Dit was het nieuws

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Dit was het nieuws
Studio Dit Was Het Nieuws november 2023
V.l.n.r.: Peter Pannekoek, René van Meurs, Harm Edens,
Malou Holshuijsen en Jan Jaap van der Wal.
Genre Satire, actualiteit
Presentatie Harm Edens (1996-heden)
Vaste gasten Raoul Heertje (1996-2014)
Thomas Acda
(1996-2000, 2011-2014)
Peter Heerschop (2000)
Marc-Marie Huijbregts (2000)
Jan Jaap van der Wal (2001-2010, 2017-heden)
Martijn Koning (2015)
Daniël Arends (2015, 2021)
Peter Pannekoek (2017-2021, 2022-heden)
Patrick Laureij (2021)
Camera EMG Nederland
Geluid EMG
Montage NEP The Netherlands
Faciliteiten EMG
Land van oorsprong Vlag van Nederland Nederland
Taal Nederlands
Productie
Uitvoerend
producent
Angelique de Vries
Productiebedrijf RTL Productions
(2010-2015)
Uitzendingen
Start 28 juni 1996
Afleveringen 296 (per 25 april 2024)
Seizoenen 46
Netwerk of omroep TROS (1996-2009)
RTL 4 (2010-2015)
AVROTROS (2017-heden)
Zender Nederland 2 (1996-2006)
Nederland 1 (2006-2009)
RTL 4 (2010-2015)
NPO 1 (2017-heden)
NPO 3 (2022)
BVN
Streamingdienst NPO Start
BVN
Beeldformaat 1080i50/SDR
Audioformaat 5.1 - Stereo
Officiële website
(en) IMDb-profiel
Portaal  Portaalicoon   Televisie

Dit was het nieuws is een satirisch televisieprogramma waarin twee teams commentaar geven op het nieuws van de voorgaande week. Het programma heeft de vorm van een spelprogramma, waarin twee teams onder leiding van een spelleider tegen elkaar strijden. De puntentelling is niet belangrijk (we kijken even naar de stand), na de eerste ronde staat het altijd 4 tegen 4. Wel wordt er aan het einde een winnend team aangewezen. Elk team bestaat uit een vaste teamleider en een wekelijkse gast.

Het programma werd van 1996 tot eind 2009 uitgezonden door de TROS. Nadat commerciële zender RTL 4 op 5 juni 2010 een goed bekeken proefaflevering uitzond, die grotendeels in het teken stond van de Tweede Kamerverkiezingen verschenen er bij RTL4 tussen mei 2011 en oktober 2015 ook reguliere afleveringen.[1] Op 17 december 2017 keerde het programma terug bij publieke omroep AVROTROS.[2]

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Van TROS naar RTL en weer terug[bewerken | brontekst bewerken]

Opstart[bewerken | brontekst bewerken]

In 1995 kwamen Raoul Heertje, Thomas Acda, Eric van Sauers, Hans Sibbel en Dolf Jansen op het idee om een Nederlandse variant te maken op het satirische BBC-televisieprogramma Have I Got News for You. Dat zelfde jaar nog werd er een pilootaflevering opgenomen.

Op 17 mei 1996 zond de TROS de eerste Dit was het nieuws uit op Nederland 2. De teamleiders waren Thomas Acda en Raoul Heertje, de spelleider Harm Edens. De eerste reacties op het programma waren wisselend.[3][4] Men vreesde aanvankelijk voor een zoveelste mislukte poging tot satirische televisie in Nederland,[bron?] maar dankzij de ledenraad van de TROS kreeg het programma de kans om uit te groeien tot een geslaagde variant op het Britse voorbeeld.

Van TROS naar RTL[bewerken | brontekst bewerken]

Na een moeizame start groeide het aantal kijkers door de tijd heen gestaag tot zo’n 1,3 miljoen.[5] Desondanks besloot de TROS in 2009 om te stoppen met het programma.[6] Hoewel andere publieke omroepen interesse hadden getoond in het programma, was de netmanager van Nederland 1, Marcel Peek, van mening dat het programma moest stoppen. Hij vond dat de gasten niet altijd goed genoeg waren en dat er te weinig afleveringen per jaar werden gemaakt.[7] Op 19 december werd, na dertien jaar en iets meer dan 150 afleveringen, de laatste aflevering uitgezonden bij de TROS.

