DAF YA-314

YA 314

YA 314

YA 324 Toolset

De Daf YA 314 en de YA 324 (vervolgserie) zijn middelzware, militaire vrachtauto's, geproduceerd voor de Nederlandse krijgsmacht door de Nederlandse vrachtauto fabriek DAF.

Algemeen

In de jaren vijftig van de 20e eeuw ontstond bij de Koninklijke Landmacht de noodzaak om het rijdend materieel te vervangen.
De tot dan toe gebruikte voertuigen waren na de Tweede Wereldoorlog door de Landmacht tweedehands verkregen via het MDAP uit de voertuigdumps van de Geallieerden, maar doordat deze voertuigen een mix van Engelse en Amerikaanse voertuigen was, bleek het onderhoud en aanvoer van reservedelen een logistiek probleem en standaardisatie was daarom noodzakelijk.

Op 24 mei 1955 ontving DAF een regeringsorder van 25 miljoen gulden voor de bouw en levering van, in eerste instantie, duizend stuks vierwielaangedreven voertuigen van het type YA 314 aan de Koninklijke Landmacht. Uiteindelijk werden er, na vervolgorders, 4406 stuks van het type 314 & 324 geleverd.

De vrachtwagen had geen stuurbekrachtiging en geen verwarming. De cabine, met neerklapbare zijruiten, kon alleen verwarmd worden door de schotten van de, tussen de stoelen geplaatste, motorkap op een kier te zetten waardoor de motorwarmte (en ook de herrie en oliedampen) de cabine instroomde(n). De waarde van het voertuig bedroeg 25 000 gulden.

Typeaanduiding

De typeaanduidingen: (YA, YK, YF-314/324), zijn op de volgende manier samengesteld:

• Y = militair voertuig
• A = algemeen, (K = Kipper, F = Fuel/Tankauto)
• 3 = laadvermogen in tonnen,
• 1 resp. 2= de serie,
• 4= het aantal wielen.

Uitvoeringen

De vrachtauto is gebouwd in twee series;

De eerste serie YA-314

• Gebouwd van 1955 tot 1960 en had een open laadbak met- of zonder huif.
• Uitgevoerd als:
  • Algemene Dienst met huif
  • Toolset (mobiele werkplaats) met verhoogde huif

De tweede serie YA-324

• Gebouwd van 1961 tot 1965, als vervolgserie.
• gemodificeerd met een iets versterkt chassis
• verzwaarde achterveren (meer veerbladen)
• Voor- en achterbrug YA324 van merk DAF in plaats van merk Timken (bij YA314)
• Andere schokbrekers voor- en achteras.
• Dashboardverlichting YA314 losse lamp, YA324 verlichting in de meters.
• voorzien van een huif of een metalen gesloten laadbak.

Uitvoeringen

• Uitgevoerd als:
  • Algemene Dienst met huif
  • Bureauwagen met metalen opbouw
  • Toolset (mobiele werkplaats) met metalen opbouw
  • Verbindingsdienstauto metalen opbouw als:
    • Lijnencentrum
    • (Veld)Telefooncentrale
    • Telexwagen
    • Draaggolfwagen
      • De wagens voor de Verbindingsdienst zijn ingericht bij Van Rietschoten en Houwens aan de Sluisjesdijk op Charlois. Naast de verbindingsapparatuur waren de wagens voorzien van een elektrische kookplaat.
      • Er zijn ook Fokker opbouwen (onder andere Mux Veldtelefooncentrale)

Het YA 314/324-chassis diende ook als basis voor;

• Compressorwagen,
• De YF-324 Tankauto, de F staat voor fuel (brandstof),
• De YK-314 Kiepwagen, de K staat voor Kipper (Kiepwagen),
  • Deze zijn ook voorzien van een huif maar zijn duidelijk herkenbaar aan de kortere laadbak.
• De YA 414,
  • Een viertons uitvoering van de 314. Die is nooit bij DAF in productie gegaan. Het betrof een prototype dat door DAF is ontwikkeld en bij Pegaso in licentie gebouwd is.

