Opperste Sovjet van de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken
| Politiek in de Sovjet-Unie | ||
|
| ||
.svg) Presidium Opperste Sovjet Congres van Volksafgevaardigden Bestuurlijke indeling CPSU Perestrojka & Glasnost | ||
|
| ||
Portaal  Politiek
| ||
De Opperste Sovjet (Russisch: Верховный Совет; Verchovny Sovjet) was van 1936 tot 1991 de hoogste wetgevende macht van de Sovjet-Unie (in Rusland tot 1993) en de enige institutie die amendementsvoorstellen op de grondwet mocht goedkeuren. Van 1989 tot 1991 was ze echter puur een rubberstempelinstituut, die alle voorstellen zonder inhoudelijke discussie goedkeurde. Van 1917 tot 1936 en van 1989 tot 1991 regeerde het Congres der Sovjets in plaats van de Opperste Sovjet.
Organisatie
De Opperste Sovjet was het hoogste staatsorgaan van de Sovjetstaat en bestond uit twee kamers met gelijke macht:
- de Raad van de Unie (via eenheidslijsten verkozen, één afgevaardigde per 300.000 inwoners)
- de Raad van de Nationaliteiten
De Opperste Sovjet werd door de bevolking voor een periode van vijf jaar gekozen.
Taken
Het kwam twee maal per jaar bijeen om mensen te benoemen in verschillende commissies, zoals de ministerraad dat het hoogste uitvoerende en bestuurlijke orgaan was. Het lichaam was ook hooggerechtshof en benoemde de procureur-generaal van de Sovjet-Unie.
Tussen de zittingen van de Opperste Sovjet in, nam het Presidium van de Opperste Sovjet het dagelijks bestuur waar. Het Presidium werd gekozen door de leden van de Opperste Sovjet. De voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet was het staatshoofd van de Sovjet-Unie. De voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet bezat geen werkelijke macht, deze was weggelegd voor de secretaris-generaal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie (CPSU).
Later combineerden enkele Sovjetleiders het secretaris-generaalschap met dat van voorzitter van het Presidium van de Opperste Sovjet, zoals Leonid Brezjnev (1964, 1977-1982), Joeri Andropov (1983-1984), Konstantin Tsjernenko (1984-1985) en Michail Gorbatsjov (1988-1989). In 1989 werd het Presidium van de Opperste Sovjet afgeschaft en sindsdien kwam de Opperste Sovjet vaker bijeen. Op 25 maart 1989 werd Mikhail Gorbatsjov - tot dan toe voorzitter van het Presidium - tot voorzitter van de Opperste Sovjet gekozen en een jaar later, op 15 maart 1990, werd hij tot president van de Sovjet-Unie gekozen.
Ook de wetgevende organen van de deelstaten van de Sovjet-Unie werden Opperste Sovjets genoemd. De enige nog bestaande is de Opperste Sovjet van Transnistrië.
Trivia
Voor de formatie van de Sovjet-Unie stond de Opperste Sovjet in Rusland bekend als Heel-Russisch Centraal Uitvoerend Comité (Всероссийский Центральный Исполнительный Комитет of ВЦИК; VTsIK), waarvan de volledige naam op een bepaald moment luidde; Heel-Russisch Centraal Uitvoerend Comité van Arbeiders-, Boeren-, Rode Leger- en Kozakkenafgevaardigden (Всероссийский Центральный Исполнительный Комитет Советов рабочих, крестьянских, красноармейских и казачьих депутатов).