Ceará
Deelstaat van Brazilië | |||
---|---|---|---|
Situering | |||
Regio | Noordoost | ||
Coördinaten | 5°12'ZB, 39°18'WL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 148.920 km² | ||
- rang | 17e op 26 staten | ||
Inwoners (2017) | 9.020.460 | ||
- rang | 8e op 26 staten | ||
Dichtheid | 61 inw/km² | ||
- rang | 10e op 26 staten | ||
Hoofdstad | Fortaleza | ||
Inwonersnaam | {{{inwonersnaam}}} | ||
Politiek | |||
Gouverneur | Camilo Santana[1] (PT) | ||
Mesoregio's | 7 | ||
Microregio's | 33 | ||
Gemeenten | 184 | ||
Overig | |||
Afkorting | CE | ||
ISO 3166 | BR-CE | ||
Website | Officiële website | ||
|
Ceará is een van de 26 deelstaten van Brazilië. De staat heeft een oppervlakte van 148.920 km² en is gelegen in de regio Noordoost. Ceará grenst aan de Atlantische Oceaan in het noorden en de staten Rio Grande do Norte en Paraíba in het oosten, Pernambuco in het zuiden en Piauí in het westen. In 2017 had de staat 9.020.460 inwoners. De hoofdstad is Fortaleza. De langste rivier van Ceará is de Jaguaribe.
Volgens José de Alencar, een van de belangrijkste schrijvers van Brazilië en een kenner van inheemse talen, is Ceará een samenstelling uit cemo – “hardop zingen”, “beweren” – , en ara – “kleine parkiet” in een van de inheemse talen. Volgens andere theorieën is de naam van de staat ontleend aan Siriará, een verwijzing naar de krabben aan de kust.
De staat Ceará staat bekend om zijn duinen bij Jericoacoara en Canoa Quebrada, en om zijn borduurwerk, hangmatten, en aardewerk. De staat is vooral bekend om zijn lange kustlijn met 573 kilometer strand, maar er zijn ook bergen en valleien. Op de hoogvlakten van Araripe en Apodi groeien tropische vruchten. In het zuiden, op de grens van Paraíba, Pernambuco en Piauí, bevindt zich het Nationale Woud van Araripe.
Geschiedenis
Sommige verslagen suggereren dat de Spanjaarden Vicente Pinzon Yanez en Diego de Lepe al waren geland op de kust van Ceará nog vóór Pedro Alvares Cabral, de man die als de officiële ontdekker van Brazilië te boek staat.
Vóór de zestiende eeuw werd het gebied van Ceará bewoond door verschillende indianenstammen, zoals: Tremembé, Paiacu, Cariri, Jucá, enz[2]. Circa 1598/9, zijn de Potyguara-indianen vanuit Rio Grande do Norte naar Ceará gemigreerd en hebben zich gevestigd op het driehoekige gebied tussen de rivier de Cocó, de rivier de Ceará en de bergen Maranguape en Pacatuba[3].
Ceará werd gekoloniseerd door de Portugezen in de vroege zeventiende eeuw, maar daarvoor hebben de Fransen en de Nederlanders met de indianen handel gedreven Zo was bijvoorbeeld in 1600 de Nederlandse commandant Jehan Baptista Sijens in Mucuripe om met de potyguara te handelen[4][5].
De kolonisatie door Portugezen werd bemoeilijkt door hevige tegenstand van indiaanse stammen, Fransen, Nederlanders en de droogte.
Het gebied dat het huidige Ceará beslaat, werd door de koning van Portugal aangeboden aan de Portugees Antônio Cardoso de Barros, maar deze was niet geïnteresseerd in de kolonisering ervan.
De eerste echte Europese poging tot kolonisering van Ceará werd ondernomen door de Portugees Pero Coelho de Sousa, in 1603, bij een expeditie tegen de Fransen en deze expeditie is mislukt gegaan. Een jaar later heeft hij zich met zijn vrouw en kinderen in het gebied gevestigd. Door de droogte in 1606, de eerst vermelde droogte in de geschiedenis van Ceará, zijn zij naar Rio Grande do Norte en Paraíba gevlucht[6].
