Lijst van gebouwen aan de Vijzelgracht

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie

De Gebouwen aan de Vijzelgracht in Amsterdam-centrum dateren uit de periode laat 17e eeuw tot 2000.[1] Een aantal gebouwen stamt nog uit de tijd dat de gronden langs de gracht werden ingericht, andere panden uit die tijd zijn of verbouwd of gesloopt ten faveure van nieuwbouw. Tussen die gebouwen staat voorts een aantal met hun oorspronkelijke uiterlijk, maar gebouwd rond 1970.

Oostelijke gevelwand[bewerken | brontekst bewerken]

Object Bouwperiode Monumentenstatus Omschrijving Afbeelding
Vijzelgracht 1 1968-1971 rijksmonument 6171 Architect Gerard Prins
Historiserende architectuur naar 17e-eeuws origineel
Vijzelgracht 3
(gebouw links)
1968-1971 geen Architect Gerard Prins
Historiserende architectuur naar 17e-eeuws origineel
Vijzelgracht 5
(gebouw rechts)
1968-1971 geen Architect Gerard Prins
Historiserende architectuur naar 17e-eeuws origineel, kreeg daarbij een extra verdieping ten opzichte van het origineel
Vijzelgracht 7 1863 geen Architect Pieter Johannes Hamer
Voorzag een oud gebouw van een nieuwe gevel, gebouw toen dienende tot school, kreeg later een 20e-eeuwse pui
Vijzelgracht 9
(gebouw links)
17e eeuw rijksmonument 6172 Pand met halsgevel met twee oeils-de-boeuf uit 17e eeuw met een klassieke roedenverdeling in de vensters. Het vormt een ensemble met Vijzelgracht 11
Vijzelgracht 11
(gebouw rechts)
17e eeuw rijksmonument 6173 Pand met halsgevel met twee oeils-de-boeuf uit 17e eeuw met een klassieke roedenverdeling in de vensters. Het vormt een ensemble met Vijzelgracht 9
Vijzelgracht 13 geen
Vijzelgracht 15 1881 gemeentelijk monument Sinds 1886 is hier een bakkerij gevestigd; eerst een brood- en banketbakkerij, sinds 1969 Patisserie Holtkamp, ondergevel is in de stijl van de Amsterdamse Schoolstijl, niet van Piet Kramer, stijlicoon binnen die stijl, maar van zijn naamgenoot Frederik Marinus Kramer (1902-1977)
Vijzelgracht 17 geen gebouw gerestaureerd in 2000 (Ao MM in de gevel)
Vijzelgracht 19 1968 rijksmonument 6174 Omschreven in het monumentenregister als in basis 17e-eeuws pand met latere gevels en dak uit de tweede helft van de 19e eeuw. In 1968 is het net als Vijzelgracht 1 afgebroken geweest en in historiserende vorm teruggezet, maar met betonnen fundering.[2]
toegang Noorderstraat
Vijzelgracht 21-25 1910 geen Architect: François Marie Joseph Caron
Een gebouw dienende tot magazijn van Vroom en Dreesmann, die hier tot 1961 gevestigd was; vertrok na een grote uitslaande brand; gebouw met jugendstilelementen (natuurstenen sluitstenen) maar ook classicistische pilasters met kapitelen. 11 september 1961 brandde de begane grond uit; bovenetages bleven ondanks brandschade gespaard; volgende huurder was Twentsche Bank die vlak daarna fuseerde tot de Algemene Bank Nederland. In de 21e eeuw is Het Juridisch Loket er gevestigd
Vijzelgracht 23 rond 1910 gesloopt voor nieuwbouw 21-25
Vijzelgracht 25 rond 1910 gesloopt voor nieuwbouw 21-25
