Zapalasaurus
Zapalasaurus bonapartei is een plantenetende sauropode dinosauriër behorende tot de groep van de Diplodocoidea, die tijdens het Vroege Krijt, tussen het Barremien en het Aptien, leefde in het huidige Argentinië. Zapalasaurus bonapartei is de enige binnen de soort Zapalasaurus.
Vondst en naamgeving[bewerken | brontekst bewerken]
De soort werd in 2006 benoemd en beschreven door Leonardo Salgado, Ismar de Souza Carvalho en Alberto Carlos Garrido. De geslachtsnaam is een verwijzing naar de stad Zapala, De soortaanduiding eert de paleontoloog José Fernando Bonaparte, die in 1995 en 1996 de resten opgroef bij La Picaza in een gezamenlijke expeditie van het Museo Argentina de Ciencias Naturales “Bernardino Rivadavia”, en het Museo “Prof. Dr. Juan A. Olsacher”. In 2004 werd nog wat aanvullend materiaal gevonden.
De vondst, holotype Pv-6127-MOZ, werd in de La Amarga-formatie gedaan nabij Puesto Morales in de provincie Neuquén waar sinds 1995 zeer veel nieuwe dinosauriërsoorten zijn ontdekt. Het fossiel bestaat uit een skelet zonder schedel. Bewaard zijn gebleven: een voorste middelste halswervel, een vermoedelijk aaneengesloten stuk van zeventien voorste staartwervels, een stuk sacrum, een linkerbekkenhelft, een linkerdijbeen en een linkerscheenbeen.
Beschrijving[bewerken | brontekst bewerken]
De kop van het dijbeen had een doorsnede van 30,5 centimeter, wat duidt op een lichaamslengte van ongeveer vijftien meter.
De beschrijvers wisten enkele onderscheidende kenmerken vast te stellen. Bij de halswervels loopt er over de wervelboog een extra richel die het voorste gewrichtsuitsteeksel verbindt met het binnenste deel van de richel tussen het zijuitsteeksel en het achterste gewrichtsuitsteeksel, de lamina postzygodiapophysealis. Bij de halswervels is dat deel van de lamina postzygodiapophysealis dat naar de diapofyse loopt in lengte beperkt. Bij de halswervels is de richel op de voorkant van het doornuitsteeksel zwak ontwikkeld en haalt de top ervan niet. De doornuitsteeksels van de voorst een achterste staartwervels zijn breed in zijaanzicht, waarbij de voorste hoek van de top van het doornuitsteeksel hoger is dan de achterste hoek. De wervellichamen van de staartwervels verdubbelen tot de twintigste wervel geleidelijk naar achteren in lengte.
Fylogenie[bewerken | brontekst bewerken]
Volgens een eerste analyse bevond Zapalasaurus zich basaal in de Diplodocoidea, net boven Haplocanthosaurus in de stamboom. Later analyses vonden het als een lid van de Rebbachisauridae.
Een mogelijke positie in de evolutionaire stamboom toont het volgende kladogram uit 2015:
| Rebbachisauridae |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Literatuur[bewerken | brontekst bewerken]
- Leonardo Salgado, Ismar de Souza Carvalho & Alberto C. Garrido, 2006, "Zapalasaurus bonapartei, a new sauropod dinosaur from La Amarga Formation (Lower Cretaceous), northwestern Patagonia, Neuquén Province, Argentina", Geobios, 39: 695-707