Gierstgras-beukenbos

Gierstgras-beukenbos
	Gierstgras-beukenbos met beuk en varens
Syntaxonomische indeling
Klasse:	Querco-Fagetea; (klasse van eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond)
Orde:	Fagetalia sylvaticae; (orde van eiken- en beukenbossen op voedselrijke grond)
Verbond:	Fagion sylvaticae; (beuken-verbond)
Associatie
	Milio-Fagetum; Burrichter & Wittig 1977

Het gierstgras-beukenbos (Milio-Fagetum) is een associatie uit het beuken-verbond (Fagion sylvaticae). De associatie omvat bosplantengemeenschappen die van mesotrofe, lemige bodems die gekenmerkt worden door de dominantie van beuk en een ondergroei met braam, varens en bosgierstgras.

Deze associatie is in Nederland zeldzaam, en komt in Vlaanderen zeldzaam voor in het Brabants district.

Naamgeving en codering[bewerken | brontekst bewerken]

Synoniem: Maianthemo-Fagetum Passarge 1960
Frans: Hêtraie à millet
Duits: Flattergras-Buchenwald
EUNIS 2004-code: G1.62 : Atlantis acidophilous Fagus forests
Natura2000-habitattypecode (EU-code): H9120
BWK-karteringscode: fa

De wetenschappelijke naam Milio-Fagetum is afgeleid van de botanische namen van twee belangrijke soorten binnen deze klasse, het bosgierstgras (Milium effusum) en de beuk (Fagus sylvatica).

Fysiognomie[bewerken | brontekst bewerken]

Het gierstgras-beukenbos is een hoog opgaand loofbos. De struiklaag is slecht tot matig ontwikkeld, met een groot aandeel van struikvormige gewone esdoorn en hazelaar. De kruidlaag is betrekkelijk goed ontwikkeld met veel varens, terwijl de moslaag minder opvallend aanwezig is.

Ecologie[bewerken | brontekst bewerken]

Het gierstgras-beukenbos komt voor op mesotrofe zandleem- en leembodems, dikwijls op de overgang van drogere zandgronden naar voedselrijkere, vochtige bodems op de bodem van de vallei. Het valt daardoor ecologisch tussen het beuken-eikenbos van de meer zure, uitgeloogde, zandige bodems, en het eiken-haagbeukenbos van voedselrijkere en vochtiger leembodems in.

Verspreiding[bewerken | brontekst bewerken]

Het gierstgras-beukenbos komt in Nederland zelden voor, zoals in de Schone Grub in Zuid-Limburg.^[1] In Vlaanderen komt het vooral voor in het Brabants district op zandleem- en leembodems. De beste voorbeelden worden gevonden in het Zoniënwoud, het Meerdaalwoud en het Bertembos.

Diagnostische taxa voor Nederland en Vlaanderen[bewerken | brontekst bewerken]

Het gierstgras-beukenbos heeft voor Nederland en Vlaanderen slechts één specifieke kensoort, het bosgierstgras.

Verder is de vegetatie een mengeling van de soorten van het (meer meso-oligotrafente) beuken-eikenbos en van het (meer meso-eutrafente) eiken-haagbeukenbos. Gemeenschappelijk met het eiken-beukenbos zijn onder andere zomereik, wilde lijsterbes, wilde kamperfoelie, brede en smalle stekelvaren en adelaarsvaren. Met het eiken-haagbeukenbos zijn gemeenschappelijk onder andere gewone esdoorn, haagbeuk, beuk, wijfjesvaren, klimop, bosanemoon en witte klaverzuring.

In de boomlaag is de beuk dominant, en komen andere boomsoorten als de zomereik, wintereik, haagbeuk en winterlinde slechts sporadisch voor. De struiklaag is weinig soortenrijk, met als meest voorkomende soorten de gewone esdoorn en de hazelaar.

De kruidlaag is nog het meest divers, met een soortenrijkdom die tussen dat van het beuken-eikenbos en het eiken-haagbeukenbos in ligt. De gewone braam is de meest voorkomende soort, en kan tevens zeer abundant zijn. Daarnaast komen er heel wat varens als wijfjesvaren, brede- en smalle stekelvaren, adelaarsvaren en dubbelloof voor.

Boomlaag

Kentaxon	Diff.soort	Presentie	Triviale naam	Botanische naam	Opmerking
			beuk	Fagus sylvatica
			zomereik	Quercus robur
			wintereik	Quercus petraea
			winterlinde	Tilia cordata
			haagbeuk	Carpinus betulus
			gewone es	Fraxinus excelsior

Struiklaag

Kentaxon	Diff.soort	Presentie	Triviale naam	Botanische naam	Opmerking
			gewone esdoorn	Acer pseudoplatanus
			hazelaar	Corylus avellana
			eenstijlige meidoorn	Crataegus monogyna
			wilde lijsterbes	Sorbus aucuparia
			venijnboom	Taxus baccata
			hulst	Ilex aquifolium
			zoete kers	Prunus avium

Kruidlaag

Kentaxon	Presentie	Triviale naam	Botanische naam
kA	> 40%	bosgierstgras	Milium effusum
	> 80%	gewone braam	Rubus fruticosus
	> 60%	wijfjesvaren	Athyrium filix-femina
	> 40%	brede stekelvaren	Dryopteris dilatata
	> 40%	smalle stekelvaren	Dryopteris carthusiana
	> 40%	bosanemoon	Anemone nemorosa
	> 40%	wilde kamperfoelie	Lonicera periclymenum
	> 20%	witte klaverzuring	Oxalis acetosella
	> 20%	gele dovenetel	Lamiastrum galeobdolon
	> 20%	gewone salomonszegel	Polygonatum multiflorum
	> 20%	klimop	Hedera helix
	> 20%	lelietje-van-dalen	Convallaria majalis
	> 20%	gladde witbol	Holcus mollis
	> 20%	adelaarsvaren	Pteridium aquilinum
		schaduwgras	Poa nemoralis
		grote muur	Stellaria holostea
		bleeksporig bosviooltje	Viola riviniana
		ruige veldbies	Luzula pilosa
		dubbelloof	Struthiopteris spicant