Henri Petri

Henri Petri
	Henri Petri (ca. 1880)
Volledige naam	Henri Wilhelm Petri
Geboren	5 april 1856
Overleden	7 april 1914
Land	Nederland
Nevenberoep	muziekpedagoog, violist en arrangeur
Instrument	viool
Leraren	Joseph Joachim, Henri Vieuxtemps
Leerlingen	Willem Mengelberg, Gustav Carl Luders, Margarethe Stern, Dora Pejačević, Arno Starck, Franz Spiess
Belangrijkste werken	vocale muziek en kamermuziek
	(en) MusicBrainz-profiel;
Portaal	Muziek

Henri Wilhelm Petri (Zeist, 5 april 1856 – Dresden, 7 april 1914) was een Nederlands violist, muziekpedagoog, componist en arrangeur.

Familie[bewerken | brontekst bewerken]

Hij was zoon van musicus Wilhelm Petri en Elizabeth Blanken. Zijn vader was hoboïst in het Stedelijk Orkest van Utrecht. Zijn broers Willem Petri (1865-1950) en Martinus Wilhelm Petri waren eveneens musicus. Henri was getrouwd met sopraan Käthe Tornauer. Hun zoon Egon Petri (1881-1962) was pianist. Hun dochter Helga Petri (1890-1945), begenadigd sopraan en zangpedagoge, was getrouwd met zanger Hanns Lange; van haar zijn enkele opnamen bewaard gebleven. Henri Petri overleed aan een longontsteking.

Levensloop[bewerken | brontekst bewerken]

Hij kreeg vioolles binnen de familie en, na de dood van zijn vader (Henri was negen), bij de concertmeester-dirigent Herman Jacob Dahmen van dat orkest. Dahmen liet hem op twaalfjarige leeftijd al uitvoeringen geven. Van 1871 tot 1874 studeerde hij als pensionaire van koning Willem III der Nederlanden bij Joseph Joachim in Berlijn. Hij wilde vervolgens naar wens van de koning studeren bij Henri Vieuxtemps aan het Koninklijk Conservatorium in Brussel, maar Vieuxtemps bevond zich toen in Algiers; hij kreeg les van diens plaatsvervanger. Een terugkeer naar Joachim echter, betekende een eind aan de geldelijke bijdrage vanuit het koningshuis, maar door andere financiering kon hij zijn studie doorzetten tot 1876. Joachim nam hem rond 1876 mee op concertreis naar Londen waarbij onder andere in de St James's Hall en Crystal Palace speelden.

Van 1877 tot 1881 was hij concertmeester bij de Fürstliche Hofkapelle Sondershausen en van 1881 tot 1882 in Hannover. Vanaf oktober 1882 tot in 1889 was hij concertmeester van het Gewandhausorchester in Leipzig.

In 1889 werd hij Koninklijk Saksische concertmeester (Königlich Sächsischer Konzertmeister) aan de Dresdner Hofkapelle, voorloper van het Staatskapelle Dresden. Het verblijf in Duitsland leverde hem een aantal Duitse onderscheidingen op, waaronder de Saksische Albrechtsorde. Hij werkte als violist in verschillende kamermuziekensembles. Samen met Bolland, Thümer en Klengel (later A. Schröder) vormde hij het Gewandhaus-Quartett in Leipzig. In Dresden richtte hij een eigen Petriquartett op samen met Erdmann Warwas (viool), Alfred Spitzner (altviool) en Georg Wille (cello). Er bestaat een portret van dit strijkkwartet geschilderd in 1907 door Robert Sterl. In 1893 en 1901 speelde hij in totaal vijf keer met het Concertgebouworkest onder dirigenten Willem Kes, Richard Hol en Willem Mengelberg.

Naast concertmeester werd hij ook docent (professor) aan de Hochschule für Musik Carl Maria von Weber Dresden. Tot zijn leerlingen behoorden onder anderen de dirigent Willem Mengelberg, de componist Gustav Carl Luders, de componiste Margarethe Stern, de componiste Dora Pejačević, de componist en dirigent Arno Starck en de violisten Franz Spiess en Hendrik Prins.

Als arrangeur schreef hij een groot aantal bewerkingen voor zijn instrument, de viool. Hij schreef als componist ook eigen werken. Petri raakte bevriend met de componist Ferruccio Busoni. Die droeg hem zijn zowel zijn 2e strijkkwartet op als het vioolconcert waarvan Petri de première in 1897 verzorgde onder begeleiding van het Berliner Philharmoniker onder leiding van Busoni zelf.

