Peebos

Peebos

Gehucht in Nederland
Situering
Provincie	Groningen (provincie) Groningen
Gemeente	Grootegast Grootegast
Coördinaten	53° 12′ NB, 6° 14′ OL
Portaal    Nederland

Peebos (lokaal ook Piebos) is een gehucht en streek in de gemeente Grootegast in de provincie Groningen. Het ligt ten westen van Doezum tegen de grens met de provincie Friesland. De naam komt van een bos dat hier stond en dat eigendom vormde van een man genaamd Pebe (Piebe). Vroeger werd het dan ook wel Pebebosch genoemd.

Bos en Zijlroe

Het was lange tijd een ruig gebied bestaande uit laaggelegen broek- en veenlanden, die begroeid waren met riet, elzen en wilgen en grensden aan het beekdal van de Lauwers. In het oostelijk deel lag een bos, grofweg ten noordwesten van de kruising tussen de Peebos en de Doezumertocht. De laatste delen van het bos verdwenen in de Tweede Wereldoorlog. Aan de Doezumertocht ligt nog een houtzagerij en -handel (Van der Naald) die mogelijk verband hield met het bos (mogelijkheid voor vlotterij; vervoer van de boomstammen).

Ten zuiden van het bos slingerde de Oude Zijlroe, een oude tochtsloot die waarschijnlijk door monniken werd gegraven ter verbetering van de afvoer en die liep van de Opender Meeden langs Peebos (waar nu de weg Peebos ligt), De Ees(t) en Dorp naar de Schalkendam (rond 1300 als 'zijl' opgeheven, nabij waar nu de Hilmahuistermolen staat) en later (toen het Kolonelsdiep was gegraven) uitmondde bij de Dorpstertil in de Doezumertocht. Tegenwoordig bestaat de Oude Zijlroe niet meer. Op sommige plekken is haar loop overgenomen door de Doezumertocht; zo is bijvoorbeeld de weg tussen Peebos (vanaf de ophaalbrug uit 1930) en de Polder Bombay (Doezumertocht) deels aangelegd langs de Oude Zijlroe, die hier later Doezumertocht werd genoemd.

De Zanden

Het westelijk deel van het gebied werd ook De Zanden genoemd (nu nog een boerderij aan de Peebos 4) en vroeger Curringerzand, naar een ontginner genaamd Curringer, waarnaar ook Kornhorn is vernoemd. In De Zanden liet jonker Johan Polman I (1579-1653) van de noordoostelijker gelegen borg Ees(t) (waar nu het buurtschap De Eest ligt) in de 17e eeuw een ontginningsboerderij bouwen. Naar hem is ook de Polmalaan genoemd die vanuit Peebos naar het zuiden loopt door de veengebieden die hij rond 1630 had aangekocht ter ontginning.

Pettengebied Doezumermieden

Ten noordwesten van het gehucht in de polder de Doezumermieden liggen een groot aantal bij de vervening gevormde petgaten, die tezamen worden aangeduid als De Petten. In sommige van die veenputten komt de groene glazenmaker voor, een libellesoort die zeldzaam is. Het pettengebied was net als een niet meer bestaande keuterij eigendom van eigenaar Melle Visser, die het later aan Staatsbosbeheer verkocht. Onder de bevolking ontstond daarop wrevel omdat zij de gebieden van Staatsbosbeheer niet mochten betreden. Later werden er wandelpaden aangelegd die verwijzen naar de historie van het gebied (Pettenpad en Melle’s pad uit 1999 en Pebe’s pad uit 2007 - dwarsverbinding).

Externe links

• Peebosch in het Aardrijkskundig Woordenboek van Van der Aa
• In de voetsporen van Pebe en Melle, Paul Straatsma (DVHN, 30 oktober 2009)