Kobalt-60

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit is een oude versie van deze pagina, bewerkt door Paul B (overleg | bijdragen) op 9 dec 2019 om 02:24. (Dat van die stofdeeltjes kan ik nergens vinden. De Engelstalige Wikipedia noemt het wel, zonder bron, maar noemt alleen algemene 'problemen met stralingsbescherming' dus het blijft onduidelijk wat de impact op de patiënt is. Uitharden van expoyhars met gammastraling van kobalt-60 lijkt wel voor te komen, maar is ook wel erg specialistisch.)
Deze versie kan sterk verschillen van de huidige versie van deze pagina.
Kobalt-60
Een plastic container met een niet-schadelijke (de activiteit bedraagt 1 µCi) hoeveelheid kobalt-60
Algemeen
Element kobalt (Co)
Nuclide 60Co
Aantal protonen 27
Aantal neutronen 33
Nuclidische gegevens
Nuclidenmassa 59,933817059 u
Spin 5+
Bindingsenergie 8,746745 MeV
Massaoverschot −61,649012 MeV
Vervalgegevens
Type verval β-verval
Halveringstijd 5,27492 jaar
Vervalenergie 2823,067 keV
Vervalproduct nikkel-60
Isotopen van kobalt
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde
Natuurkunde

Kobalt-60 (symbool: 60Co) is een relatief onstabiele radioactieve isotoop van kobalt.

Kobalt-60 ontstaat onder meer bij het radioactief verval van ijzer-60.

Radioactief verval

Kobalt-60 vervalt voor 100% via β-verval tot de stabiele isotoop nikkel-60:[1]

De halveringstijd van dit verval bedraagt ongeveer 5,27 jaar.

Toepassingen

Kobalt-60 wordt aangewend in de radiotherapie. Het produceert gammastraling van twee frequenties, met energieën van 1,17 MeV en 1,33 MeV per foton. Een 60Co-bron is vaak rond de 2 centimeter in doorsnede. De bron is ongeveer 5 jaar bruikbaar, omdat na die tijd de helft van het nuclide is vervallen. Toch is kobalt-60 dan nog steeds zeer radioactief. In de westerse wereld is kobalt-60 voor radiotherapie grotendeels vervangen door lineaire versnellers (linacs).

Naast de geneeskundige toepassingen wordt de isotoop ook gebruikt in de industrie als algemene bron van gammastralen. De isotoop kobalt-60 kan vrij eenvoudig industrieel worden bereid door de natuurlijke isotoop kobalt-59 bloot te stellen aan een neutronenbron. Bovendien is de hoeveelheid en de intensiteit van de straling perfect gekend, zodat de bron relatief veilig is om mee te werken. Kobalt-60 wordt onder meer gebruikt om medische instrumenten en voeding te steriliseren, voor industriële radiografie (meten van dikte en dichtheid van materialen) en als stralingsbron voor bijvoorbeeld containerscanners.

Net als onder andere strontium-90, ruthenium-106 en plutonium-238 wordt kobalt-60 gebruikt als nucleaire brandstof voor thermo-elektrische radio-isotopengeneratoren (RTG).