Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Hilversum

Tweede Kamerverkiezingen in het kiesdistrict Hilversum geeft een overzicht van verkiezingen voor de Nederlandse Tweede Kamer in het kiesdistrict Hilversum in de periode 1878-1918.^[1]

Het kiesdistrict Hilversum werd ingesteld in 1878. Tot het kiesdistrict behoorden de volgende gemeenten: Abcoude-Baambrugge, Abcoude-Proostdij, Ankeveen, Blaricum, Breukelen-Nijenrode, Breukelen-Sint Pieters, Bussum, Diemen, 's Graveland, Hilversum, Huizen, Kortenhoef, Laren, Loenen, Loenersloot, Loosdrecht, Muiden, Naarden, Nederhorst den Berg, Nigtevecht, Ruwiel, Vinkeveen, Vreeland, Watergraafsmeer, Weesp en Weesperkarspel.

In 1888 werd de indeling van het kiesdistrict gewijzigd. De gemeenten Abcoude-Baambrugge, Abcoude-Proostdij, Breukelen-Nijenrode, Breukelen-Sint Pieters, Loenen, Loenersloot, Loosdrecht, Ruwiel, Vinkeveen en Vreeland werden toegevoegd aan het kiesdistrict Breukelen. Tevens werd een gedeelte van het kiesdistrict Amsterdam (de gemeente Ouder-Amstel) toegevoegd aan het kiesdistrict Hilversum.

Het kiesdistrict Hilversum was in dit tijdvak een enkelvoudig^[2] kiesdistrict: het vaardigde per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer.

Legenda

cursief: in de eerste verkiezingsronde geëindigd op de eerste of tweede plaats, en geplaatst voor de tweede ronde;
vet: gekozen als lid van de Tweede Kamer.

26 februari 1878[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden vanwege de instelling van het kiesdistrict Hilversum.^[3]

	26 februari	12 maart^[4]
Kiesgerechtigden	1.827	1.827
Opkomst	1.302	1.350
Geldige stemmen	1.297	1.336
Blanco stemmen	2	10
Kandidaten
A. Schimmelpenninck van der Oye	454	804
L.G. Verwer	471	532
L.G. Greeve	202
A.L. van Tienen	95
C. Hartsen	50
W. van Goltstein	20

10 juni 1879[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van de helft van het aantal leden van de Tweede Kamer.

	10 juni
Kiesgerechtigden	1.894
Opkomst	1.119
Geldige stemmen	1.111
Blanco stemmen	3
Kandidaten
A. Schimmelpenninck van der Oye^[5]	840
D.J.A.A. van Lawick van Pabst tot Nijevelt	253

9 mei 1882[bewerken | brontekst bewerken]

Alex Schimmelpenninck van der Oye, gekozen bij de verkiezingen van 10 juni 1879, trad op 1 mei 1882 af in verband met zijn benoeming als administrateur van het Kroondomein. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.

	9 mei
Kiesgerechtigden	2.109
Opkomst	1.337
Geldige stemmen	1.312
Blanco stemmen	20
Kandidaten
T.P. Mackay	728
J.F.H. Bekhuis	550

12 juni 1883[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden vanwege de afloop van de zittingstermijn van de helft van het aantal leden van de Tweede Kamer.

	12 juni
Kiesgerechtigden	2.183
Opkomst	973
Geldige stemmen	943
Blanco stemmen	29
Kandidaten
T.P. Mackay^[5]	851
J.N. Bastert	33

28 oktober 1884[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden vanwege ontbinding van de Tweede Kamer.

	28 oktober
Kiesgerechtigden	2.225
Opkomst	1.625
Geldige stemmen	1.620
Blanco stemmen	2
Kandidaten
T.P. Mackay^[5]	1.004
J.E. Huydecoper van Nigtevecht	606

15 juni 1886[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden vanwege ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	2.370
Opkomst	1.945
Geldige stemmen	1.941
Blanco stemmen	2
Kandidaten
T.P. Mackay^[5]	1.160
C.J. Hacke van Mijnden	770

1 september 1887[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden vanwege ontbinding van de Tweede Kamer.

	1 september
Kiesgerechtigden	2.453
Opkomst	1.543
Geldige stemmen	1.530
Blanco stemmen	9
Kandidaten
T.P. Mackay^[5]	986
C.J. Hacke van Mijnden	539

6 maart 1888[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.^[6]

	6 maart
Kiesgerechtigden	3.733
Opkomst	3.053
Geldige stemmen	3.040
Blanco stemmen	3
Kandidaten
T.P. Mackay^[5]	2.148
W.H. de Beaufort	864

9 juni 1891[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	9 juni
Kiesgerechtigden	3.830
Opkomst	2.571
Geldige stemmen	2.553
Blanco stemmen	11
Kandidaten
T.P. Mackay^[5]	1.917
W. Koster	616

10 april 1894[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na vervroegde ontbinding van de Tweede Kamer.

	10 april	24 april^[4]
Kiesgerechtigden	3.927	3.766
Opkomst	2.739	3.122
Geldige stemmen	2.726	3.083
Blanco stemmen	10	35
Kandidaten
T.P. Mackay^[5]	1.120	1.797
H.J.A.M. Schaepman	804	1.286
H. Waller	421
A.N.J. Fabius	371

26 januari 1897[bewerken | brontekst bewerken]

Theo Mackay, gekozen bij de verkiezingen van 10 en 24 april 1894, trad op 1 januari 1897 af in verband met zijn benoeming als lid van de Algemene Rekenkamer. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een tussentijdse verkiezing gehouden.