Composities[bewerken | brontekst bewerken]

Vocale muziek[bewerken | brontekst bewerken]

Liederen[bewerken | brontekst bewerken]

1884 Sechs Lieder, voor zangstem en piano, op. 4
1. Die Waise "Sie haben mich geheissen" - tekst: Adelbert von Chamisso
2. Volkslied: "Hat dich ein blühendes Blümchen" - tekst: A. Träger
3. Trost "Glücklich wer auf Gott vertraut" - tekst: August Heinrich Hoffmann von Fallersleben
4. Neig' schöne Knospe - tekst: Mirzə Şəfi Vazeh
5. Die Ablösung "In Schnee und Eis in kalter Nacht" - tekst: Robert Reinick
6. Die Quelle "Uns're Quelle kommt in Schatten" - tekst: Adelbert von Chamisso
1884 Lieder - Lieder aus Williram, voor zangstem en piano, op. 5 - tekst: E. Kühne
1. Lied der Berthradis "Schlafe nur ein, mein Kind"
2. Die Engel droben sind rein und schön
3. Die Blume senkt das Köpfchen
4. Ging ein munt'rer Vogelsteller
5. Gute Nacht: "Im tiefsten Innern"
Lieder, voor zangstem en piano, op. 6
1. Vergissmeinnicht: "Wild bewachs'ne Felsen" - tekst: A. von Tettau
2. Tobe! tobe mein Herz - tekst: A. von Tettau
3. Du bist so still, so sanft, so innig - tekst: Emmanuel Geibel
4. Wie des Mondes Abbild zittert - tekst: Heinrich Heine
5. Das Rosenband: "Im Frühlingsschatten" - tekst: Friedrich Gottlieb Klopstock
Wiegenlied: Guten Abend, gute Nacht (naar Johannes Brahms)

Kamermuziek[bewerken | brontekst bewerken]

1884 Sechs kleine Stücke, voor viool en piano, op. 1
1884 Albumblatt und Barcarole, voor viool en piano, op. 2
1884 Drei Fantasiestücke, voor viool en piano, op. 3
1900 Die hohe Schule des Violinspiels - Werke berühmter Meister des 17. u. 18. Jahrhunderts Bd. I, Nr. 1-7., voor viool en piano
1910 Die hohe Schule des Violinspiels nr. 1, (Nr. 1-10), voor viool en piano
1910 Die hohe Schule des Violinspiels nr. 2, (Nr. 11 - 20), voor viool en piano
18 kleine Duette, voor 2 violen
Träumerei, voor viool en piano - opgedragen aan: Pauline Erdmannsdörfer-Eichtner

Werken voor viool[bewerken | brontekst bewerken]

1885 Künstler-Etüden, voor viool solo, op. 9

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

Gemälde, Zeichnungen, Briefe und Dokumente - Sonderausstellung zum 90. Todestag des Dirigenten Ernst von Schuch (1846–1914) und des Soloviolinisten Henri Petri (1856–1914), in: Katalog der Ausstellung vom 1. Mai bis 18. Juli 2004 im Robert-Sterl-Haus Naundorf (Sachsen).
Ferruccio Busoni: Briefe an Henri, Katharina und Egon Petri : Gesamtausgabe, Wilhelmshaven Noetzel, 1999.
Wilhelm Joseph von Wasielewski en Waldemar von Wasielewski: Die Violine und ihre Meister, 4. Auflage, Sändig, Wiesbaden 1904, S. 518.
Henri Viotta, Lexicon der Toonkunst, deel III, 1883, pagina 130
Eduard A. Melchior: Woordenboek der toonkunst 1890, pagina 539
J.H. Letzer: Muzikaal Nederland 1850-1910. Bio-bibliographisch woordenboek van Nederlandsche toonkunstenaars en toonkunstenaressen - Alsmede van schrijvers en schrijfsters op muziek-literarisch gebied, 2. uitgaaf met aanvullingen en verbeteringen. Utrecht: J. L. Beijers, 1913, pagina 135
Onze Musici (1911), Nijgh & Van Ditmar, pagina 172
Geïllustreerd muzieklexicon, onder redactie van Mr. G. Keller en Philip Kruseman, medewerking van Sem Dresden, Wouter Hutschenruijter (1859-1943), Willem Landré, Alexander Voormolen en Henri Zagwijn; uitgegeven in 1932/1949 bij J. Philips Kruseman, Den Haag; pagina 558
Jozef Robijns, Miep Zijlstra: Algemene muziek encyclopedie, Haarlem: De Haan, 1979-1984, ISBN 978-90-228-4930-9, deel 8, pagina 87
Algemeen Handelsblad, 9 april 1914, In memoriam Henri Petri