Herman Poort

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Herman Poort
(portret van Poort door Max von Seydewitz;
collectie Letterkundig Museum)
Algemene informatie
Volledige naam Hermannus Wilhelmus Poort
Geboren 18 juli 1886
Geboorteplaats Stadskanaal
Overleden 7 september 1933
Overlijdensplaats Groningen
Land Vlag van Nederland Nederland
Dbnl-profiel
Portaal  Portaalicoon   Literatuur

Hermannus Wilhelmus (Herman) Poort (Stadskanaal, 18 juli 1886 - Groningen, 7 september 1933) was een Nederlandse essayist, dichter, bloemlezer en criticus voor onder andere de Groninger editie van Het Volk.

Herman Poort studeerde letteren te Groningen. Slechts 20 jaar oud richtte hij samen met de dichter David Moolenaar het maandblad Poëzie op, dat na 9 nummers werd opgeheven. Drie jaar later kwam Poorts debuut uit, Enkele verzen, bij de gerenommeerde uitgeverij van Meindert Boogaerdt jr.

Na 1918 was Herman Poort met zijn lezingen en kritieken een van de centrale figuren van de Groningse schildersvereniging 'De Ploeg'. Hij werkte mee aan enkele experimentele publicaties van Ploegleden, zoals Aan het Zugermeer met illustraties van Jan Wiegers, Het boek van Trijntje Soldaats, met houtsneden van Johan Dijkstra, H.N. Werkman, ‘’Het pierement’’, door ‘Community Singing’, achter welk gezamenlijk pseudoniem zich behalve Poort de jeugdige dichters Halbo C. Kool, J.C. Noordstar en N.E.M. Pareau verscholen, en Van kinderen met prenten van Jan Altink. Daarnaast bevorderde hij actief het theater in Groningen, onder andere door het schrijven van toneelstukken.

Ook verzorgde Poort samen met anderen drie veelgebruikte, tweedelige leermethoden voor het literatuuronderwijs op de middelbare school, uitgegeven bij Wolters-Noordhoff en voorzien van illustraties van onder anderen zijn De Ploeg-vriend Jan Altink: De bloeiende bongerd (1915), De bottende bongerd (1931-1932) en De regenboog (1931).

In 1920 trouwde Poort met Titia Kool, die als onderwijzeres in de zwakzinnigenzorg werkte. Zij overleed na lange ziekte op 8 juli 1933; slechts enkele maanden later stierf ook Herman Poort, slechts 47 jaar oud, na een kort ziekbed. Na zijn vroegtijdig overlijden zou hij per ongeluk begraven zijn met in zijn jas een romanmanuscript van zijn vriend en eveneens Gronings dichter Martin Leopold. In 1934 verscheen een herdenkingsbundel van onder anderen Johan van der Woude en Hendrik de Vries, waarbij ook de kunstenaars Altink, Wiegers en Willem Valk niet ontbraken. In 1936 werd hij gehuldigd door de onthulling van een portret door Willem Valk in de Stadsschouwburg, waarbij verschillende gemeentebestuurders en gerenommeerde toneelspelers aanwezig waren, zoals Albert van Dalsum en Cor van der Lugt Melsert.

Bibliografie[bewerken | brontekst bewerken]

W.J. Valk en de bronzen masker van Herman Poort voor de Openluchtschool, 1935
  • 1909, Nederlandsche verskunst. Kritische studiën, met David Moolenaar
  • 1910, Enkele verzen
  • 1913, Albert Verwey
  • 1915, De bloeiende bongerd. Een inleiding tot de literaire kunst ten dienste van gymnasia, hoogere burgerscholen, middelbare meisjesscholen, kweekscholen en normaallessen, met Wobbina Catharina Wittop Koning-Rengers Hora Siccama
  • 1918, Literatuur. Vier lezingen
  • 1918, Gerbrand Adriaenszoon Bredero
  • 1926, Aan het Zugermeer. Herinneringen aan een vroolijk zomerleven, met illustraties van Jan Wiegers
  • 1926, Van de planken. Dagbladkronieken over tooneel
  • 1928, De bloeiende bongerd. Bloemlezing
  • 1928, Opstellen en lezingen
  • 1928, Het boek van Trijntje Soldaats, E.J. Huizenga-Onnekes, met inleiding van Herman Poort; illustraties van Johan Dijkstra
  • 1929, Teksten en portretten, en W.R.H. Koops
  • 1930, Oude en nieuwe Groninger liederen, G.R. Jager en P. Groen, met inleiding van Herman Poort; illustraties van Nico Bulder
  • 1930, De regenboog. Leesboek voor scholen voor voortgezet lager onderwijs, met C.W.Th.B Poort; illustraties van Jan Altink
  • 1931, Van kinderen. Drie verhalen, met illustraties van Jan. Altink
  • 1932, Anna-Liesje en haar grootvader, met illustraties van George Martens
  • 1932, De bottende bongerd. Leesboek voor het aanvangsonderwijs aan gymnasia, lycea, burgerscholen, kweekscholen en soortgelijke inrichtingen, met W.C. Wittop Koning-Rengers Hora Siccama
  • 1932, Enkele gedachten, P. Dijkhuis
postuum
  • 1934, In memoriam Herman Poort, redactie Johan van der Woude met teksten van onder anderen Herman Poort
  • 1999, Teksten en portretten. Charteruitreiking Rotary Club Groningen 16 februari 1929, ter gelegenheid van het zeventigjarig bestaan van de Rotary, met Jan G. Jordens, inleiding van W.R.H. Koops