Gebruiker:Tubantia/Migraine

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Mee bezig Mee bezig
Aan deze pagina of deze sectie wordt de komende uren of dagen nog druk gewerkt.
Toelichting: kwaliteitsverbetering van het artikel migraine, dat thans een incompleet beeld geeft en bovendien veel onjuiste of verouderde informatie bevat;
voor mijn eigen overzicht is het artikel alhier herschrijven een betere oplossing; gelieve pas verplaatsen wanneer volledig met afbeeldingen; dat kan dus enkele weken tot maanden gaan duren
Klik op geschiedenis voor de laatste ontwikkelingen.
Esculaap Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.
Migraine
Coderingen
ICD-10 G43.0
ICD-9 346
OMIM 157300
DiseasesDB 8207
MedlinePlus 000709
eMedicine neuro/218neuro/517 emerg/230 neuro/529
MeSH C10.228.140.546.399.750
Portaal  Portaalicoon   Geneeskunde

Migraine is een neurovasculaire aandoening die zich kenmerkt door ernstige hoofdpijn, die gepaard gaat met andere neurologische en met autonome symptomen. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.[1] De hoofdpijn is meestal eenzijdig en pulserend van karakter, die vier tot 72 uur duurt. Bijkomende verschijnselen zijn misselijkheid en braken, met vaak ook overgevoeligheid voor licht (fotofobie) en voor geluid (fonofobie).[2] Bij bijna een derde van de patiënten wordt de hoofdpijn voorafgegaan door een aura, vaak bestaande uit tijdelijke veranderingen in het zien.[1]

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Etymologie[bewerken | brontekst bewerken]

De naam migraine is afkomstig van het Franse hémicrâne,[3] danwel het Oudfranse migraigne (13e eeuw),[4] dat weer afkomstig is van het Laat-Latijnse hemicrania, dat op zijn beurt is afgeleid van het Oud-Griekse ημικρανίον, dat letterlijk halve schedel betekent. Het duidt op het veelvuldig voorkomen van aanvallen van enkelzijdige hoofdpijn bij migraine. Het Engelse woord voor de aandoening is ontstaan in 1777, toen de schrijfwijze ervan werd teruggevoerd op het Frans; daarvoor was vanuit het Oud-Franse migraigne het woord megrim geëvolueerd.[4]

Diagnose[bewerken | brontekst bewerken]

Migraine wordt vastgesteld en onderscheiden van andere hoofdpijnsyndromen op basis van criteria opgesteld door de International Headache Society. Deze richtlijn werd voor het eerst gepubliceerd in 1988 om meerdere hoofdpijnsyndromen bij één patiënt, die verschillende behandelingen vereisen, te kunnen classificeren,[5] waarna een herziene versie ervan verscheen in 2004.[2]

Het belangrijkste verschil dat deze classificatie maakt voor wat betreft migraine, is die tussen migraine met aura (vroeger bekend als "klassieke migraine") en migraine zonder aura (vroeger "gewone migraine"). Migraine met aura komt bij een derde van de migrainepopulatie voor; migraine zonder aura bij driekwart. Een derde van de migrainepatiënten maakt gedurende zijn leven beide subtypen mee.[6][7] De classificatie van de International Headache Society onderscheidt echter ook nog andere typen van migraine dan migraine met en zonder aura. (zie hieronder). Daarnaast bestaat er een indeling van hoofdpijnsyndromen die migraineus aandoen, maar die een van de kenmerken mist om plaatsing in een van de migrainetypen te rechtvaardigen (de zogenaamde "probable migraine").[2]

Vereenvoudigde versie van de diagnostische criteria van de IHS voor migraine met en zonder aura[2]
Migraine zonder aura
  • Aanvallen duren onbehandeld 4 tot 72 uur;
  • Ten minste twee van de vier volgende hoofdpijnkenmerken:
    • eenzijdig;
    • pulserend van karakter;
    • matig ernstig tot ernstig, daarbij hinderlijk voor dagelijkse activiteit;
    • verergering door normale lichamelijke activiteit;
  • Ten minste een van de drie volgende bijkomende symptomen:
Migraine met aura
  • Aura met een of meer van de volgende symptomen, maar zeker geen spierzwakte of verlamming:
    • Volledig omkeerbare visuele symptomen (bijvoorbeeld flikkeringen, vlekken, lijnen, gezichtsveldverlies);
    • Volledig omkeerbare sensorische symptomen (bijvoorbeeld gevoelloosheid);
    • Volledig omkeerbare fatische stoornissen (spraakstoornissen);
  • Het aura heeft ten minste twee van de volgende kenmerken:
    • Visuele symptomen tasten slechts één zijde van het gezichtsveld aan en/of sensorische verschijnselen treden aan slechts één lichaamszijde op;
    • Ten minste één aurasymptoom ontwikkelt zich geleidelijke ontwikkeling over een periode langer dan 5 minuten en/of verschillende aurasymptomen treden achtereenvolgens op gedurende meer dan 5 minuten;
    • Elk symptoom duurt 5 tot 60 minuten;
  • Hoofdpijn conform de criteria voor migraine met aura treedt op na het aura of begint binnen 60 minuten na het ontstaan hiervan.

