Teylers Museum
| Teylers Museum | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Teylers Museum
| ||||
| Locatie | Spaarne 16, Haarlem | |||
| Opgericht | 1784 | |||
| Personen | ||||
| Directeur | Mw. drs. M. Scharloo | |||
| Huisvesting | ||||
| Monumentstatus | Rijksmonument | |||
| Monumentnummer | 513441 | |||
| Aantal bezoekers | 95.000 (2006)[1] 78.000 (2007)[1] 90.149 (2008)[2] | |||
| Lid van | EBHL | |||
| [www.teylersmuseum.nl Officiële website] (en) Atlas Obscura-pagina | ||||
| ||||
Het Teylers Museum aan het Spaarne in de Nederlandse stad Haarlem is het oudste openbare museum in Nederland.
Geschiedenis
Het museum is genoemd naar Pieter Teyler van der Hulst (1702-1778), een zeer rijke laken- en zijdefabrikant. Als aanhanger van de Verlichting liet hij in zijn testament opnemen dat zijn collectie en vermogen in een stichting ondergebracht zouden moeten worden. De stichting zou tot doel moeten hebben kunst en wetenschap te bevorderen.
Bij de uitvoering van het testament werd besloten een openbaar museum te bouwen, met studieboeken, natuurkundige instrumenten, tekeningen, fossielen en mineralen. In 1779 werd door Leendert Viervant begonnen met het ontwerpen van een "boek en konstzael", die achter de woning van Teyler gebouwd zou worden. In 1784 werd de Ovale Zaal opengesteld voor het publiek en werd Martin van Marum de eerste directeur van het museum.
In de eeuwen daarna werd het museum uitgebreid. In 1878 werd een nieuwe entree aan het Spaarne gebouwd, het ontwerp was van de Weense architect Christian Ulrich. De Haarlemse architect A. van der Steur ontwierp de achterliggende zalen. In 1996 werd er nog een grote nieuwe vleugel aangebouwd. De architect was Hubert-Jan Henket. De nieuwbouw werd in 2002 voltooid en het museum telt nu 12 tentoonstellingszalen.
Collectie
Te bezichtigen zijn natuurkundige instrumenten zoals de grootste elektriseermachine van de 18e eeuw, fossielen (waaronder één van Archaeopteryx), schilderijen, tekeningen, munten en penningen. Het museum herbergt ook een bijzondere collectie tekeningen en prenten, met daarin onder meer een groot aantal originele tekeningen van Michelangelo Buonarroti met bijvoorbeeld voorstudies voor de plafondschilderingen van de Sixtijnse Kapel in het Vaticaan in Rome. Ook bezit het museum werken van Rembrandt. Jaarlijks komen er zo'n 100.000 bezoekers.
Het museum is aangesloten bij de European Botanical and Horticultural Libraries Group (EBHL), een organisatie die zich richt op de promotie en facilitatie van samenwerking en communicatie tussen personen die werken in botanische en horticulturele bibliotheken, archieven en gerelateerde instituten in Europa.
Bescherming
Het Teylers Museum is een van de honderden Haarlemse rijksmonumenten en staat in de Top 100 der Nederlandse UNESCO-monumenten.
In februari 2010 diende het museum een aanvraag in bij de Nederlandse regering om opgenomen te worden in de voorlopige lijst voor de UNESCO-Werelderfgoedlijst.
Teylers Hof
Naast het Teylers Museum werd ook het Teylers Hofje in Haarlem gebouwd uit de nalatenschap van Pieter Teyler van der Hulst.
Literatuur
De Teylers Museum Gids. Speciale aflevering van De Gids, jrg. 161, nr. 11/12, november / december 1998.
Externe links
Bronnen, noten en/of referenties
|