RTL was geïnteresseerd in overname van het programma[8] en zond op 5 juni 2010 één proefaflevering van Dit was het nieuws uit die volledig gewijd was aan de Tweede Kamerverkiezingen van dat jaar.[9] Naar aanleiding van deze uitzending besloot RTL nieuwe afleveringen te bestellen en van 2011 tot en met 2015 was Dit was het nieuws te zien op RTL 4.

Terug naar AVROTROS[bewerken | brontekst bewerken]

Met het argument dat het programma “niet vernieuwend genoeg” was, trok RTL4 in 2015 de stekker eruit. Twee jaar later keerde het programma terug op televisie bij omroep AVROTROS.[10]

Op 8 september 2022 was het programma eenmalig te zien op NPO 3 vanwege de wijzigingen in de programmering met het overlijden van Elizabeth II.

Op donderdag 9 maart 2023 startte het 44ste seizoen, bestaande uit zeven afleveringen en te zien op NPO1.

Bezetting[bewerken | brontekst bewerken]

De presentatie en spelleiding was vanaf de eerste aflevering steevast in handen van Harm Edens. De teamleiders kenden door de tijd heen echter een wisselende bezetting.

De eerste zes seizoenen bij de TROS waren dit Raoul Heertje en Thomas Acda, waarna Thomas Acda ermee stopte vanwege zijn zangcarrière met Paul de Munnik (Acda en De Munnik). Het zevende seizoen bestond uit een aantal specials over het EK met teamleiders Heertje en Peter Heerschop.

Voor het seizoen daarna werd Marc-Marie Huijbregts als vervanger van Acda aangetrokken. Hij oogstte zoveel lof voor zijn bijdragen dat hij een eigen programma kreeg bij de KRO. Zijn plek in Dit was het nieuws werd in 2001 ingenomen door Jan Jaap van der Wal, die tot en met de laatste TROS-aflevering in 2009 vaste teamleider zou blijven.

In 2010 maakte RTL 4 een proefuitzending met teamleiders Heertje en Van der Wal. De proefuitzending bleek succesvol, waardoor RTL 4 besloot tot het maken van nieuwe seizoenen. De commerciële omroep strikte Thomas Acda als teamleider naast Raoul Heertje, waardoor het programma in het voorjaar van 2011 met de oorspronkelijke bezetting Heertje, Acda en Edens van start kon. Deze bezetting hield meerdere jaren stand, tot Heertje – na 33 seizoenen en ruim 200 afleveringen – eind 2014 aankondigde te willen vertrekken bij het programma.[11] Dit bracht ook Acda aan het twijfelen over zijn toekomst bij Dit was het nieuws; zijn besluit om te stoppen volgde een maand later.[12] Voor de resterende afleveringen bij RTL 4 werden Martijn Koning en Daniël Arends als teamcaptains aangesteld.[13]

Bij de terugkeer van het programma bij AVROTROS op 17 december 2017 werden Peter Pannekoek en Jan Jaap van der Wal de vaste teamcaptains. Pannekoek werd in het seizoen in het najaar van 2021 tijdelijk vervangen door Patrick Laureij en Daniël Arends (die elkaar afwisselden), omdat Pannekoek het druk had met try-outs ter voorbereiding van zijn oudejaarsconference. In 2022 keerde Pannekoek terug.

Opbouw aflevering[bewerken | brontekst bewerken]

