Inktpatroon (inkjetprinter)
Een inktpatroon, ook wel inktcartridge genoemd, is een uitneembaar en vervangbaar onderdeel van een inkjetprinter. Dit in tegenstelling tot een matrixprinter (ook naaldprinter genoemd) die gebruik maakt van een inktlint en tot een laserprinter die met een toner werkt.
Een inktpatroon bevat één of meerdere reservoirs met inkt, elektronische contacten en eventueel een chip voor de communicatie met de printer.
Er zijn veel soorten patronen, omdat vrijwel elk merk een ander formaat hanteert. Er bestaan patronen om in kleur te printen en patronen om in zwart af te drukken.
Over het algemeen vind je 4 kleuren in een inktjetprinter. Zwart zit bijna altijd in een aparte cartridge, de andere kleuren kunnen ook in één cartridge zitten. Dit zijn Cyaan, Magenta en Geel. Ook kan het zijn dat er een speciale foto-cartridge is gemonteerd met een speciale zwarte inkt die zorgt voor een hogere glans.
Er zijn in de regel twee soorten inktpatronen:
- inkttanks:
- Inkttanks zijn patronen gevuld met inkt, die op de (vaste) printkop in de printer gezet worden. Deze patronen dragen weinig bij aan de printkwaliteit van de printer. De printkop kan dan doorgaans apart worden vervangen.
HP levert meestal en vaste kleuren-cartridge, maar heeft ook modellen met losse inkttanks. Ook Epson en Canon kunnen losse inkttanks leveren.
- Patronen met printkop:
- Inktpatronen waar de printkop op vast zit. Dit houdt in dat de print daadwerkelijk van de patroon zelf komt. Elke keer dat men de patroon vervangt, wordt daarmee ook de printkop vervangen waardoor men elke keer een "als nieuw" kwaliteit krijgt.
Inktpatronen in de losse verkoop zijn zeer prijzig (inkt in patronen kost omgerekend zo'n 1000 euro per liter, in sommige gevallen zelfs tot 3400 euro). Soms is het dan ook voordeliger om een nieuwe printer in de aanbieding te kopen inclusief bijpassende inktpatronen (de bijgeleverde patronen zijn echter soms maar gedeeltelijk gevuld). Wel bestaan er oplossingen om de inkt in een patroon te hervullen, maar dat is meestal maar enkele keren (4-12 keer) mogelijk. Omdat ze vooral winst maken op de patronen hebben sommige fabrikanten, zoals HP, in bepaalde modellen van hun inktpatronen een chip ingebouwd die ervoor zorgt dat de patroon niet meer werkt na het bijvullen.
Inktpatronen voor een vulpen
In vulpennen gebruikt men ook inktpatronen. Een inktpatroon voor een vulpen is een klein plastic afgesloten buisje gevuld met vloeibare inkt dat voor gebruik in een vulpen gedaan wordt en door het dichtdraaien van de vulpen open wordt geprikt. Hierdoor kan de inkt het inktkanaal van de vulpen instromen, naar de punt van de pen vloeien en op het papier terecht komen bij het schrijven. Het is een alternatief voor het zelf vullen van de vulpen, wat vaak inktvlekken op de handen veroorzaakt, die over het algemeen moeilijk te verwijderen zijn. Bij het gebruik van inktpatronen is dit over het algemeen niet het geval. Veel duurdere merken, zoals Parker en Waterman, hebben hun eigen model inktpatronen, die niet uitwisselbaar zijn met andere merken vulpennen. Er zijn ook standaard inktpatronen, die o.a. door Pelikan geleverd worden. Warenhuizen als de Hema of Vroom & Dreesmann hebben hun eigen merk standaard inktpatronen, die belangrijk goedkoper zijn dan de patronen van Pelikan. De meeste vulpennen zijn tegenwoordig uitgerust voor het gebruik van inktpatronen, maar vaak is dan los een pomp te koop, waardoor de vulpen weer ouderwets uit een inktpot gevuld kan worden.