Gebruiker:Chescargot/Kladblok/Gebruiker:Chescargot/Indoor-slakkenkwekerij

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

Een indoor-slakkenkwekerij is een slakkenkwekerij waarvan alle fasen van de kweek in afgesloten ruimtes gedaan worden, zodat anders moeilijk te beheersen factoren als klimaat en vijanden en ziektes van de slak, en voeding onder controle van de kweker zijn. Hoewel de slakkenproductie van een indoor-slakkenkwekerij potentieel veel hoger ligt dan die van andere vormen van slakkenkweek, zijn ook de investerings- en exploitatiekosten veel hoger, waardoor het moeilijk is om dit systeem profitabel te exploiteren.

Historiek[bewerken | brontekst bewerken]

's Werelds eerste indoor-slakkenkwekerij werd in 1990 in de Nederlandse provincie Zeeland in gebruik genomen.[1] Dit was bijzonder gezien het feit dat de Nederlandse keuken de slak nauwelijks kent en escargot een niche is in de Nederlandse economie. In dezelfde periode werd in België door André De Grisse geëxperimenteerd met een industrieel systeem waar de slakken in mobiele bakken aan een railsysteem gekweekt werden. Hiermee zou ruimte gewonnen worden en op arbeidskracht bespaard worden. De productiviteit leek echter negatief beïnvloed te worden door de mobiliteit van het systeem.[2] Ook in Spanje zijn meerdere pogingen met professionele indoor-kwekerijen ondernomen, maar het systeem is echter zo kapitaalintensief dat het nog niet rendabel is gebleken.[3]

Rationale[bewerken | brontekst bewerken]

Conventioneel slakkenkweek vindt grotendeels tot geheel in de buitenlucht en onder natuurlijke omstandigheden plaats. De productiviteit ervan kan echter stevig zakken bij periodes dat er een voor de slakken ongunstige microklimaat heerst. Bovendien kunnen natuurlijke vijanden en ziektes een grotere impact op de productie hebben naarmate men meer van de natuurlijke omstandigheden afhankelijk is. Een indoor-slakkenkwekerij kan dan een aantrekkelijk alternatief zijn omdat deze factoren dan geheel onder controle zijn. Een extra voordeel van dit systeem is dat het zover gerationaliseerd kan worden dat er een hogere productiedichtheid per vloeroppervlak gemaakt kan worden en dat er niet een, maar twee of zelfs drie productiecyclussen in een jaar tijd afgewerkt kan worden. Hierdoor kan de jaarlijkse productie van een indoor-slakkenkwekerij een factor zes of hoger zijn dan die van andere kweeksystemen.

Klimaat[bewerken | brontekst bewerken]

De slak is een flexibel dier dat qua klimaat en fysieke omgeving onder variërende omstandigheden kan overleven. Voor een optimale en commercieel interessante productie wordt echter gestreefd om binnen de comfortzone van de slak te blijven. De comfortzone waarin de slak optimaal gedijt, wordt bepaald door een temperatuur dat schommelt tussen de 16 graden 's nachts en 22 graden overdag, een vochtigheid dat schommelt van minimaal 80% 's nachts en minder dan 60% overdag, 16 uur daglicht en 8 uur schemer, en te allen tijde goede ventilatie doch geen tocht. Dit is met een klimaatinstallatie, gecombineerd met een bioclimatisch afgestemd gebouw, goed te reguleren middels aan sensoren gekoppelde bemistingsinstallaties, vloerverwarming, ventilatoren, en (kunstmatige dag)verlichting. De regulering van de installatie wordt dan volgens de eisen van elke productiefase geprogrammeerd.

Ter indicatie kunnen de volgende waarden geprogrammeerd worden:

Hygiëne, vijanden en ziektes[bewerken | brontekst bewerken]

Het kweken van slakken onder natuurlijke omstandigheden is moeilijk te controleren minder voorspelbaar en risicovol. Zo is er weinig controle over de grond waarop gekweekt wordt en herbergt het tal van potentiële ziektekiemen. Ook is de toetreding van predatoren die het op de slak gemunt hebben moeilijk te controleren. In indoor-kwekerijen wordt in beschermde bakken zonder grond gekweekt. Dit is derhalve geen natuurlijke omgeving, waar weliswaar de vijanden op een afstand gehouden kunnen worden, maar waar ook extra zorg besteed moet worden aan waar de natuur ook goed in is en hier niet voorkomt: zelfreiniging. Hygiëne is dan ook mogelijk het grootste zorgpunt van indoor-slakkenkweek. De bakken dienen dagelijks van de excrementen en voedselresten verschoond te worden om de groei van parasieten, schimmels en toetreding van ongedierte te voorkomen. Tussen productie fasen in worden de bakken altijd nog eens grondig ontsmet. De bakken op zich zorgen voor afscheiding van verschillende populaties, zodat als er ondanks voorzorgsmaatregelen een ziekte ontstaat, deze niet in korte tijd de hele kwekerij platlegt.

Voeding[bewerken | brontekst bewerken]

In indoorkwekerijen wordt bij voorkeur ook niet rottend voeder gebruikt, omdat vergankelijk voedsel (m.n. groente- en fruitresten) ziektekiemen vormen en bovendien een relatief hoog voederconversiefactor hebben. In plaats hiervan wordt droge diervoederformules specifiek voor slakken gebruikt.

Productie-intensiteit[bewerken | brontekst bewerken]

Doordat niet op natuurlijke grond maar in bakken gekweekt wordt, zijn er methoden om de dichtheid van het aantal slakken per vierkante meter grondoppervlak te verhogen. Deze methoden worden vaak gecombineerd met de toepassing van vertikale schermen in de bakken. De leefruimte van de slak is namelijk niet beperkt tot horizontale oppervlaktes, maar leven prima op verticale oppervlaktes en ondersteboven. Hiermee kan de productieintensiteit, afhankelijk van het ontwerp bijzonder hoog worden.

De jaarlijkse oogst van een indoorkwekerij kan ook tot driemaal die van de conventionele slakkenkwekerijen worden. Door controle van het binnenklimaat en de wetenschap dat een slakkencyclus onder ideale omstandigheden in 4 maanden tijd afgerond kan worden, kan een kweker tot drie cyclussen per jaar produceren.

Kosten vs baten[bewerken | brontekst bewerken]

De potentiële productiecapaciteit gaat samen met ten eerste flinke investeringskosten in de behuizing en installaties; en ten tweede met de kosten van water, energie, en arbeid die komen kijken bij de exploitatie van de indoorkwekerij. De bouw- en exploitatiekosten van dit systeem zijn zo hoog dat zelfs in klimaatzones waar de karakteristieken van de indoor-slakkenkwekerij het best tot uiting komen, dit systeem financieel lastig winstgevend te maken is. Maar in het licht van de commerciële potentie wordt er sinds 1990 pogingen ondernomen om dit systeem werkende te krijgen.

Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]

Praktijkvoorbeelden[bewerken | brontekst bewerken]

Terwijl rond 2000 de kosten voor een indoorkwekerij nog hoog waren door solide zware bouwstructuren, is het twee decennia later verder gerationaliseerd. In klimaten met warme klimaat, zoals Zuid-Afrika wordt dan pogingen ondernomen met gesloten en lichte tentstructuren.

Anno 2020 is

Categorie:Landbouw Categorie:Eetbare landslak