Muzieknotatiesoftware

$<< \new PianoStaff \with { \override StaffGrouper.staffgroup-staff-spacing.basic-distance = #15 midiInstrument = "acoustic grand" } << \new Staff \relative c'' { \time 4/4 \omit Staff.TimeSignature \set Staff.extraNatural = ##f \key cis \minor \clef treble \tempo "Tempo I" \tempo 4=72 r8\fff <cis e gis cis>-> <e gis b e>->_\markup { \lower #2.6 \italic pesante } <dis fisis ais dis>-> r <d fis bis d>->[ r <bis dis fis bis>] | r8_\markup { \dynamic sffff } \once \omit Staff.DynamicText <cis e gis cis>\ffff-> <e gis b e>-> <dis fisis ais dis>-> r <d fis bis d>->[ r <bis dis fis bis>->] | } \new Staff \relative c' { \time 4/4 \omit Staff.TimeSignature \key cis \minor \clef treble \omit Staff.DynamicText <cis, e gis cis>2->\fff^\markup { \hspace #-7 \italic m.d. } <a' a'>4->\fff <gis gis'>-> | <cis, e gis cis>2->\ffff <a' a'>4-> <gis gis'>-> | } >> \new PianoStaff \with { midiInstrument = "acoustic grand" } << \new Staff \relative { \time 4/4 \omit Staff.TimeSignature \key cis \minor \clef bass \set Staff.extraNatural = ##f r8\fff <e gis cis e>-> <gis b e gis>->_\markup { \lower #2.6 \italic pesante } <fisis ais dis fisis>-> r <fis bis d fis>->[ r <dis fis bis dis>->] | r8_\markup { \dynamic sffff } \once \omit Staff.DynamicText <e gis cis e>\fffff-> <gis b e gis>-> <fisis ais dis fisis>-> r <fis bis d fis>->[ r <dis fis bis dis>->] | } \new Staff \relative c, { \time 4/4 \omit Staff.TimeSignature \key cis \minor \clef bass \omit Staff.DynamicText <cis, e gis cis>2->\fff^\markup { \hspace #-7 \raise #1.6 \italic m.s. } <a' a'>4->\fff <gis gis'>-> | <cis, e gis cis>2->\ffff <a' a'>4-> <gis gis'>-> | } >> \new Dynamics { s2\sustainOn s4\sustainOff\sustainOn s4\sustainOn | s2\sustainOn s4\sustainOff\sustainOn s4\sustainOn | } >>$

De maten 46 en 47 van de Prelude in cis mineur, nr. 2, uit Morceaux de fantaisie, op. 3, van Rachmaninov. Opgemaakt via de MediaWiki-ondersteuning van LilyPond, zodat er ook uitvoer voor een synthesizer is.

Muzieknotatiesoftware of een muzieknotatieprogramma is software voor het noteren en bewerken van bladmuziek, zoals partituren en partijen.

Algemeen[bewerken | brontekst bewerken]

Gebruiksmogelijkheden[bewerken | brontekst bewerken]

De meeste muzieknotatieprogramma's hebben automatismen voor de opmaak, zoals het uitlijnen van de horizontale afstand tussen noten op basis van esthetische aspecten, correcte plaatsing van wijzigingstekens en aanwijzingen voor de muzikale articulatie. Het afspelen van ingevoerde muziek is ook een gebruikelijke mogelijkheid. Het doel hiervan is om de ingevoerde muziek te controleren. Een klein voorbeeld is toegevoegd aan de eerste afbeelding van dit artikel.

Ontwikkeling[bewerken | brontekst bewerken]

Bruikbare muzieknotatieprogramma's kwamen veel later tot ontwikkeling dan tekstverwerkers, want de structuur van de muzieknotatie complexer dan tekst. Noten en andere karakters vormen vaak een complexe reeks, en moeten regelmatig tegelijkertijd worden gelezen. Ook zijn er geen algemene regels voor de opmaak van bladmuziek. Bij handmatige notatie werden de karakters geplaatst op basis van overgeleverde ervaring en esthetisch gevoel.

Twee typen muzieknotatieprogramma's[bewerken | brontekst bewerken]

Veel muzieknotatieprogramma's hebben een grafische gebruikersinterface en werken volgens het zogenaamde WYSIWYG-principe. Dat laatste betekent dat de gebruiker het eindresultaat van de creatie al op de grafische gebruikersinterface kan zien en bewerken. Voor een kleinere groep muzieknotatieprogramma's maakt de gebruiker een tekstbestand waarin hij de muziek beschrijft met een opmaaktaal. Deze muzieknotatieprogramma's ontleden en vertalen deze tekstbestanden naar bladmuziek en/of geluidsbestanden.

Gebruikers[bewerken | brontekst bewerken]

Muzieknotatieprogramma's worden vooral gebruikt door muziekuitgevers, componisten en arrangeurs, maar door toenemende gebruiksvriendelijkheid ook steeds meer door hobbymuzikanten.

Gangbare gebruiksmogelijkheden[bewerken | brontekst bewerken]

Invoer[bewerken | brontekst bewerken]

het invoeren van muzieksymbolen met computertoetsenbord, muis, keypad of via een aangesloten MIDI- of USB-klavier
het toevoegen van liedteksten en andere teksten

Bewerken en controleren[bewerken | brontekst bewerken]

bewerken van de notatie
het aanpassen van de opmaak
het gebruik van kleur naast zwart-wit notaties
het transponeren van muziekdelen
het automatisch genereren van akkoordsymbolen, vingerzettingen, grepentabellen en dergelijke
het vervaardigen van individuele partijen uit een partituur
het kopiëren en verplaatsen van delen van de muziek
ondersteuning bij het controleren van de ingevoerde muziek
meerdere partijen in één notenbalk plaatsen

Importeren en exporteren[bewerken | brontekst bewerken]

het importeren van grafisch werk en afbeeldingen
het instellen van de afdrukkwaliteit en het papierformaat
het afdrukken van de muziek
het afspelen van de genoteerde muziek
het exporteren van MIDI-bestanden
het exporteren van bladmuziek als grafisch werk voor verdere grafische bewerking en vormgeving

Aanbieders van muzieknotatiesoftware[bewerken | brontekst bewerken]

Voorbeelden[bewerken | brontekst bewerken]

Hieronder staat een aantal maken hetzelfde muziekfragment, steeds opgemaakt met andere muzieknotatiesoftware. De maten 46 en 47 van de Prelude in cis mineur, nr. 2, uit Morceaux de Fantaisie, opus 3, van Rachmaninov vormen het muziekfragment.