Selenosteidae

Selenosteidae Status: Uitgestorven Fossiel voorkomen: Laat-Devoon
Selenosteus brevis
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia Stam: Chordata Klasse: Placodermi Orde: Arthrodira Onderorde: Brachythoraci
Familie
Selenosteidae Dean, 1901
Selenosteidae op Wikispecies
Portaal    Biologie

De Selenosteidae zijn een familie van uitgestorven kleine tot grote arthrodire placodermen uit het Laat-Devoon. Met uitzondering van de Chinese Phymosteus, leefden selenosteïden in ondiepe zeeën in wat nu oostelijk Noord-Amerika is (de Cleveland Shale), Oost-Europa (Heilig Kruisgebergte, Polen en de Kellwasserkalk-fauna van Bad Wildungen) en noordoost-Afrika (de Anti-Atlas, Marokko).

Selenosteïden hebben, in dwarsdoorsnede, een rond lichaam, een stompe snuit en enorme oogkassen. De onderkaken waren slank. De inferognathalia waren meestal ofwel fijn getand of aangepast om te pletten, maar in Draconichthys hadden de inferognathalia lange tanden om prooien te grijpen. Het rostrum is erg klein.

Fylogenie

De Selenosteidae behoren tot de clade Aspinothoracidi, die weer behoort tot de clade Pachyosteomorphi, een van de twee belangrijkste claden binnen de Eubrachythoraci. Gorgonichthys is nauw verwant aan de familie Selenosteidae en zou mogelijk in de familie kunnen worden opgenomen. Het onderstaande cladogram toont de plaatsing van de Selenosteidae binnen de Eubrachythoraci:

Eubrachythoraci

Coccosteomorphi  Pachyosteomorphi  Rhachiosteus pterygiatus Dunkleosteoidea  Eastmanosteus calliaspis Eastmanosteus pustulosus Kiangyousteus yohii Golshanichthys asiatica Westralichthys uwagedensis Dunkleosteus raveri Dunkleosteus terrelli Dunkleosteus amblyodoratus  Heterostiidae  Heterosteus ingens Yinosteus major Aspinothoracidi Tapinosteus heintzi Bullerichthys fascidens Kendrickichthys cavernosus Bruntonichthys multidens Dinichthys herzeri Hadrosteus rapax Gorgonichthys clarki  Selenosteidae  Heintzichthys gouldii Pachyosteus bulla Gymnotrachelus hydei Stenosteus angustopectus Brachyosteus dietrichi Melanosteus occitanus Rhinosteus parvulus

Hieronder is een meer gedetailleerd cladogram van Selenosteidae, van Rücklin (2011):

Aspinothoracidi	Parabelosteus Brachydeirus Selenosteidae Pachyosteus Selenosteus Stenosteus Gymnotrachelus Microsteus Walterosteus Draconichthys Enseosteus Melanosteus Rhinosteus

Denison (1978) scheidde Selenosteidae in twee informele groepen, de Amerikaanse geslachten (d.w.z. die taxa van de Cleveland Shales uit het Laat-Famennien, zoals Selenosteus en Gymnotrachelus), en de Europese geslachten (dat wil zeggen die taxa van de Kellwasserkalk-facies uit het Laat-Frasnien van Duitsland, en later Marokko, zoals Rhinosteus en Microsteus). Denison merkt op dat de verschillen tussen de twee groepen, zoals hoe de Amerikaanse geslachten de neiging hebben om iets kleinere oogkassen te hebben, en iets langere wangen, erop kunnen wijzen dat de overeenkomsten tussen hen te wijten zijn aan parallelle evolutie.

Rücklin (2011), aan de andere kant, plaatst Pachyosteus als de meest basale selenosteïde en groepeert vervolgens de Amerikaanse geslachten (met Selenosteus gegroepeerd als het zustertaxon van Gymnotrachelus en Stenosteus) als de zustergroep van de resterende Europese/Kellwasserkalk-geslachten, plus Draconichthys.