich Heine (2-delige televisiefilm)
1980: Tatort – aflevering: Der gelbe Unterrock
1980: Berlin Alexanderplatz (televisieserie; regie: Rainer Werner Fassbinder)
1980: St. Pauli-Landungsbrücken (televisieserie; 1 aflevering)
1981: Die bleierne Zeit (regie: Margarethe von Trotta)
1981: Lola (regie: Rainer Werner Fassbinder)
1982: Equateur
1982: Deadly Game – Treibjagd der Aggressionen
1983: Zwei Profis steigen aus (Un dimanche de flic)
1984: Baumeister Solness (televisiefilm)
1985: Space (televisieserie)
1986: Die Geduld der Rosa Luxemburg (regie: Margarethe von Trotta)
1987: Die Verliebten
1987: Der Sizilianer (The Sicilian)
1991: Europa (regie: Lars von Trier)
1991: Homo Faber (regie: Volker Schlöndorff)
1993: Pakt mit dem Tod (Colpo di coda; televisiefilm)
1993: M. Butterfly
1995: Vernetzt – Johnny Mnemonic (Johnny Mnemonic)
1997: Im Namen der Unschuld
1997: Office Killer
1998: Haus der verlorenen Seelen
1999: Das schwankende Schiff (Cradle Will Rock)
1999: Das dritte Wunder (The Third Miracle)
2000: Urbania
2001: Thirteen Conversations About One Thing
2002: Liebe, Lügen, Leidenschaft (televisieserie)
2003: Hierankl
2004: Die andere Frau (televisiefilm)
2005: Romance & Cigarettes
2008: Die Entdeckung der Currywurst (regie: Ulla Wagner)
2009: [Vision – Aus dem Leben der Hildegard von Bingen (regie: Margarethe von Trotta)
2011: Nacht ohne Morgen (regie: Andreas Kleinert)
2012: Hannah Arendt (script en regie: Margarethe von Trotta)
2015–2018: 12 Monkeys (televisieserie, 45 afleveringen)
2015: Die abhandene Welt (script en regie: Margarethe von Trotta)
2016: Vor der Morgenröte
2017: Atomic Blonde
2018: Gloria – Das Leben wartet nicht (Gloria Bell)
2019: Native Son
2019: Rocca verändert die Welt
2019: Wir beide (Deux)
2020: Enkel für Anfänger
2020: Hunters (televisieserie, 1 aflevering)
2022: Weißes Rauschen (White Noise)
2022: Dalíland
2023: Der Schwarm (televisieserie)
2023: Air: Der große Wurf (Air)
2023: Enkel für Fortgeschrittene
2024: Constellation (miniserie)

Bronnen, noten en/of referenties

Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Barbara Sukowa op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.