Karel Van Isacker
Prof. Dr.hist. Karel van Isacker S.J. (Mechelen, 1913 - ) is een Vlaams Jezuïet, priester en historicus. Hij is de zoon van Philip Van Isacker en de broer van Frans Van Isacker.
Biografie
Karel Van Isacker volgde de humaniora bij de Jezuïeten in Aalst en trad in 1933 toe tot de orde. Naast filosofie en theologie studeerde hij vanaf 1941 geschiedenis aan de KULeuven, en in 1945 werd hij priester gewijd. Begin 1949 werd hij medewerker en kort daarna hoofdredacteur van het jezuïetenblad De Vlaamse Linie. Onder zijn invloed legde het blad niet langer de nadruk op strijdend katholicisme maar op openheid en op Vlaamsgezindheid, met onder meer aandacht voor het repressievraagstuk - dat gebeurde onder meer door het aantrekken van Vlaams-nationalistische medewerkers en/of ex-collaborateurs zoals Lode Claes, Victor Leemans of Arthur De Bruyne. Hij werd echter teruggefloten door de kerkelijke overheid en als hoofdredacteur vervangen. Ondertussen was hij van 1950 tot 1965 docent aan de toenmalige Handelshogeschool St.-Ignatius, thans Hogeschool Antwerpen. In 1954 promoveerde hij te Leuven tot doctor in de Wijsbegeerte en Letteren, afdeling Moderne Geschiedenis, op het proefschrift "Werkelijk en Wettelijk land. De katholieke opinie tegenover de rechterzijde, 1863-1884". Vanaf 1965 tot 1980 was hij hoogleraar aan de universiteit Antwerpen.
Hij verwierf vooral bekendheid door meer dan twintig jaar te ijveren voor de herziening van het proces van Irma Laplasse. Laplasse heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog verzetsleden verklikt bij de nazi's en heeft aldus de dood van zeven verzetsleden op haar geweten. Laplasse stierf op 30 mei 1945 voor het vuurpeloton. Door de niet aflatende actie van Karel Van Isacker kwam er in 1995 een herziening van het proces. Een maat voor niets. Irma Laplasse werd andermaal schuldig bevonden wegens verklikking en in 1995 veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf.
Het tweedelige "Mijn land in de kering" geeft een sociale geschiedenis van het Vlaamse volk in de jaren 1830-1980. Daarnaast was hij één van de hoofdredacteuren van de vijftiendelige geschiedkundige encyclopedie "Twintig eeuwen Vlaanderen".
Van Isacker is gekend om zijn analyse dat de malaise in de Rooms-katholieke Kerk van de tweede helft van de 20e eeuw voortkomt uit haar "bezetenheid" zich aan te passen aan de moderne wereld, zonder zich af te vragen waar die moderne wereld eigenlijk voor staat.
In 1989 schreef hij een pleidooi voor de voorconciliaire Tridentijnse Liturgie: Ontwijding. In Niel-bij-As bouwde hij een grote stal en boerderij om tot de Sint-Michaëlskapel en sindsdien celebreert hij er de zondagsmis volgens de oude ritus.
Oeuvre
- Werkelijk en wettelijk land - 1954
- Het Daensisme - 1959
- Meesters en huurlingen - 1963
- De Antwerpse dokwerker 1830 - 1940 - 1963 - De Nederlandsche Boekhandel
- Afscheid van de havenarbeider 1944-1966 - 1967
- Herderlijke brieven over politiek 1830-1966 - 1969
- Irma Laplasse, stukken voor een dossier - 1970
- Mijn land in de kering 1830-1980 - 1978 - De Nederlandsche Boekhandel
- De enge ruimte 1914-1980 - 1983
- Ontwijding - 1989, Davidsfonds, Leuven
- Het dossier Irma Laplasse, kritiek van een repressie-dossier
- Het land van de dwazen - 1976 - De Nederlandsche Boekhandel