Rimpelende melkzwam
| Rimpelende melkzwam | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
| Taxonomische indeling | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Soort | |||||||||||||||
| Lactarius tabidus Fr. (1838) | |||||||||||||||
Afbeeldingen op  Wikimedia Commons
| |||||||||||||||
Rimpelende melkzwam op  Wikispecies
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
De rimpelende melkzwam (Lactarius tabidus) is een algemeen voorkomende paddenstoel uit de familie Russulaceae. Voormalige wetenschappelijke namen zijn Lactarius chrysorheus en Lactarius hepaticus. Hij vormt ectomycorrhiza met verschillende loof- en naaldbomen. Hij komt voor op matig vochtige tot natte plaatsen in bossen op zand- en veenbodems.
Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]
Uiterlijke kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]
- Hoed
De rimpelende melkzwam heeft een beige tot lichtbruine hoed, die bij jonge exemplaren een deuk kan vertonen, maar bij het ouder worden meer afgeplat wordt. De hoedrand vertoont een kroonkurkachtig patroon (vandaar de bijnaam rimpelend). De hoed is mat van tint en kan een diameter van 2,5 tot 7 centimeter bereiken.
- Steel
De steel is roodbruin tot donkerbruin van kleur, wordt 3 tot 7 centimeter hoog en 4 tot 8 millimeter in diameter. De hoed en de steel worden hol bij het verouderen.
- Lamellen
De lamellen zijn geelbruin en aflopend. Ze kunnen bij het ouder worden verkleuren tot oker-oranje, soms met een mauve tint.
- Melksap
Het melksap is wit en wordt na een halve minuut zwavelgeel bij het opdrogen (op witte zakdoek). Het melksap is uitgesproken bitter en kan een branderig gevoel op de tong achterlaten. Het feit dat het sap geel wordt bij het opdrogen, is mogelijk een indicator dat de soort giftig kan zijn.[1]
- Geur en smaak
De geur en smaak zijn onopvallend.
- Sporenprint
De sporenprint is crèmekleurig.
Microscopische kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]
De sporen zijn afgeronde tot breed elliptisch en meten 6–9 µm × 5,5–7 µm. Ze zijn bedekt met 0,6–1,3 µm hoge, fijn afgeronde tot langwerpige of puntige wratten, die via enkele dunne lijntjes of ribbels met elkaar verbonden kunnen zijn. Het is een heel los netwerk met een paar individuele mazen. De basidia zijn cilindrisch tot knotsvormig en meten 35-45 × 7,5-11 µm. Soms hebben ze er maar één of twee, maar meestal vier sterigmata.
De talrijke cheilocystidia zijn spoelvormig tot priemvormig, 20-50 µm lang en 4,5-9 µm breed. De eveneens spoelvormige, 32-80 µm lange en 6-10 µm brede pleurocystidia zijn niet talrijk.
De hoedhuid bestaat uit ronde of isodiametrische hyfencellen met de afmeting 9–22 × 9–20 µm. Er zijn ook individuele 15-30 µm lange en 3-6 µm brede hyfeneindcellen die uitsteken uit de hyfenassociatie.
Ecologie[bewerken | brontekst bewerken]
Zoals alle melkzwammen is de rimpelende melkzwam een mycorrhiza-schimmel die een partnerschap kan vormen met zowel loof- als naaldbomen. De belangrijkste symbiotische partner is spar; hij komt ook veel zeldzamer voor onder berken. Maar in zeldzame gevallen kunnen ook elzen, haagbeuken, beuken, eiken, sparren en dennen als gastheer dienen.
De schimmel houdt van vochtige loof- en naaldbossen. Daarom wordt hij aangetroffen in schaduwrijke sparren- en sparrenbossen, maar ook in sparrenbossen op vochtige tot natte, extreem alkalische en voedselarme bodems. Hij komt ook voor in berkenbroekbossen en aan de randen van hoogveen. Af en toe wordt hij ook aangetroffen in geschikte sparren-beuken-, beuken-, haagbeuk-eiken-, berken-eiken-, elzen- en berkenbossen. Als hoge indicator voor vocht en zuurgraad is het ook een lokale differentiële soort voor drassige gebieden in verschillende naald-, gemengde en loofbosgemeenschappen.
De vruchtlichamen verschijnen van eind juni tot november en zijn soms tot in januari te vinden.
Verspreiding[bewerken | brontekst bewerken]
De paddenstoel komt voor over geheel Europa en Noord-Amerika. Hoe noordelijker, des te zeldzamer de soort.
-
Kroonkurk achtige hoedrand
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
- Kaarten met waarnemingen:
Bronnen, noten en/of referenties
|