  • Edens begint met: Goedenavond... (...) Dit was er nog meer in het nieuws..., waarna er foto’s of bewegende beelden worden getoond die van (soms) verzonnen, satirisch commentaar worden voorzien. Vervolgens worden de gasten voorgesteld en start de eerste ronde.
  • Eerste ronde: er wordt aan elk team een filmfragment uit de actualiteit getoond zonder geluid, en de teams proberen te achterhalen waar deze over gaat. Edens: Beelden uit het nieuws van de afgelopen week met de vraag: waar gaat het over?. Na de eerste ronde is de stand altijd 4 tegen 4.
  • Tussenronde: de teams bedenken een tekst bij een willekeurige foto. Edens noemt een opmerkelijk nieuwsbericht en zegt daarna: Maar goed, dat even tussendoor. Net als de tussenronde. Beide teams krijgen een foto te zien en daar moet een onderschrift bij. Aan het einde van het programma vertellen ze ons wat ze hebben bedacht. Dit item is niet in alle afleveringen te zien.
  • Tweede ronde: de teams krijgen een krantenkop te zien en moeten brainstormen waar het over gaat en/of over wie. Edens zegt dan altijd: Opvallende koppen uit de krant met de vraag: welk bericht stond hieronder?
  • Derde ronde: de teams krijgen vier foto's te zien en moeten achterhalen welke foto niet past bij de overige drie en waarom. Edens: Vier foto's op een rij, een hoort er niet bij, waarna hij een actualiteit benoemt die in dat verband past.
  • Maar zoals (...), gelukkig hebben we de foto's nog. De foto van..., en dan komen de onderschriften van de teams bij de in de tussenronde getoonde foto. (Dit item is niet te zien als de tussenronde na de eerste ronde ook niet te zien is.)
  • Edens leidt het laatste onderdeel in met de woorden Hiermee zijn we aan het einde gekomen van Dit was het nieuws, maar niet voordat we hebben gekeken naar..., waarna er foto's worden getoond met (soms) verzonnen commentaar.
  • Edens sluit het programma af met de woorden: Dit was Dit was het nieuws, goedenavond.

Afwijkingen[bewerken | brontekst bewerken]

  • Eenmalig ontbrak er een gast. Politicus Geert Wilders was in 2004 op het laatste moment verhinderd, waardoor een van beide teams bestond uit Raoul Heertje en een lege stoel. Wilders zou overigens later in het seizoen alsnog als gast aanschuiven.[14]
  • Harm Edens, die vanaf het begin het gezicht van de show is, werd in de uitzending van 12 november 2005 eenmalig vervangen door Thomas Acda, vanwege een longontsteking.[15]

Achter de schermen[bewerken | brontekst bewerken]

Redactie[bewerken | brontekst bewerken]

Het programma komt, evenals het Engelse voorbeeld, spontaan tot stand. Wel weten de teamcaptains van tevoren welke onderwerpen aan bod komen en ze krijgen de foto's al te zien waar ze een bijschrift bij moeten bedenken.[16] Er is een redactie van schrijvers verantwoordelijk voor de door Harm Edens voorgelezen, verbindende teksten. De volgende personen zitten in deze redactie:

De eindredactie is in handen van:

Tekstschrijvers[bewerken | brontekst bewerken]

Tekstschrijvers zijn onder anderen:

De productie van Dit was het nieuws is sinds 1997 in handen van Angelique de Vries (Producent Angel's TV Producties).

Lijst van gasten[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Lijst van gasten in Dit was het nieuws voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Externe link[bewerken | brontekst bewerken]

Referenties[bewerken | brontekst bewerken]

  1. RTL stopt definitief met Dit Was Het Nieuws, nu.nl, 18 december 2015
  2. Jan Jaap van der Wal en Peter Pannekoek naast Harm Edens in Dit was het nieuws. AVROTROS.nl. Gearchiveerd op 18 september 2017. Geraadpleegd op 18 september 2017.
  3. Namaak zonder smaak, Ruud Verdonck, Trouw, 28 mei 1996
  4. Hoge grapdichtheid in getrouwe kopie van BBC, Henk van Gelder, NRC Handelsblad, 17 mei 1996
  5. Hoog tijd voor wat politieke satire, Trouw, 5 juni 2010
  6. Dit wás echt het nieuws, Televizier.nl, 12 november 2009
  7. DWHN, Raoulheertje.nl, 15 december 2009
  8. RTL geïnteresseerd in 'Dit was het nieuws', RTL Boulevard, 15 december 2009
  9. Special van Dit was het Nieuws bij RTL4, Trouw, 20 mei 2010
  10. Peter Pannekoek nieuwe captain Dit Was Het Nieuws, Algemeen Dagblad, 18 september 2017
  11. Raoul Heertje weg bij Dit was het Nieuws. Algemeen Dagblad (19 november 2014). Geraadpleegd op 7 november 2022.
  12. Ook Thomas Acda stopt met Dit Was Het Nieuws, Mediacourant.nl, 17 december 2014
  13. Nieuwe bezetting voor Dit Was Het Nieuws, Mediacourant.nl, 3 mei 2015
  14. Dit Was Het Nieuws met Cor Bakker en de lege zetel van Geert Wilders.
  15. Thomas Acda vervangt Harm Edens. TVvisie. Geraadpleegd op 5 november 2022.
  16. Vanavond: dit was het nieuws - Televizier.nl