Migraine zonder aura[bewerken | brontekst bewerken]

Zie Migraine zonder aura voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Migraine zonder aura kenmerkt zich door een hoofdpijn, die vier tot 72 uur aanhoudt. Voor de diagnose migraine zonder aura zijn nog enkele aanvullende hoofdpijnkenmerken en bijkomende symptomen, als misselijkheid en fotofobie, noodzakelijk. Patiënten moeten minstens vijf aanvallen doormaken om te voldoen aan de diagnose

Migraine met aura[bewerken | brontekst bewerken]

Bij patiënten met migraine met aura wordt de hoofdpijnfase voorafgegaan door een aura. Een dergelijk aura, dat kan bestaan uit visuele symptomen (99% van de patiënten), zintuiglijke symptomen (31%), fatische stoornissen (18%) en/of motorische uitvalsverschijnselen (6%),[8] ontstaat normaliter in enkele minuten. Aurasymptomen kunnen elkaar afwisselen en duren bij definitie vijf tot zestig minuten. Motorische uitvalssymptomen kunnen soms langer aanhouden. Dit maakt onderscheid met een cerebrovasculair accident soms erg moeilijk. Veel patiënten met migraine aura maken in hun leven ook aanvallen van een typisch aura door, zonder dat deze gevolgd worden door hoofdpijn.

Op basis van de aura- en hoofdpijnverschijnselen wordt migraine met aura onderverdeeld in zes subtypen:

Voorlopers van migraine bij kinderen[bewerken | brontekst bewerken]

Bepaalde periodieke syndromen die optreden in de kinderleeftijd zijn voorspellend voor het ontwikkelen van traditionele migraine op latere leeftijd. Hiertoe behoren:

Retinale migraine[bewerken | brontekst bewerken]

Complicaties van migraine[bewerken | brontekst bewerken]

Migraine als symptoom[bewerken | brontekst bewerken]

Migraine- of migraineachtige symptomen kunnen ook optreden in het kader van andere aandoeningen. Met name bij CADASIL vormt migraine met aura een van de diagnostische kenmerken. Echter ook bij aandoeningen van het mitochondriaal DNA (zoals MELAS), epilepsie, arterioveneuze malformaties en dissecties van de arteria carotis interna treden dergelijke symptomen op. Deze aandoeningen zijn door de International Headache Society niet opgenomen bij de subtypen van migraine, maar staan elders in de hoofdpijnclassificatie.[2]

Diagnostisch onderzoek[bewerken | brontekst bewerken]

De diagnose migraine wordt voornamelijk gesteld op basis van een zorgvuldig afgenomen anamnese. Aanvullend onderzoek levert meestal weinig extra informatie op. Zo is er geen reden om bij migrainepatiënten standaard een MRI-scan te vervaardigen om andere hoofdpijnoorzaken uit te sluiten[bron?] of om een hersenfilmpje te maken.[9] Alarmsymptomen die aanvullend onderzoek noodzakelijk kunnen maken zijn:

  • Het ontstaan van migraine boven de leeftijd van vijftig jaar;
  • Een plotselinge verandering in migrainekenmerken (zoals een plotse toename in aanvalsfrequentie);
  • Een aura dat altijd aan dezelfde zijde of niet geleidelijk optreedt en zich niet verspreidt;
  • Een aura dat uitermate kort (< 5 minuten) of lang (> 60 minuten) duurt;
  • Een aura zonder dat dit ooit gevolgd wordt door hoofdpijn;
  • Hoge koorts;
  • Afwijkingen bij neurologisch onderzoek.

Epidemiologie[bewerken | brontekst bewerken]

Migraine is een van de meest onderbehandelde neurologische aandoeningen; tot bij tweederde van de patiënten is de aandoening nog nooit door een arts gediagnosticeerd of heeft de patiënt zich aan medische zorg onttrokken.[10]