Piersonrellen

De Piersonrellen waren krakersrellen die in februari 1981 rondom de Piersonstraat in Nijmegen werden uitgevochten in het kader van de Zeigelhof-affaire. Zij behoren tot de hevigste krakersrellen van de jaren 1980.

Verloop[bewerken | brontekst bewerken]

De gemeenteraad van Nijmegen besloot medio jaren 1970 tot de bouw van een bovengrondse parkeergarage nabij het Stadscentrum. Aanvankelijk zou de parkeergarage ondergronds worden gebouwd onder Plein 1944, maar daar was binnen de gemeenteraad geen meerderheid voor te vinden, waarop de Zeigelhof twee straten verder werd uitgekozen. De geplande parkeergarage kreeg zo de naam Zeigelhof. Bewoners en andere belanghebbenden hebben zich geruime tijd verzet tegen de voorgenomen bouw van deze parkeergarage. Zij voerden verschillende gerechtelijke procedures om de bouw te voorkomen, zonder doorslaggevend effect op de gemeentelijke besluitvorming.

Al in augustus 1980 werden veertien leegstaande panden en het pakhuis De Eenhoorn aan de Piersonstraat gekraakt. De krakers vonden hun legitimatie in de voor hen onaanvaardbare situatie dat met 18.000 woningzoekenden in de stad deze (potentiële) woonruimte zou moeten wijken voor een parkeerplek voor 200 auto's. Oplossing van de woningnood diende volgens hen voorrang te krijgen. In de nacht van 15 op 16 februari 1981 werden in anderhalf uur niet alleen de huizen gebarricadeerd, maar tevens de steeg waar de gekraakte panden aan gelegen waren. De Piersonstraat kreeg de naam Vrijstaat de Eenhoorn en zij werd verdedigd door barricades met prikkeldraad, zand en een Citroën 2CV - die ondanks de waarschuwingen van de krakers niet verwijderd was.^[bron?] Tevens was er een tankgracht gegraven om een eventuele ontruiming te bemoeilijken. 'Radio Rataplan' vervulde een centrale, regisserende rol bij de voorbereiding en de uitvoering van de acties.

De Piersonrellen ontstonden toen de gemeente overging tot ontruiming van de kraakpanden. Nadat de rechter hiervoor toestemming gegeven had, besloot het gemeentebestuur op 23 februari 1981 de krakers te verwijderen. Hiertoe moest eerst een zitblokkade van honderden geweldloze sympathisanten bij de Bloemerstraat worden opgeruimd – dit geschiedde met vrij veel geweld door de ingeschakelde Koninklijke Marechaussee. Bij twee andere blokkades werd traangas gebruikt om de menigte te verdrijven. Met behulp van 200 ME-busjes, vijf tanks, een helikopter, een pantserwagen, veel traangas en circa 2000 man, onder meer bestaande uit militairen, werden de krakers uit de door hen bezette panden verwijderd. Laat in de middag is er nog slag geleverd met de ME in de Indische Buurt; met behulp van twee waterkanonnen en een honderdtal ME'ers zijn sympathisanten hardhandig verwijderd uit de Javastraat en Pontanusstraat.

Op de avond van de ontruiming werd in het centrum van Nijmegen een grote demonstratie gehouden tegen de handelwijze van het gemeentebestuur en de politie. Gedurende een week erna is er nog elke avond een protesttocht geweest.^[bron?]

Na de rellen stond de positie van burgemeester Hermsen enige tijd ter discussie. Gesteld werd dat het optreden van politie en militairen, dat onder zijn verantwoordelijkheid plaatsvond, buiten proportie zou zijn geweest. De Zeigelhof parkeergarage werd uiteindelijk niet gebouwd.

Na de Piersonrellen zijn er op verschillende plekken in Nijmegen-Centrum graffititekeningen gemaakt met gewapende ME'ers, die nog lange tijd stille getuigen van de rellen waren. Anno 2014 was er daar nog een van over. De Canon van Nijmegen heeft de afbeelding gebruikt als symbool voor het 47e venster: Het rode Nijmegen – Rebellie en tegencultuur circa 1960-1985.^[1] In 1988 en 2020 werden kunstwerken ter herinnering aan de rellen onthuld.