Mozes en Aäronkerk

De Mozes en Aäronkerk ligt aan het Waterlooplein te Amsterdam. De Mozes en Aäronkerk, officieel de rooms-katholieke kerk Sint Antonius van Padua, is ontstaan uit een schuilkerk. Deze werd bediend door paters franciscanen en was gevestigd in een huis aan de Jodenbreestraat.

Bouw

In 1649 werd gekerkt in het huis "Moyses" (Mozes), ter hoogte van de huidige kerk. In 1682 werd ook het aangrenzende huis "Aäron" (Mozes' broer) en de achterliggende huizen aan de Houtgracht erbij getrokken. In een van die twee laatste huizen woonde Baruch Spinoza met zijn ouders. Tussen 1686-1691 of kort daarna werd een grote kerk gebouwd ^[1], die in 1759 verfraaid werd, zowel van binnen als van buiten. Het huidige gebouw verrees als Waterstaatskerk tussen 1837 en 1841 naar ontwerp van Tieleman Franciscus Suys (1783-1861) in de stijl van het neoclassicisme. Hij ontwierp tevens de Groenmarktkerk in Haarlem.

Kunstwerken

Het beeld boven de ingang stelt de zegenende Christus voor. Op de briefkaart uit 1902, hieronder, staan links en rechts van Christus nog twee beelden. Ook op de beide torens staat daar nog een beeld. De beelden zijn vervaardigd door Jan Baptist de Cuyper (1807-1852). De gevels bestaan uit gepleisterd baksteen die evenals de ijzeren en houten onderdelen van de torens wit zijn geschilderd. Hierdoor ontstaat een monumentaal totaalbeeld, uitgevoerd in goedkope materialen. De zuilen zijn van Bentheimer zandsteen.

Het barokke hoofdaltaar uit circa 1700 is afkomstig uit de oude schuilkerk en bevat een schilderstuk van Jacob de Wit. Suys ontwierp in dezelfde trant de zijaltaren. Deze werden voorzien van twee 18e-eeuwse beelden en vier nieuwe, vervaardigd door De Cuyper. Het kerkorgel, een ontwerp van Charles Marie Philbert uit 1869/71, is gebouwd door P.J. Adema.

Omgeving

Het schilderij (onderaan links) toont de situatie in 1880. De gracht vooraan is de Leprozengracht en de gracht die vanaf links voorlangs de kerk loopt is de Houtgracht. Deze beide grachten werden in 1882 gedempt, waardoor het Waterlooplein ontstond.