Vijzelgracht 27 1903 gemeentelijk monument Architect Herman Hendrik Baanders, aanbesteed februari 1903 voor de bouw van winkelhuis met twee bovenhuizen en fotografisch atelier (zolder).[3]
Gebouw in Art nouveaustijl met erker met afgeronde hoeken en open balustrade met aan weerszijden beelden. Aan de gevel de monogramletters EH (links) en LB (rechts) verwijzend naar de Eerste Hollandsche Levensverzekeringsbank, opdrachtgever voor bouw; Baanders zou ook hun gebouw Keizersgracht/Leliegracht Aurora ontwerpen; naam van de architect aan de linkerkant van de gevel vermeld. Op het dak stond jarenlang een reclame voor de verzekeringsmaatschappij.
Vijzelgracht 29 1917 geen Architect: F.Th. Staats (tevens makelaar/aannemer)
Een wevershuisje werd verbouwd voor Josephus Harm, ijzerwarenhandel en handel in kachels/haarden. Pand heeft achterom verbinding met Nieuwe Looiersstraat 5, een rijksmonument
Vijzelgracht 31 1900, circa geen Voormalige wevershuisje, te herkennen aan daknok parallel aan de straat, verbouwing voor kruidenier J.J. Uytenhaak, wiens naam nog in de gevel te vinden is, later in gebruik bij Jos Harm
Vijzelgracht 33 geen
Vijzelgracht 35 geen
Toegang Nieuwe Looiersstraat
Vijzelgracht 37 1720 rijksmonument 6175 Pand met gevel onder een rechte lijst; jaar vermeld in gevelsteen AO De Buers 1720
Gevelsteen laat een combinatie zien van de Korenbeurs en de Beurs van Hendrick de Keyser en is rond 2002 gerestaureerd[4]
Zijgevel bekleed met geschilderde reclames, een daarvan “Breukbanden” verwijst naar een oude gebruiker van het pand, een ander naar Heineken Zonweringen in de Eerste van der Helststraat
Vijzelgracht 39
(gebouw rechts)
rijksmonument 6176 Pand met eenvoudige halsgevel uit 18e eeuw
Vijzelgracht 41
(gebouw links)
geen Voorgevel uit 1882
Vijzelgracht 43
(gebouw rechts)
geen Voorgevel uit 1882
Vijzelgracht 45 geen Voorgevel uit 1882
Vijzelgracht 47
(gebouw in het midden)
rijksmonument 6177 Pand uit 17e en 19e eeuw. In basis een 17e eeuw pand met gevel onder uit- en ingezwenkte top met rollagen
Vijzelgracht 49 1892 gemeentelijk monument Architect Dirk van Oort, vermoedelijk een verbouwing van een bestaand pand. Pand in 19e-eeuwse neorenaissancestijl. In 2018/2019 renovatie
Vijzelgracht 51-55 1990 geen Hier stonden 17e-eeuwse gebouwen; rond 1990 gesloopt voor vervanging door modern kantoorgebouw
Vijzelgracht 57 Huisnummer ontbreekt. Hier stond een 17e-eeuws gebouw, een rijksmonument; rond 1990 vervangen door nieuwbouw nr 51-55
Vijzelgracht 59
(Gebouw met oranje kleur)
1994 geen Hier stond een 17e-eeuws gebouw, dat eind 20e eeuw alleen nog een benedenverdieping had; in 1994 vervangen door nieuwbouw, samen met Lijnbaansgracht 310-311
Vijzelgracht 61
(Gebouw met zwarte kleur)
geen
Vijzelgracht 63
Lijnbaansgracht 308
1893 gemeentelijk monument Architect: Dirk van Oort, aanbesteed augustus 1893.
Gebouwd in Eclectische bouwstijl met tekenen van laatgotiek, renaissance en maniëristiek met daarin keizersportretten en stenen dakvensters (lucarnes)
In 2002 bij restauratie voorzien van betonnen paalfundering in verband met komst Noord/Zuidlijn[5]