	26 januari	10 februari^[4]
Kiesgerechtigden	4.110	4.110
Opkomst	2.057	2.176
Geldige stemmen	1.995	2.094
Blanco stemmen	55	62
Kandidaten
J.H.J. Quarles van Ufford	714	1.060
A.P.R.C. van Borch van Verwolde	643	1.024
A.N.J. Fabius	610

15 juni 1897[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	7.597
Opkomst	6.162
Geldige stemmen	5.968
Blanco stemmen	194
Kandidaten
S. van Heemstra	3.003
J.H.J. Quarles van Ufford^[5]	1.545
J. Baron	1.420

14 juni 1901[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	14 juni	27 juni^[4]
Kiesgerechtigden	7.789	7.789
Opkomst	5.800	^[7]
Geldige stemmen	5.675	5.496
Blanco stemmen	125	107
Kandidaten
S. van Heemstra^[5]	1.262	3.239
F.J.M.A. Reekers	1.710	2.257
J. van Loenen Martinet	892
H. Gorter	576

16 juni 1905[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	16 juni
Kiesgerechtigden	10.026
Opkomst	8.311
Geldige stemmen	8.184
Blanco stemmen	127
Kandidaten
S. van Heemstra^[5]	4.464
N.H. van Roggen	1.996
J.J.B. Fanoy	821
H. Gorter	791
W.H. Lieftinck	112

11 juni 1909[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	11 juni
Kiesgerechtigden	11.419
Opkomst	7.535
Geldige stemmen	7.394
Blanco stemmen	141
Kandidaten
S. van Heemstra^[5]	4.913
N.H. van Roggen	1.657
T. van der Waerden	824

1 februari 1912[bewerken | brontekst bewerken]

Schelto van Heemstra, gekozen bij de verkiezingen van 11 juni 1909, overleed op 20 december 1911. Om in de ontstane vacature te voorzien werd een naverkiezing gehouden.

	1 februari	8 februari^[4]
Kiesgerechtigden	13.644	13.644
Opkomst	^[7]	^[7]
Geldige stemmen	8.299	9.020
Blanco stemmen	135	91
Kandidaten
V.H. Rutgers	3.584	4.952
W.J.E.H.M. de Jong	2.092	4.068
H.T. s'Jacob	1.736
T. van der Waerden	784
D.J. Wijnkoop	103

17 juni 1913[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	17 juni
Kiesgerechtigden	14.839
Opkomst	^[7]
Geldige stemmen	12.852
Blanco stemmen	178
Kandidaten
V.H. Rutgers^[5]	6.507
W.J.E.H.M. de Jong	4.367
T. van der Waerden	1.160
Æ. Mackay	710
G.A. Vader	108

15 juni 1917[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezingen werden gehouden na ontbinding van de Tweede Kamer.

	15 juni
Kiesgerechtigden	16.638
Opkomst	^[7]
Geldige stemmen	7.617
Blanco stemmen	178
Kandidaten
V.H. Rutgers^[5]	5.569
W. Heineken	1.066
G.A. Vader	804

Opheffing[bewerken | brontekst bewerken]

De verkiezing van 1917 was de laatste verkiezing voor het kiesdistrict Hilversum. In 1918 werd voor verkiezingen voor de Tweede Kamer overgegaan op een systeem van evenredige vertegenwoordiging met kandidatenlijsten van politieke partijen.

Bronnen

Tweede Kamerverkiezingen kiesdistrict Hilversum op www.verkiezingsuitslagen.nl
Verkiezingen Tweede Kamer 1848-1918 op huygens.knaw.nl

Noten

↑ De verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.
↑ Een enkelvoudig district vaardigde per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer, een meervoudig kiesdistrict twee of meer leden.
↑ In 1878 werd het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van 80 naar 86. Daarom werden op 26 februari 1878 in zes kiesdistricten tussentijdse verkiezingen gehouden.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Hilversum.
↑ Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e niet bekend

[1] De verkiezingen in 1918 waren na de opheffing van de kiesdistricten de eerste verkiezingen waarbij de uitslag bepaald werd op grond van het stelsel van evenredige vertegenwoordiging.

[enkel-meer-2] Een enkelvoudig district vaardigde per zittingsperiode één lid af naar de Tweede Kamer, een meervoudig kiesdistrict twee of meer leden.

[3] In 1878 werd het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van 80 naar 86. Daarom werden op 26 februari 1878 in zes kiesdistricten tussentijdse verkiezingen gehouden.

[tweede_ronde-4] Omdat geen van de kandidaten in de eerste ronde de absolute meerderheid van de uitgebrachte geldige stemmen behaalde, was een tweede verkiezingsronde nodig. Deze werd gehouden tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen behaald hadden.

[zittend-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Aftredend en herkiesbaar Tweede Kamerlid voor Hilversum.

[6] Bij de grondwetsherziening van 1887 was het aantal leden van de Tweede Kamer uitgebreid van een variabel aantal, afhankelijk van de bevolkingsomvang, naar een vast aantal van 100. Tegelijkertijd werd het aantal kiesdistricten uitgebreid.

[niet_bekend-7] niet bekend

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]