Boemerangnevel
| Boemerangnevel | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Boemerangnevel, foto Hubble Space Telescope 2003
| ||||
| Type | Protoplanetaire nevel | |||
| Datum ontdekking | 1980 | |||
| Ontdekt door | Keith Taylor, Mike Scarrott | |||
| Overige aanduidingen | ESO 172-7 | |||
| Afmeting | 1,45 × 0,72' | |||
| Waarnemingsgegevens | ||||
| Rechte klimming | 12u44m45,45s | |||
| Declinatie | −54° 31' 11,4" | |||
| Sterrenbeeld | Centaur (Centaurus) | |||
| Afstand | 5000 lichtjaar | |||
| ||||
De Boemerangnevel is een protoplanetaire reflectienevel in sterrenbeeld Centaurus op een afstand van 5000 lichtjaar van het zonnestelsel. Uit metingen van CO en 13CO heeft men afgeleid dat de nevel met −272 °C (1 kelvin) de laagste temperatuur in het waarneembaar heelal heeft, [1] zelfs kouder dus dan de kosmische achtergrondstraling. De lage temperatuur ontstaat volgens het principe van een koelkast: volgens de algemene gaswet wordt gas kouder als het uitzet.
We zien stralend gas dat uitgestoten wordt door de rode reusster in het hart van de nevel, waarbij een witte dwerg gaat overblijven. Door de belichting met ultraviolette straling uit de centrale ster licht het gas op. Omdat de uitstroming veel massaler is dan gebruikelijk, moet er een vooralsnog onzichtbare kleinere tweede ster in het spel zijn die de gasstroom verder aanjaagt.[2][3]
Externe links
[bewerken | brontekst bewerken]- (en) Boemerangnevel in SIMBAD, de SIMBAD Astronomical Database - CDS (Strasbourg)
- Scientias.nl: ALMA-telescoop fotografeert de koudste plek in het heelal
- (en) National Radio Astronomy Observatory: ALMA Reveals Ghostly Shape of ‘Coldest Place in the Universe’
Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Boomerang Nebula op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ Raghvendra Sahai and Lars-Åke Nyman (1997). The Boomerang Nebula: The Coldest Region of the Universe?. Gearchiveerd op 9 februari 2023. The Astrophysical Journal Letters Volume 487 (Number 2): ApJ 487 L155
- ↑ George van Hal en Ans Hekkenberg: Het kosmisch rariteitenkabinet, Fontaine uitgevers, Amsterdam 2019, EAN 9789059569577, Hoofdstuk 16 BRRRR! De koelkast waar de kille kosmos warmpjes bij afsteekt, pp 102-106.
- ↑ ALMA Reveals Ghostly Shape of ‘Coldest Place in the Universe’. National Radio Astronomy Observatory (24 oktober 2013). Gearchiveerd op 14 maart 2014. Geraadpleegd op 14 maart 2014.