Equinox: verschil tussen versies

Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud

In de regel

Versie van 29 nov 2017 18:13

Zie Equinox (doorverwijspagina) voor andere betekenissen van Equinox.

Datum en tijd van zonnewende en equinox
De tijden vallen in een gewoon jaar ongeveer zes uur later dan in het vorige jaar en in een schrikkeljaar weer 18 uur eerder. De oorspronkelijke tijden zijn in UTC. In Nederland en België vallen de tijden in Midden-Europese Tijd (MET) 's winters een uur later en 's zomers in Midden-Europese Zomerijd (MEZT) twee uur later dan UTC.
jaar	Equinox maart^[1]				Zomerwende juni^[2]				Equinox september^[3]				Winterwende december^[4]
	UTC		MET		UTC		MEZT		UTC		MEZT		UTC		MET
	dag	tijd	dag	tijd	dag	tijd	dag	tijd	dag	tijd	dag	tijd	dag	tijd	dag	tijd
2016	20	04:31	20	05:31	20	22:35	21	00:35	22	14:21	22	16:21	21	10:45	21	11:45
2017	20	10:29	20	11:29	21	04:25	21	06:25	22	20:02	22	22:02	21	16:29	21	17:29
2018	20	16:15	20	17:15	21	10:07	21	12:07	23	01:54	23	03:54	21	22:22	21	23:22
2019	20	21:58	20	22:58	21	15:54	21	17:54	23	07:50	23	09:50	22	04:19	22	05:19
2020	20	03:50	20	04:50	20	21:43	20	23:43	22	13:31	22	15:31	21	10:03	21	11:03
2021	20	09:37	20	10:37	21	03:32	21	05:32	22	19:21	22	21:21	21	15:59	21	16:59
2022	20	15:33	20	16:33	21	09:14	21	11:14	23	01:04	23	03:04	21	21:48	21	22:48
2023	20	21:25	20	22:25	21	14:58	21	16:58	23	06:50	23	08:50	22	03:28	22	04:28
2024	20	03:07	20	04:07	20	20:51	20	22:51	22	12:44	22	14:44	21	09:20	21	10:20
2025	20	09:02	20	10:02	21	02:42	21	04:42	22	18:20	22	20:20	21	15:03	21	16:03
2026	20	14:46	20	15:46	21	08:25	21	10:25	23	00:06	23	02:06	21	20:50	21	21:50

Een equinox (Latijn: aequinoctium, gelijke nacht) (ook: nachtevening of dag-en-nachtevening) is een tijdstip in het jaar waarop de zon loodrecht boven de evenaar staat, of anders bekeken, de tijd dat de zon langs één van de snijpunten van de ecliptica en hemelequator gaat. De verbindingslijn aarde-zon passeert tijdens de equinox juist het vlak van de aardse evenaar (de evennachtslijn), op weg van zuid naar noord, of andersom. Op het tijdstip van de equinox is de lengte van dag en nacht overal op aarde ruwweg gelijk, namelijk een half etmaal — en komt de zon precies in het oosten op. Een uitzondering hierop zijn de Noord- en Zuidpool. Daar komt de zon op bij de ene equinox en gaat hij onder bij de andere equinox.

Er vindt op aarde tweemaal per jaar een equinox plaats, namelijk op of rond 20 maart (Latijn: aequinoctium vernum) en op of rond 23 september (Latijn: aequinoctium autumnale) . Omdat op het noordelijk halfrond deze equinoxen (of aequinoctia) respectievelijk aanduiden het begin van de lente en het begin van de herfst worden beide vaak onderscheiden als lente-equinox en herfstequinox. De genoemde data gelden wel maar voor de helft van de aarde: op het zuidelijk halfrond betekent de equinox van maart juist het begin van de herfst en de equinox van september het begin van de lente.

Diverse antieke en moderne bouwwerken zijn zo gemaakt dat de zon op de equinox op een speciale manier in of langs het gebouw schijnt, bijvoorbeeld door een deuropening, over een bepaald richtpunt. Voorbeeld van dergelijke gebouwen zijn Stonehenge, de Piramide van Cheops, El Castillo, het Observatorium Robert Morris en het Pantheon (Rome). De equinox is ook een belangrijke periode in de Wicca-religie.

Trivia

Het moment van wereldwijd evenwicht tussen dag- en nachtlengte valt samen met een maximale verandering per dag in daglengte tussen kortste en langste dag - en idem voor de groei respectievelijk het krimpen van de nachtlengte. Bijvoorbeeld: tussen 17 en 27 maart lengen de dagen in Vlieland met 42 minuten, in Brussel met 38 minuten. Per dag gemiddeld dus een groei van 4,2 resp. 3,8 minuten. In streken dichter bij de polen wordt het krimpen en rekken van dag en nacht, juist omstreeks de equinoxen, nog aanzienlijk spectaculairder.

Zie ook

De equinox bij El Castillo; een slang is zichtbaar tijdens het lentepunt

[1] Équinoxe de printemps entre 1583 et 2999

[2] Solstice d’été de 1583 à 2999

[3] Équinoxe d’automne de 1583 à 2999

[4] Solstice d’hiver

[1]

[2]

[3]

[4]

@@ Regel 2: / Regel 2: @@
 {{Zijbalk zonnewende}}
 Een '''equinox''' ([[Latijn]]: aequinoctium, ''gelijke nacht'') (ook: '''nachtevening''' of '''dag-en-nachtevening''') is een tijdstip in het [[jaar]] waarop de [[zon]] loodrecht boven de [[evenaar]] staat, of anders bekeken, de tijd dat de zon langs één van de snijpunten van de [[ecliptica (astronomie)|ecliptica]] en [[hemelequator]] gaat. De verbindingslijn aarde-zon passeert tijdens de equinox juist het vlak van de aardse evenaar (de ''evennachtslijn''), op weg van zuid naar noord, of andersom. Op het tijdstip van de equinox is de lengte van dag en nacht overal op [[aarde (planeet)|aarde]] ruwweg gelijk, namelijk een half etmaal — en komt de zon precies in het [[oost (windstreek)|oost]]en op. Een uitzondering hierop zijn de Noord- en Zuidpool. Daar komt de zon op bij de ene equinox en gaat hij onder bij de andere equinox.
-[[Bestand:Equinozio da Pizzo Vento,tramonto fondachelli fantina, sicilia.JPG|miniatuur|De zonsondergang op de equinox dagen gezien vanaf de site van Pizzo Vento, [[Fondachelli-Fantina]], [[Sicilië]]]]
 Er vindt op aarde tweemaal per jaar een equinox plaats, namelijk op of rond [[20 maart]] (Latijn: aequinoctium vernum) en op of rond [[23 september]] (Latijn: aequinoctium autumnale) . Omdat op het [[noordelijk halfrond]] deze equinoxen (of ''aequinoctia'') respectievelijk aanduiden het begin van de [[lente]] en het begin van de [[herfst]] worden beide vaak onderscheiden als lente-equinox en herfstequinox. De genoemde data gelden wel maar voor de helft van de aarde: op het [[zuidelijk halfrond]] betekent de equinox van maart juist het begin van de herfst en de equinox van september het begin van de lente.