Rik Smits (journalist)
Rik Smits (Den Haag, 1953) is een Nederlandse taalkundige, non-fictieschrijver, wetenschapsjournalist en redacteur.
Opleiding, etc.
Na zijn eindexamen op het Murmelliusgymnasium in Alkmaar studeerde Smits vanaf 1972 Engels en Algemene Taalwetenschap aan de Universiteit van Amsterdam en de Katholieke Universiteit Nijmegen. Ondertussen werkte hij als leraar Engels aan het Eckart College te Eindhoven en de Amsterdamse Grafische School. Na zijn afstuderen in 1980 was Smits van 1981 tot 1991 werkzaam als onderzoeker en docent binnen verschillende projecten bij de UvA, de Katholieke Universiteit Brabant, de Technische Hogeschool Eindhoven en de Rijksuniversiteit Leiden. Als visiting scholar was hij een semester verbonden aan Noam Chomsky's Department of Linguistics and Philosophy van het Massachusetts Institute of Technology (MIT). Smits promoveerde in 1989 aan de KUB op Eurogrammar 1: the Relative and Cleft Constructions of the Germanic and Romance Languages.
Sinds 1991 is hij zelfstandig gevestigd als wetenschapsjournalist, non-fictie-schrijver, redacteur en opleider van journalisten. Sinds 2008 is hij daarnaast hoofdredacteur van De Republikein, 'tijdschrift voor de ware democraat'. In zijn boek Het raadsel van linkshandigheid (2010) schrijft Rik Smits over hoe linkshandigen door de eeuwen heen in verband zijn gebracht met onhandigheid, onbetrouwbaarheid, allerlei ziektes en criminaliteit; ook zouden ze korter leven. Het grootste raadsel is waarom een op de tien mensen in de wereld een voorkeur voor de linkerhand heeft. In zijn boek De Dageraad (2009) geeft hij een evolutionaire visie op het ontstaan van het menselijk taalvermogen.
Schrijven, redactie, radio en tv
Smits schrijft/schreef artikelen, opiniestukken en columns voor diverse kranten en tijdschriften, waaronder de Volkskrant, NRC, De Groene Amsterdammer, Vrij Nederland, Wordt Vervolgd (Amnesty International), KijK, Onze Taal en Hollands Maandblad. Van 2003–2008 deed hij de (eind)redactie van de Cahiers van de Stichting Biowetenschappen en Maatschappij. Van 2006–2008 verzorgde hij de serie Kennisflitsen van de Animal Sciences Group, onderdeel van de Universiteit Wageningen. Sinds 1990 leverde hij tal van bijdragen aan radio- en tv-programma's, zoals AVRO's Radiocafé, TROS Nieuwsshow, Met het Oog op Morgen, BNR Nieuwsradio, Kassa en Knevel & Van den Brink.
Overige werkzaamheden
Smits is werkzaam als organisator van allerlei cursussen op het gebied van schrijven en communicatie, en van fora en symposia. Tevens is hij medeoprichter van de Stichting Cursussen Wetenschapscorrespondentie (SCW) en was hij voorzitter van 1989-2000. Sinds het begin in 1989 is hij er gastdocent. Ook was hij in 1999 een van de oprichters van de FreeLancers Associatie (FLA), van welke organisatie hij tot 2002 bestuurssecretaris was.
Boeken en boekbijdragen
- Het raadsel van linkshandigheid, Nieuw Amsterdam, 2010. ISBN 978-90-468-0744-6. Engelse vertaling The Puzzle of Left-handedness, Reaktion Books London / Chicago University Press, 2011
- Dageraad. Hoe taal de mens maakte, Nieuw Amsterdam, 2009. ISBN 978-90-468-0389-9. Hongaarse vertaling Nyelvek hajnala, Nyitott Könyvműhely, 2011;Wordt in 2015 in de VS uitgebracht door Transaction publishers,@Rutgers University, New Jersey.
- Handboek Nederlands, met Liesbeth Koenen, Utrecht, Erven J. Bijleveld, 2004. ISBN 90-6131-956-0
- E-mailetiquette, met Liesbeth Koenen, Podium 2000. ISBN 90-5759-253-3
- Basishandleiding Nederlands, met Liesbeth Koenen, Utrecht, Erven J. Bijleveld, 1995; 6e editie 2003. ISBN 90-6131-955-2
- La Carte. Tafelwoordenboek voor de Franse keuken, Atlas 1997/Podium 2002 e.v. ISBN 9025421229 (Atlas) / ISBN 978-90-5759-191-4 (Podium)
- De keuken van Argus. Achter de schermen van de journalistiek, samenstelling, samen met Liesbeth Koenen en Mans Kuipers, Atlas 1996. ISBN 90-254-0528-2
- De linkshandige picador, over links- en rechtshandigheid. Feiten en verzinsels, Nijgh & Van Ditmar, 1993. ISBN 90-388-7045-0 Duitse editie Alles mit der linken Hand. Geschick und Geschichte einer Begabung, Rowohlt 1994, RoRoRo pocket 1995, en Linkshänder. Geschichte, Geschick, Begabung, Patmos/Albatros 2002 e.v. ISBN 978-3-491-96046-6
- Peptalk, de Engelse woordenschat van het Nederlands, met Liesbeth Koenen, Nijgh & Van Ditmar, 1993. ISBN 90-388-4346-1