Gebruiker:Wickey-nl/phylum

De hierarchie van de acht belangrijkste taxonomische rangen. Tussenliggende taxons worden niet afgebeeld.

Verschillende niveaus van het wetenschappelijk classificatiesysteem.

---

De hiërarchie van de acht belangrijkste taxonomische rangen. Tussenliggende rangen zijn niet afgebeeld.

Een phylum (meervoud: phyla) of fylum, is een rang in de taxonomie ter aanduiding van een groep organismen met bepaalde overeenkomstige eigenschappen (taxon). Daarbij wordt gekeken naar de opbouw van het organisme (de morfologische eigenschappen) en/of naar de afstamming. Vroeger waren bij de indeling de uiterlijke eigenschappen van doorslaggevend belang. In de moderne taxonomie is echter de opbouw van het DNA een steeds belangrijkere rol gaan spelen.

De rang "phylum" heeft een plaats tussen de rangen "Rijk" en "Klasse". Soms wordt een phylum nog onderverdeeld in subphyla.
Ieder phylum omvat een zeer groot aantal soorten. De phyla zelf zijn weer onderdeel van de Rijken Bacteria, Archaea en Eukaryoten. Uit hoeveel phyla de Rijken bestaan is niet objectief te bepalen. Dat hangt af van het taxonomische systeem waarmee men werkt.

Etymologie: Het woord phylum is afgeleid van het Griekse phulon = stam, geslacht, soort. In de termen monofylie en Fylogenetica is het woord fylum nog te herkennen.

Het phylum in de verschillende rijken

In de botanische nomenclatuur is een phylum qua rang vergelijkbaar met een afdeling van planten (Latijn: divisio). Ook de Fungi (schimmels) werden vroeger in een afdeling ingedeeld. In de zoölogische nomenclatuur is een phylum vergelijkbaar met een stam. Bij bacteriën heeft de term "stam" overigens een andere betekenis, namelijk een genetische variëteit van een bacterie-soort. Voor de hoofdindeling van bacteriën wordt, net als bij de overige organismen, de term "phylum" gebruikt.

Voorbeelden van phyla zijn

bij de planten: Tracheophyta (Vaatplanten)
bij de dieren: Mollusca (weekdieren)
bij de schimmels: Basidiomycota (steeltjeszwammen)
bij de bacteriën: Firmicutes

Vertebrata (gewervelden) is een subphylum van de chordata.
Spermopsida (zaadplanten) is een subphylum van het phylum Tracheophyta (vaatplanten).

Opmerking:
De indeling kan verschillen bij andere taxonomische systemen.

Klassieke taxonomie

Linnaeus' tabel van het dierenrijk uit de Systema Naturae (1735).

In de taxonomie van Carolus Linnaeus (1707-1778) was er nog geen sprake van phyla. Linnaeus verdeelde de dieren in 6 klassen: de Pisces (vissen), Amphibia (reptielen en amfibieën), Aves (vogels), Mammalia (zoogdieren), Insecta (insecten) en de Vermes (de rest). De vier eerstgenoemde klassen worden tegenwoordig samen met nog enkele groepen ondergebracht in het phylum Chordata, de insecten vormen een onderdeel van de Geleedpotigen en de Vermes zijn opgesplitst in een groot aantal phyla. De meeste soorten waren in de tijd van Linnaeus nog niet eens ontdekt.

Bronnen, noten en/of referenties

Categorie:Taxonomie Categorie:zoölogische nomenclatuur Categorie:botanische nomenclatuur