Gelkingestraat

Gelkingestraat
	De Gelkingestraat naar het zuiden
Geografische informatie
Locatie	Groningen
Begin	Grote Markt
Eind	Gedempte Zuiderdiep
Algemene informatie
Bestrating	asfalt
Opvallende gebouwen	Monumenten

De Gelkingestraat is een straat in Groningen. De straat loopt van de Grote Markt naar het Gedempte Zuiderdiep. Van de straten die aan de zuidzijde van de Grote Markt beginnen is de Gelkingestraat de rustigste. Anders dan de Herestraat en de Oosterstraat is de Gelkingestraat geen hoofdwinkelstraat.

De straat is vernoemd naar de Gelkingers, een zeer invloedrijke familie in de stad in de vroege middeleeuwen. Waarschijnlijk stond het familiehuis van dit geslacht aan de Grote Markt op de hoek van wat nu de Gelkingestraat is.

Het laatste deel van de straat, vanaf de Carolieweg, heet officieel de Kleine Gelkingestraat.

Tot in de jaren zestig van de twintigste eeuw stond de Paterskerk aan de westzijde in de Gelkingestraat. Deze werd in 1962 afgebroken. Aan de westzijde van de straat zijn ook nog drie gangen: de Entensgang bij nummer 27, de Sieboldsgang bij nummer 35, en de Munsterstraat bij nummer 43.

In de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw was de Gelkingestraat een echte uitgaansstraat. Bekende etablissementen waren Heineken's Quelle, Moulin Rouge en de Flintstone bar. Tegenwoordig is discotheek Kokomo Beach Club, gelegen geheel aan de noordzijde op de hoek met de Grote Markt, een grote publiekstrekker in de straat.

Monumenten[bewerken | brontekst bewerken]

De Gelkingestraat zelf telt 7 rijksmonumenten. Aan het begin van de straat, beginnend bij de Grote Markt, staat ook de achterzijde van het pand van de Drie Gezusters, waarvan de oudste delen al uit de dertiende eeuw stammen. Wellicht was dat het steenhuis van de Gelkingers. Ook het achterpand van Grote Markt 40, Gelkingestraat 1 is onderdeel van een rijksmonument. Daarnaast staan er 17 panden op de gemeentelijke monumentenlijst

Adres	Bouwjaar	Beschrijving	Monument
Gelkingestraat 1		Achterhuis Grote Markt 40	RM 18473
Gelkingestraat 2-6	13e/14e eeuw	Achterhuis Drie Gezusters	RM 18472
Gelkingestraat 8	1445	Helft van een dubbelpand, voormalig Club 8	GM 102106
Gelkingestraat 10	1445	Helft van een dubbelpand, Café Muurling, links op de foto	GM 102107
Gelkingestraat 12		Smal woonhuis	RM 18460
Gelkingestraat 14	1407	Helft van een dubbelpand, rechts op de foto	GM 102109
Gelkingestraat 16	1407	Helft van een dubbelpand	GM 102110
Gelkingestraat 18	16e/17e eeuw		GM 102111
Gelkingestraat 20	16e/17e eeuw	Pand met dwars zadeldak, tegenwoordig Chinees-restaurant Peking	RM 18461
Gelkingestraat 21		Pand op de hoek met het Hoogstraatje waarin restaurant Akropolis.	RM 18457
Gelkingestraat 24	1600	Tweelaags voorhuis onder zadeldak met versierde gevel in renaissancestijl, voorgevel in 1896 opnieuw opgetrokken met hergebruik van oorspronkelijke ornamenten Achter voorhuis binnenplaats en dan tweelaags achterhuis. Boven vensters schelpenmotief met daarin stichtelijke afbeeldingen. De afbeeldingen passen bij een oudere bouwdatum (voor 1594, reductie van Groningen)	RM 18462
Gelkingestraat 25		Hoog winkel-woonhuis in eclectische stijl	RM 485600
Gelkingestraat 26	17e eeuw	Drielaags pand met schilddak, eenlaags aanbouw aan de achterkant	GM 102114
Gelkingestraat 28	17e eeuw	Tweelaags huis, zadeldak met schildeind, voorgevel 18e eeuw. In 20e eeuw ingrijpend verbouwd.	GM 102115
Gelkingestraat 29			GM 102097
Gelkingestraat 31			GM 102098
Gelkingestraat 33		Drie traveeën breed hoekpand	RM 18458
Gelkingestraat 36	16e/17e eeuw	Winkelpand met wonen, oorspronkelijk woonhuis, twee lagen met zadeldak	GM 102119
Gelkingestraat 37	19e eeuw	winkelpand met 19e-eeuwse winkelpui	GM 102100
Gelkingestraat 39	1557 (gevelsteen)	Voormalig pakhuis in Munstersegang	RM 18459
Gelkingestraat 41			GM 102101
Gelkingestraat 46			GM 106305
Gelkingestraat 48	14e eeuw	Dwarshuis, gebouwd op de fundering van een voorganger uit de 13e eeuw, waarschijnlijk oorspronkelijk een steenhuis	GM 102121
Gelkingestraat 50			GM 102122
Gelkingestraat 52			GM 107479
Gelkingestraat 64			GM 108616

Zie de categorie Gelkingestraat van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.