Lengte (meetkunde): verschil tussen versies
plaatsing in de ruimte |
|||
| Regel 27: | Regel 27: | ||
[[Categorie:Grootheid]] |
[[Categorie:Grootheid]] |
||
[[af:Lengte]] |
|||
[[an:Longaria]] |
|||
[[ar:طول]] |
|||
[[arc:ܐܘܪܟܐ]] |
|||
[[az:Uzunluq (fizika)]] |
|||
[[bat-smg:Ėlgoms]] |
|||
[[be:Даўжыня]] |
|||
[[be-x-old:Даўжыня]] |
|||
[[bg:Дължина]] |
|||
[[br:Hed]] |
|||
[[bs:Dužina]] |
|||
[[ca:Longitud]] |
|||
[[ckb:درێژایی]] |
|||
[[cs:Délka]] |
|||
[[cv:Вăрăмăш]] |
|||
[[cy:Hyd]] |
|||
[[da:Længde]] |
|||
[[de:Längenmaß]] |
[[de:Längenmaß]] |
||
[[el:Μήκος]] |
|||
[[en:Length]] |
|||
[[eo:Longo]] |
|||
[[es:Longitud]] |
|||
[[et:Pikkus]] |
|||
[[eu:Luzera]] |
|||
[[fa:طول]] |
|||
[[fi:Pituus]] |
|||
[[fr:Longueur]] |
|||
[[fy:Lingtemjitte]] |
|||
[[hak:Tshòng-thu]] |
|||
[[he:אורך]] |
|||
[[hi:लम्बाई]] |
|||
[[hr:Duljina]] |
|||
[[hu:Hosszúság]] |
|||
[[hy:Երկարություն]] |
|||
[[ia:Longitude]] |
|||
[[id:Panjang]] |
|||
[[is:Lengd]] |
|||
[[it:Lunghezza]] |
|||
[[ja:長さ]] |
|||
[[ka:სიგრძე]] |
|||
[[ko:길이]] |
|||
[[ku:Dirêjahî]] |
|||
[[la:Longitudo]] |
|||
[[lb:Längemooss]] |
|||
[[lt:Ilgis (matematika)]] |
|||
[[lv:Garums]] |
|||
[[mk:Должина]] |
|||
[[ml:നീളം]] |
|||
[[mr:लांबी]] |
|||
[[ms:Panjang]] |
|||
[[nn:Lengd]] |
|||
[[no:Lengde]] |
|||
[[pl:Długość fizyczna]] |
|||
[[pms:Longheur]] |
|||
[[pnb:لمبائی]] |
|||
[[pt:Comprimento]] |
|||
[[qu:Karu kay]] |
|||
[[ro:Lungime]] |
|||
[[roa-tara:Lunghezze]] |
|||
[[ru:Длина]] |
|||
[[sh:Dužina]] |
|||
[[simple:Length]] |
|||
[[sk:Dĺžka]] |
|||
[[sl:Dolžina]] |
|||
[[sn:Hurefu]] |
|||
[[sq:Gjatësia]] |
|||
[[sr:Дужина]] |
|||
[[stq:Laangte]] |
|||
[[sv:Längd]] |
|||
[[ta:நீளம்]] |
|||
[[te:పొడవు]] |
|||
[[th:ความยาว]] |
|||
[[tr:Uzunluk birimleri]] |
|||
[[uk:Довжина]] |
|||
[[ur:لمبائی]] |
|||
[[vi:Chiều dài]] |
|||
[[war:Kahalabaan]] |
|||
[[xmf:სიგჷრძა]] |
|||
[[yi:לענג]] |
|||
[[zh:长度]] |
|||
[[zh-min-nan:Tn̂g-té]] |
|||
[[zh-yue:長度]] |
|||
Versie van 8 mrt 2013 03:41
Lengte is een van de afmetingen van een object. In het geval van een eendimensionaal object, zoals een lijnstuk, is het ook de enige afmeting. Voor tweedimensionale objecten, die min of meer als rechthoekig beschouwd kunnen worden, is de lengte de grootste van de beide afmetingen. Ook voor driedimensionale objecten, die min of meer blokvormig zijn, is de lengte de grootste afmeting in het horizontale vlak (naast breedte en hoogte). Bij driedimensionale blokvormige objecten houdt men soms rekening met de plaatsing in de ruimte en spreekt men van hoogte, diepte en breedte
Relativiteit
Volgens de speciale relativiteitstheorie van 1905 is lengte geen vaste eigenschap van een star voorwerp. Hetzelfde object kan voor verschillende waarnemers verschillende lengtes (en andere afmetingen) hebben, afhankelijk van de relatieve snelheid van de waarnemer ten opzichte van het object. Het gaat hierbij niet om gezichtsbedrog, maar om een echte meetbare verandering.
Gehanteerde lengtematen
De lengte wordt gemeten in verschillende eenheden. Wereldwijd zijn de eenheden van het metrieke stelsel het meeste in gebruik. Dit zijn van groot naar klein onder andere de kilometer, hectometer, decameter, meter, decimeter, centimeter en millimeter.
In slechts enkele landen wordt het imperiale stelsel gehanteerd, zoals de mijlen, voeten, yards, inches en andere.
Voor grote afstanden gebruikt men ook de astronomische eenheid, de parsec en het lichtjaar.
Voor kleine afmetingen wordt nog soms de verouderde en afgeraden eenheid ångström gehanteerd.
Oude lengtematen
In oude culturen werden andere lengtematen gebruikt dan het imperiale en metrieke stelsel. In Nederland hanteerde men vroeger o.a. de el en duim als lengtemaat. De Kelten en Germanen hadden de Woedensspanne als lengtemaat. De Romeinen kenden de mijl op mijlpalen om de afstand aan te geven.