Naar inhoud springen

Crommelin

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Crommelin (ook: Van Wickevoort Crommelin) is een Nederlands patriciaatsgeslacht dat oorspronkelijk uit Vlaanderen stamt.

De stamvader van het tegenwoordige geslacht is Armand Pierrezn. Crommelinck, linnenfabrikant te Kortrijk, vanaf 1499[1] te Saint-Quentin (Aisne) (Picardië), overleden te Ingelmunster (bij Kortrijk) omstreeks 1590. Hij was getrouwd met Susanne de Wale Joostdochter. Uit dit huwelijk zeven kinderen. Tijdens en na de reformatie verspreidde zijn nageslacht zich vanuit Ingelmunster naar de Nederlanden en Zwitserland.[2]

Wapen van het geslacht Crommelin

[bewerken | brontekst bewerken]
Wapen van de familie Crommelin, nog zonder Franse lelie.
Wapen van de familie Crommelin, met Franse lelie.

Boven het wapen dat de familie Crommelin droeg vóór de toevoeging van de Franse lelie. Onder zoals beschreven hieronder: een afbeelding van het wapen mét de toegevoegde Franse lelie en zoals het heden ten dage door de familie wordt gevoerd.

Gedeeld: I in blauw een gouden lelie en een zoom, geblokt van goud en blauw; II in zilver een rode keper, vergezeld van drie zwarte merletten (mereltjes). Helmteken: een gouden lelie tussen een vlucht van blauw en goud. Dekkleden: rechtsblauw, gevoerd van goud, links rood, gevoerd van zilver

Pierre Crommelin, zoon van Jean Crommelin, heer van Camas[3], en van Marie de Semeries, werd geboren op het kasteel Mouy St. Far bij Saint-Quentin op 28 november 1596. In 1596 zou Madame Marie Catharine de France, de zuster van koning Hendrik IV van Frankrijk en Navarra (1553-1610), aanwezig zijn geweest bij de doop van Pierre Crommelin. Hendrik IV gaf hem naderhand het recht om zijn wapen te delen en aan de heraldieke rechterzijde een gouden lelie te voeren op een veld van azuur 'met eene bordure van goud en azuur hetwelk sedert door alle zijne afstammelingen is gevoerd' (J. H. Scheffer: 'Genealogie van het geslacht Crommelin' blz. 17).

De Amerikaanse tak

[bewerken | brontekst bewerken]

In 1651 vertrok Daniël Crommelin naar New York. Zijn kleinzoon Daniël (New York, 1707-1789) kwam weer terug en werd in 1737 poorter van Amsterdam. Hij richtte de Firma Daniël Crommelin en Soonen op en werd opgevolgd door Robert Daniël Crommelin (1741-1846). Diens zoon Claude (1767-1824) trouwde twee keer. Beide huwelijken brachten een nieuwe firmant voort: Claude Daniël Crommelin (1795-1860) en zijn halfbroer Gulian Cornelis Crommelin.

John G. Crommelin II[4] (1873 - 1945[5][6]) en zijn echtgenote Katharine Vasser Gunter (1878-1932[5][6]) hadden een woning in Montgomery, Alabama en een plantage, Harrogate Springs, aan de rivier de Coosa bij Wetumpka, Elmore County, Alabama in de Verenigde Staten. Zij hadden acht kinderen, waarvan vijf zoons.[7][8] Alle vijf dienden in de Tweede Wereldoorlog bij de US Navy in de Pacific. Vier van hen waren jachtvlieger op vliegdekschepen, waarvan er twee sneuvelden. Ze waren de enige groep van vijf broers ooit die slaagden aan de Marineacademie in Annapolis. De vijf zoons waren:

De drie dochters waren:

  • Elizabeth Dandridge Crommelin Nicrosi Gunster[16] (1901–1970)[7][10][17]
  • Katherine Vasser Crommelin Jenkins (1907-ca. 1989)[7][10]
  • Lucie van Tuyl Crommelin Leak(1912-1994)[7][10][18]

Het geleidewapenfregat USS Crommelin (FFG-37) is naar de vijf broers vernoemd. Het werd in 1983 in dienst gesteld, en op 26 oktober 2012 buiten dienst gesteld. Zijn thuishaven was Pearl Harbour.


De tak Van Wickevoort Crommelin

[bewerken | brontekst bewerken]
Wapen van de tak Van Wickevoort Crommelin.

Van Wickevoort Crommelin is een tak van het geslacht Crommelin. Een zoon van het echtpaar Henry Samuel Crommelin (1660-1732) en Jacoba Sophia van Wickevoort (1674-1732) voegde in 1711 de naam van zijn moeder toe aan die van zijn vader. Hieruit ontstond de tak Van Wickevoort Crommelin.[2] De aangetrouwde familie Van Wickevoort was afkomstig uit Sint Michielgestel, verhuisde in de 16de eeuw naar Antwerpen en later naar Amsterdam. De familie Van Wickevoort Crommelin bezat de heerlijkheden Berkenrode en Ipenrode. Eén lid van deze tak werd in de Nederlandse adelstand verheven, uitsluitend voor haar persoon; het betreft hier Alida van der Oudermeulen-barones van Wickevoort-Crommelin, (1806-1883), grootmeesteres van Koningin Sophie (zie hieronder)

Het wapen: Gevierendeeld: I en IV het wapen Crommelin; II en III in goud negen groene klaverbladen geplaatst in drie rijen van drie en in een blauw schildhoofd een gekroonde gaande gouden leeuw, rood genageld (Van Wickevoort). Helmteken: een gouden lelie. Dekkleden: blauw, gevoerd van goud.

Enkele leden van het geslacht Crommelin

[bewerken | brontekst bewerken]

Bibliografie/te raadplegen werken

[bewerken | brontekst bewerken]
  • Nederland's Patriciaat: Crommelin; Van Wickevoort Crommelin: jaargangen 1 (1910), 7, 20, 52 en laatstelijk 80 (1997)
  • F.J.E. van Lennep, 'Index op de parenteel van Mr. Jan Pieter van Wickevoort Crommelin en Catharina van Lennep', in: Late regenten. Haarlem 1962.
  • J.H. Scheffer, Genealogie van het geslacht Crommelin. [Rotterdam], [1878].
  • Antonie Abraham Vorsterman van Oijen, Het Stam- en wapenboek van aanzienlijke Nederlandsche familiën. Deel 1, 1885.
  • The New York genealogical and biographical record vol. 24 1893