Technische gegevens

Motor:
Merk:	Hercules
Type:	JXC
Aantal cil.:	6-cilinder
Werking:	4 takt
Vulling:	zijkleppen
Koeling	Vloeistof
Brandstof:	Benzine
Vermogen:	102 Pk bij 3200 toeren/min
Max. koppel:	285 Nm bij 1400 toeren/min
Cilinderinhoud:	4,62 liter
Versnellingsbak:
Merk:	Warner Gear
Type:	Synchromesh
Uitvoering:	4 versnellingen
Overbrengingsverhoudingen:	1e 6,398:1
	2e 3,092:1
	3e 1,686:1
	4e 1,0:1 (prise directe)
	Achteruit 7,82:1
Reductiebak
Merk:	ZF
Uitgevoerd met:	PTO t.b.v. lier (Alleen bij Kipper en Lierwagen)
Overbrengingsverhoudingen:	Achterwielaandrijving (hoge gearing) 1:1
	4-wielaandrijving (tevens lage gearing) 1,74:1
Tussenassen:
Merk:	Hardy-Spicer
Voorwielophanging:
Type:	Starrebanjoas
Vering:	Bladveren
Schokdemping:	Dubbelwerkende, hydraulische schokdempers
Achterwielophanging:
Type:	Starrebanjoas
Vering:	Parabool bladveren (Bij YA 324 verzwaard type)
	2 hulpveren
Schokdemping:	Dubbelwerkende, hydraulische schokdempers
Remsysteem:
Type	Trommelremmen
Bediening	Hydraulisch met luchtbekrachtiging
Elektrische installatie:
Boordspanning:	24 volt
Stroomvoorziening:	2 accu's van 12 volt in serie
Capaciteit:	120 Ah elk
Afmetingen & Gewichten:
Hoogte:	2785 mm
Hoogte Knock-down:	2050 mm
Lengte:	6090 mm
Breedte:	2425 mm
Gewicht:	YA 314: 4800 kg
	YA 324: 5500 kg
Laadvermogen:	3000 kg
Max. totaal gewicht:	YA 314: 7800 kg
	YA 324: 8500 kg
Max. druk vooras :	3400 kg
Max. druk achteras:	YA 314: 4400 kg
	YA 324: 5100 kg
Prestaties:
Max. snelheid op de weg:	76 km/h
Brandstofverbruik op de weg:	1:3 km
Actieradius op de weg:	630 km
Draaicirkel:	18 meter
Klimvermogen:	40%
Waadvermogen:	75 cm
Bodemvrijheid	48 cm
Op-afloophoek:	40° - 35°
Uitrusting:
Bandenpomp installatie:	Compressor
Brandstoftanks:	Twee stuks van elk 105 liter
Jerrycans:	Twee stuks van elk 20 liter.

Productiecijfers en Kentekens YA (K) 314/324

Koninklijke Landmacht

1954

• type: truck, zonder lier
• aantal: 5 stuks
• kentekens: van KL-00-01 t.m. KL-00-05

1954/'55

• type: truck, zonder lier
• aantal: 992 stuks
• kentekens: van KL-00-08 t.m. KL-09-99

1955/'58

• type: truck, zonder lier
• aantal: 3002 stuks
• kentekens: van KO-00-04 t.m. KO-30-05

1957/'58

• type: chassis met PTO en lier bedoeld voor diverse typen opbouw.
• aantal:110 stuks
• kentekens: van KO-30-06 t.m. KO-31-15

1958/'59

• type: kipper YK-314
• aantal: 240 stuks
• kentekens: van KL-97-01 t.m. KL-99-40

1959

• type: Chassis voorzien van laadbak met bommen-laadinrichting
• aantal: 6 stuks
• kentekens: van KO-32-06 t.m. KO-32-11

Koninklijke Luchtmacht

1960/'61

• type: truck, zonder lier
• aantal: 24 stuks
• kentekens: van LM-44-01 t.m. LM-44-24

1964

Dit jaar neemt de KLu twee stuks YA314 over van de KL.

De kentekens bij de KLu worden: LM-58-73 en LM-58-74.

De eerdere Landmachtkentekens van deze twee Dafs zijn niet meer te achterhalen.

Korps Mariniers

1959

• type: truck, zonder lier
• aantal: 12 stuks
• kentekens: van KM-39-22 t.m. KM-39-43

1960/'61

• type: truck, zonder lier
• aantal: 15 stuks
• kentekens: van KM-32-26 t.m. KM-32-40

Opvolging

De YA-314 en YA-324 zijn in de jaren 80 van de 20e eeuw vervangen door de DAF YA-4440 en verkocht via de Dienst Domeinen. In tegenstelling tot de DAF YA-328 en de DAF YA-126 lijken er weinig 314's in het hobbycircuit terechtgekomen te zijn. Waarschijnlijk zijn er, vanwege de hogere toepasbaarheid, veel geëxporteerd en dienen ze hun tijd uit bij een leger in het buitenland. Verder zijn veel YA 314's gesloopt voor hun voor- en achterassen. Deze zijn na het verwijderen van de bevestigingen voor de fusees en remankerplaten toegepast in containerafzetsystemen. NCH als fabrikant van deze systemen heeft nog steeds een voorraad van deze assen liggen.

Externe links

• DAF Militaire Voertuigen Daf YA-314 PrototypeLet bij deze foto op de assen, dit zijn "split-assen" terwijl de productieversie "banjo-assen" heeft.
• DAF Militaire Voertuigen Daf YA-324 Workshop/Toolset (stalen bak)
• DAF Militaire Voertuigen Daf YA-314 Workshop/Toolset met huif
• DAF Militaire Voertuigen Daf YA-314 Compressor
• DAF Militaire Voertuigen Daf YF-324 Fuel
• DAF Militaire Voertuigen Daf YK-314 Kipper
• DAF Militaire Voertuigen Daf YA-314 Waterwagen
• DAF Militaire Voertuigen Daf YA-414 Prototype
• Bravocie DAF YA314

Bronnen

• Stoovelaar, Hans (2007) De dikke DAF-familie, DAF militaire voertuigen 1951 - 1958. Zaltbommel: Uitgeverij Aprilis, 192 pagina's. ISBN 978-90-5994-146-5
• Nederlandse Militaire Voertuigen 1978 Unieboek BV. Bussum ISBN 90 269 4543 4

Voetnoten

Mediabestanden

Zie de categorie DAF military vehicles van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.