Aldehyde: verschil tussen versies

Interactief door geschiedenis bladeren

← Oudere bewerking Nieuwere bewerking →

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

VisueelWikitekst

In de regel

Versie van 4 jun 2012 11:29

Een aldehyde (ook wel alkanal) is:

een functionele groep, bestaande uit een carbonylgroep waaraan een waterstofatoom is gebonden.
een organische chemische verbinding met zo'n groep.

Een aldehyde kan worden gemaakt door een primaire alcohol selectief te oxideren.

Het eenvoudigste aldehyde is formaldehyde (H₂C=O), dat in de vorm van een verdunde oplossing (formaline) als ontsmettings- en conserveringsmiddel wordt gebruikt (sterk water).

Andere aldehyden zijn onder andere

Aceetaldehyde (ethanal, CH₃-CHO)
Propanal
Butanal
Isobutyraldehyde (isobutanal)

De naamgeving van de aldehyden met 3 of meer koolstofatomen wordt als volgt gedefinieerd: naam alkaan (alkeen, alkyn) + 'al'. Voorbeeld:

propaan → propanal
propeen → propenal
butaan → butanal
2-buteen → 2-buten-1-al
2-butyn → 2-butyn-1-al

Reacties

Aldehyden reageren met waterstof via een additiereactie tot primaire alcoholen.
Aldehyden kunnen met zuurstof geoxideerd worden tot carbonzuren.
Aldehyden kunnen aangetoond worden met Haines reagens, Fehlingsreagens, Benedicts reagens (alle op basis van Cu²⁺ → Cu⁺) en Tollens' reagens (op basis van Ag⁺ → Ag^o). In deze reacties ontstaat een carbonzuur met hetzelfde koolstofskelet als het aldehyde. Is niet zozeer de detectie van het aldehyde als de productie van het carbonzuur het doel van de reactie, dan wordt dichromaat-zwavelzuur als oxidator gebruikt.

Synthese

De synthese van aldehyden kan op verschillende manieren gerealiseerd worden.

De directe synthese van aldehyden uit hun overeenkomstige alcoholen lijkt een eenvoudige partiële oxidatie, maar in de praktijk blijkt het lastig op deze wijze de aldehyden te bereiden. Vaak oxideert het aldehyde makkelijker dan het alcohol en is het carbonzuur het enige isoleerbare reactieproduct.

Zie ook

keton

Zie de categorie Aldehydes van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

@@ Regel 2: / Regel 2: @@
 Een '''aldehyde''' (ook wel '''alkanal''') is:
 *een [[functionele groep]], bestaande uit een [[carbonylgroep]] waaraan een [[Waterstof (element)|waterstof]]atoom is gebonden.
-*een [[organische chemie|organische]] [[chemische verbinding]] met zo'n groep.
+*een [[organische chemie|organische chemische verbinding]] met zo'n groep.
-Een aldehyde kan worden gemaakt door een primaire [[alcohol (scheikunde)| alcohol]] selectief te [[oxidatie|oxideren]].
+Een aldehyde kan worden gemaakt door een primaire [[alcohol (scheikunde)|alcohol]] selectief te [[oxidatie|oxideren]].
-De eenvoudigste aldehyde verbinding is [[formaldehyde]] (H<sub>2</sub>C=O), dat in de vorm van een verdunde oplossing ([[formaline]]) als [[ontsmetting]]smiddel wordt gebruikt.("sterk Water")
+Het eenvoudigste aldehyde is [[formaldehyde]] (H<sub>2</sub>C=O), dat in de vorm van een verdunde oplossing ([[formaline]]) als [[ontsmetting]]s- en conserveringsmiddel wordt gebruikt ([[sterk water]]).
 Andere aldehyden zijn onder andere
-* [[Aceetaldehyde]] (Ethanal, CH<sub>3</sub>-CHO)
+* [[Aceetaldehyde]] (ethanal, CH<sub>3</sub>-CHO)
 * [[Propanal]]
 * [[Butanal]]
 * [[Isobutyraldehyde]] (isobutanal)
-De naamgeving van de aldehyden met 3 of meer C atomen wordt als volgt gedefinieerd:
+De naamgeving van de aldehyden met 3 of meer koolstofatomen wordt als volgt gedefinieerd:
-naam alkaan (alkeen of alkyn) + 'al'.
+naam alkaan (alkeen, alkyn) + 'al'.
 Voorbeeld:
 *propaan → propanal
@@ Regel 24: / Regel 24: @@
 ==Reacties==
-* Aldehyden reageren met waterstof via een [[additiereactie]] tot primaire [[alcohol (stofklasse)|alcohol]].
+* Aldehyden reageren met waterstof via een [[additiereactie]] tot primaire [[alcohol (stofklasse)|alcoholen]].
 * Aldehyden kunnen met zuurstof geoxideerd worden tot [[carbonzuur|carbonzuren]].
-* Aldehyden kunnen aangetoond worden met [[Haines reagens]], [[Fehlingsreagens]], [[Benedicts reagens]] (alle op basis van Cu<sup>2+</sup> → Cu<sup>+</sup>) en [[Tollens reagens]] (op basis van Ag<sup>+</sup> → Ag<sup>o</sup>). In deze reacties ontstaat een [[carbonzuur]] met hetzelfde koolstof-skelet als het aldehyde. Is niet zozeer de detectie van het aldehyde als de productie van het carbonzuur het doel van de reactie, dan wordt [[dichromaat-zwavelzuur]] als oxidator gebruikt.
+* Aldehyden kunnen aangetoond worden met [[Haines reagens]], [[Fehlingsreagens]], [[Benedicts reagens]] (alle op basis van Cu<sup>2+</sup> → Cu<sup>+</sup>) en [[Tollens reagens|Tollens' reagens]] (op basis van Ag<sup>+</sup> → Ag<sup>o</sup>). In deze reacties ontstaat een [[carbonzuur]] met hetzelfde koolstofskelet als het aldehyde. Is niet zozeer de detectie van het aldehyde als de productie van het carbonzuur het doel van de reactie, dan wordt [[dichromaat-zwavelzuur]] als oxidator gebruikt.
 == Synthese ==
 De synthese van aldehyden kan op verschillende manieren gerealiseerd worden.
-* De directe synthese van aldehyden uit hun overeenkomstige alcoholen lijkt een eenvoudige [[partiële oxidatie]], in de praktijk blijkt het lastig op deze wijze de aldehyden te bereiden. Vaak oxideert het aldehyde makkelijker dan het alcohol en is het [[carbonzuur]] het enige isoleerbare reactieproduct.
+* De directe synthese van aldehyden uit hun overeenkomstige alcoholen lijkt een eenvoudige [[partiële oxidatie]], maar in de praktijk blijkt het lastig op deze wijze de aldehyden te bereiden. Vaak oxideert het aldehyde makkelijker dan het alcohol en is het [[carbonzuur]] het enige isoleerbare reactieproduct.
 == Zie ook ==