De tweede poging van de Portugezen om zich in Ceará te vestigen was in 1607 met de expeditie van de jezuïeten Francisco Pinto en Pereira Figueira. Francisco Pinto werd door de Indianen vermoord en Filgera moest vluchten.
In 1612 werd onder leiding van Martin Soares Moreno het fort van São Sebastião gebouwd aan de oevers van de rivier de Ceará, op de plaats die nu bekendstaat als Barra de Ceará, tussen de steden Fortaleza en Caucaia. Martin Soares Moreno heeft in 1631 Ceará verlaten om in Pernambuco tegen de Nederlanders te vechten[6].
De eerste poging van de Nederlanders om Ceará van de Portugezen over te nemen vindt plaats in 1631, door een samenwerkingsverband van de indianen en de Nederlandse commandant van het schip Nieuw Nederland, Ellert Smient. Deze poging mislukte, de Portugezen hebben de indianen gedood voordat het schip bij Mucuripe kon aanleggen.[7].
In 1637 werd de tweede poging om zich in het gebied te vestigen door de Nederlanders ondernomen. Ditmaal vielen de Nederlandse soldaten op verzoek van de indianen het gebied binnen en hebben ze de Portugezen verslagen en gevangengenomen. Ze namen het Forte de São Sebastião in.[8]
In 1639 was Georg Markgraf, een Duitser in dienst van de Republiek, in Ceará voor een verkenningstocht.[9]
De Nederlanders bleven in Ceará tot 1644, toen de gouverneur van Ceará Gideon Morris en zijn soldaten aangevallen, verslagen en gedood werden door de indianen.[8]
De indiaan Paraupaba, kwam in 1648 namens de Nederlanders onderhandelen met de Potyguara de onderhandelen over het zoeken naar zilvermijnen[10].
Later, in 1649, ging de Nederlander Matias Beck in dat gebied op zoek naar zilver, heeft zich daar gevestigd en het Fort Schoonenborch gebouwd.[11][12].
In 1654 namen de Portugezen het Nederlandse Fort Schoonenborch, gelegen aan de monding van de rivier de Pajeú, over en hernoemden het Fortaleza de Nossa Senhora da Assunção (Fort van Maria ten Hemelopneming). De indianen die met de Nederlanders hebben samengewerkt hebben, moest vluchten naar de Ibiapaba[11].
Na vele politieke geschillen tussen Aquiraz en Fortaleza, en de annval van de Paiacu indianen in Aquiraz, werd Fortaleza de officiële hoofdstad van Ceará op 13 april 1726[6].
Na een intensieve campagne tegen de slavernij, was Ceará de eerste Braziliaanse staat die de slavernij afschafte op 25 maart 1884, nog voor de uitvoering van de Aurea wet in 1888, die een einde maakte aan de slavernij in Brazilië.
Steden
De tien grootste steden van de staat (met aantal inwoners in 2017[13]) zijn :
Stad | Inwoners |
---|---|
Fortaleza | 2.627.482 |
Caucaia | 362.223 |
Juazeiro do Norte | 270.383 |
Maracanaú | 224.804 |
Sobral | 205.529 |
Crato | 130.604 |
Itapipoca | 127.465 |
Maranguape | 126.486 |
Iguatu | 102.614 |
Quixadá | 86.605 |
Bestuurlijke indeling
De deelstaat Ceará is ingedeeld in 7 mesoregio's, 33 microregio's en 184 gemeenten.
Economie
De dienstensector is de belangrijkste component van het BBP met 56,7%, gevolgd door de industriële sector met 37,9%. Landbouw vertegenwoordigt 5,4% van het BBP (2004). Ceará exporteert: lederen schoeisel 20,3%, schaaldieren 17,6%, katoenen stoffen, 16,9%, cashewnoten 14,7%, leder 13,1%, fruit , vruchtensappen en honing 5,4% (2002). Het is een van de drie Braziliaanse staten die samen het totale wereldaanbod van carnauba-was produceren.
Ceará is van oudsher een landbouwstaat, maar begon met het uitvoeren van een industrialisatieprogramma tijdens het militaire regime (1964-1985), en de industriële sector breidt zich nog steeds jaarlijks uit. Toerisme speelt ook een grote rol in de economie van Ceará.