Middenstuk[bewerken | brontekst bewerken]

Object Bouwperiode Monument Omschrijving
Walenweeshuissluis 1934/1935 architecten: Jo van der Mey
Piet Kramer
Metrostation Vijzelgracht 2004-2018 architect Benthem Crouwel Architecten, metrostation met in/uitgang aan het begin van de Vijzelgracht (de andere in/uitgang is gepositioneerd op Nieuwe Vijzelstraat)
Straatpoëzie 2018 Teksten van Anna Enquist op zitbankjes
Brug 86 1933/1934 Piet Kramer

Westelijke gevelwand[bewerken | brontekst bewerken]

Object Bouwperiode Monument Omschrijving
Vijzelgracht 2-2a
Prinsengracht 644
Eerste Weteringdwarsstraat 107
1670 (circa) rijksmonument 6181 Architect Adriaan Dortsman gebouw gaf onderdak aan het Walenweeshuis, Maison Descartes en het Institut français des Pays-Bas en Franse consulaat. Deze instanties vertrokken en het pand in 2017 verkocht, bestemming onbekend
Vijzelgracht 4
(nummering van rechts naar links)
1670 (circa) rijksmonument 6182 Architect: Philips Vingboons
Hoekpand in stijl Noortse-Bos, enigszins verbouwd in de 18e eeuw met een klassieke roedenverdeling vensters, pothuizen aan voor- en zijgevel. Onderdeel van blokje met huisnummers 6 en 8, restauratie 2011
Vijzelgracht 6
(nummering van rechts naar links)
1670 (circa) rijksmonument 6183 Architect: Philips Vingboons
Middenhuis in stijl Noortse-Bos, vrijwel originele staat, klassieke roedenverdeling vensters, bordes naar toegangsdeur met snijraam. Onderdeel van blokje met huisnummers 4 en 8, restauratie 2011
Vijzelgracht 8
(nummering van rechts naar links)
1670 (circa) rijksmonument 6184 Architect: Philips Vingboons
Middenhuis in stijl Noortse-Bos, in 192 eeuw verbouwd, klassieke roedenverdeling vensters, bordes naar toegangsdeur, hier met houten omlijsting en snijraam. Onderdeel van blokje met huisnummers 4 en 6, restauratie 2011
Vijzelgracht 10 1885 gemeentelijk monument Architect H. Moeton jr. van huis uit makelaar, maar ook bouwkundig opzichter bij Burgerweeshuis. Stijl is een mengeling van 19e-eeuwse neo-stijlen
Tweede Weteringsdwarsstraat 72
(rechter hoekpand)
1876 gemeentelijk monument Gebouwd in opdracht van het Burgerweeshuis, eerste steen juli 1876, Ontwerp: H. Moeton sr. (bouwkundig opzichter bij Burgerweeshuis)[6]
Vijzelgracht 14
(rechts in het midden)
1876 gemeentelijk monument Gebouwd in opdracht van het Burgerweeshuis, eerste steen juli 1876 Ontwerp: H. Moeton sr. (bouwkundig opzichter bij Burgerweeshuis)
Vijzelgracht 16
(links in het midden)
1876 gemeentelijk monument Gebouwd in opdracht van het Burgerweeshuis, eerste steen juli 1876 Ontwerp: H. Moeton sr. (bouwkundig opzichter bij Burgerweeshuis)
Derde Weteringsdwarsstraat 35
(linker hoekpand)
1876 gemeentelijk monument Gebouwd in opdracht van het Burgerweeshuis, eerste steen juli 1876 Ontwerp: H. Moeton sr. (bouwkundig opzichter bij Burgerweeshuis)
Vijzelgracht 20
Derde Weteringsdwarsstraat 44
(rechter hoek)
1670 (circa) rijksmonument 6185 Architect: Philips Vingboons
Hoekpand in stijl Noortse-Bos met karakteristiek houten pui op de hoek, onderdeel van blokje met huisnummers 20-26, restauraties 2002 en 2016
Vijzelgracht 22
(rechts in het midden)
1670 (circa) rijksmonument 6186 Architect: Philips Vingboons
Middenhuis in stijl Noortse-Bos, vrijwel originele staat, met jongere klassieke roedenverdeling vensters, bordes naar bewerkte toegangsdeur. Onderdeel van blokje met huisnummers 20-26 , restauraties 2002 en 2016
Vijzelgracht 24
(links in het midden)
1670 (circa) rijksmonument 6187 Architect: Philips Vingboons
Middenhuis in stijl Noortse-Bos, verbouwd tot beneden- en bovenhuis bordes naar bewerkte de toegangsdeur. Er is ook een loze toegangsdeur op de plaats van waar bij soortgelijke panden een raampartij zit. Het gebouw heeft een lantaarn aan de gevel, Onderdeel van blokje met huisnummers 20-26 , restauraties 2002 en 2016
Vijzelgracht 26
(linker hoek)
1670 (circa) rijksmonument 6188 Architect: Philips Vingboons
Middenhuis in stijl Noortse-Bos, met latere roedenverdeling vensters, bordes naar bewerkte de toegangsdeur met snijraam.. Het gebouw heeft een lantaarn aan de gevel, Onderdeel van blokje met huisnummers 20-26, restauraties 2002 en 2016
Nieuwe Weteringstraat
Vijzelgracht 28-44 Huisnummers ontbreken
Tot 1855 waren hier de stadstimmerwerven gevestigd. In 1856 zijn aanbesteed de houten en stenen funderingen voor een Meel- en Broodfabriek naar initiatief van onder andere A. Sarphati; gebouwen kregen steeds meer bestemmingen totdat ze in 1966 gesloopt werden
Vijzelgracht 46/48/58
Nieuwe Weteringstraat 24-46
1981 Architect:Architectenbureau Cornelis Wegener Sleeswijk[7]
Complex waarin de Amsterdamse Assurantie Beurs Centrum haar bedrijf uitoefende, Aldi en woningen. Later kwam hier de Autoriteit Financiële Markten