Veeteelt is de belangrijkste economische activiteit van de staat met het fokken van runderen, varkens, geiten, paarden, vogels, ezels en schapen. De staat beschikt over twee havens, de haven van Pecém en de haven van Mucuripe, die belangrijk zijn voor de import en export.
- Landbouw: De belangrijkste landbouwproducten zijn bonen, maïs, rijst, katoen, cashewnoten, suikerriet, cassave, wonderboon, tomaat, banaan, sinaasappel, kokosnoot, en meer recentelijk druiven.
- Mijnbouw: In Ceará wordt ijzer, mineraalwater, kalk, magnesium, graniet, olie, aardgas, zeezout, grafiet, gips en uraniumerts gewonnen. De gemeente van Santa Quiteria heeft de grootste uraniumvoorraad van Brazilië.
- Industrie:In Ceará zijn diverse industrieën gevestigd waaronder kleding- en schoenenindustrie, voedselindustrie, metaalindustrie, textielindustrie en chemische industrie. Het Maracanaú Industrial District (bij Fortaleza), is een economisch belangrijk industrieel complex.
Toerisme
- Stranden: de beroemdste stranden zijn de die van de hoofdstad Fortaleza (met name de Praia do Futuro), en de stranden Jericoacoara, Canoa Quebrada, Aracati.
- Producten: De staat huisvest een omvangrijke ambachtelijke productie van stof, hout, keramiek, borduurwerk, stro, bamboe, tricot en kant. Ook worden er halfedelstenen verwerkt tot sieraden, met name in Juazeiro do Norte, Quixadá en Quixeramobim.
- Cultureel Toerisme: In Fortaleza, bevinden zich onder andere het huis van de schrijver José de Alencar, een aantal musea (waaronder het Museum van beeld en geluid van Ceará, het Museum van Ceará, het Memorial van de Cearense Cultuur), en het Dragão do Mar Centrum voor Kunst en Cultuur.
Externe links
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Ceará op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Ceará op de Spaanstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ (pt) Veja quem são os 27 governadores eleitos nas eleições deste ano, Globo.com - Eleições 2018. Geraadpleegd op 2 januari 2019.
- ↑ Sebok. Lou, Atlases published in the Netherlands in the rare atlas collection. Compiled and edited by Lou Seboek. National Map Collection (Canada), Ott
- ↑ Teensma, B. N. Suiker, verfhout & tabak. Het Braziliaanse handboek van Johannes de Laert. Zutphen. Walburg Pers, 2009, 21-22
- ↑ Teensma, B. N. Suiker, verfhout & tabak. Het Braziliaanse handboek van Johannes de Laert. Zutphen. Walburg Pers, 2009., 22
- ↑ (pt) O Siara na Rota dos Neerlandeses
- ↑ a b c Na mata do sabiá: contribuições sobre a presença indígena no Ceará./Estêvão Martins Palitot [organizador]. – Fortaleza: Secult/ Museu do Ceará/ IMOPEC, 2009, 155-192
- ↑ Teensma, B. N. Suiker, verfhout & tabak. Het Braziliaanse handboek van Johannes de Laert. Zutphen. Walburg Pers, 2009, 75-76
- ↑ a b https://web.archive.org/web/20160303165547/http://www.cerescaico.ufrn.br/mneme/anais/st_trab_pdf/pdf_st2/guilerme_martins_st2.pdf
- ↑ Boogaart, E. van den & Brienen, R. P. Brasil Holandês. Informações do Ceará de Georg Marcgraf (junho-agosto de 1639) Rio de Janeiro, INDEX, 2002
- ↑ http://revhistoria.usp.br/images/stories/revistas/154/RH_154_-_Lodewijk_Hulsman.pdf[dode link]
- ↑ a b https://web.archive.org/web/20120121141930/http://www.cerescaico.ufrn.br/mneme/anais/st_trab_pdf/pdf_8/lucia_st8.pdf
- ↑ (pt) Entre o Koko e Siara - Os Caminhos indígenas de Mathias Beck
- ↑ (pt) Estimativas de população 2017, Instituto Brasileiro de Geografia e Estatística. Geraadpleegd op 4 april 2018.