Acromegalie
Voor acromegalie bij de hond, zie Acromegalie bij de hond.
|
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht. Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts. |
| Acromegalie | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Door acromegalie ontstane ruimtes tussen de tanden van de onderkaak
| ||||
| Coderingen | ||||
| ICD-10 | E22.0 | |||
| ICD-9 | 253.0 | |||
| ||||
Met acromegalie (acra "hoogte", megalie "vergroting") wordt een zeldzame ziekte aangeduid die gepaard gaat met een buitenproportionele groei van lichaamsdelen. Ze ontstaat als een soort hypofysegezwel veel groeihormonen produceert. Meestal betreft het een adenoom, een goedaardig gezwel.
De aard van de lichamelijke kenmerken die symptomatisch zijn bij deze ziekte, hangt af van de leeftijd waarop de kwaal manifest wordt. Bij nog niet uitgegroeide jonge mensen treedt reuzengroei op tot soms wel 2,50 meter lang. De bekendste voorbeelden zijn Robert Wadlow, die 2,72 meter mat en Trijntje Keever die 2,54 meter lang was. Onder professionele basketballers, die sterk op lengte worden geselecteerd, komt de ziekte duidelijk vaker voor.
Bij volwassenen is geen reuzengroei mogelijk omdat de groeischijven van het bot inmiddels verkalkt zijn. Bij hen treedt in de loop der jaren een kenmerkend beeld op van vergroving van extremiteiten, zoals grotere handen en voeten, kin, neus en oren, waarbij de veranderingen in het gelaat het meeste opvallen.
Acromegalie is ook bekend onder de naam 'ziekte van Marie', naar de Franse neuroloog Pierre Marie, die de aandoening in 1886 beschreef en de naam gaf.[1] De symptomen van de aandoening werd echter in 1567 beschreven door Johannes Wier, echter hij verbond er geen naam of specifieke aandoening aan. Ook andere artsen hebben de aandoening (mogelijk) beschreven, maar bij hen bleven de namen niet in gebruik zoals Alibert in 1822 (Géant scrofuleux), Verga noemde het in 1864 Prosopo-ectasia en Lombroso gaf acromegalie de naam Macrosomia.[2]
Belangrijkste klinische kenmerken[bewerken | brontekst bewerken]
De meest voorkomende klachten veroorzaakt door langdurige overproductie van groeihormoon zijn [3]:
- groei van handen en voeten
- vergroving van het gelaat
- groei van de onderkaak (bij gebruik van een kunstgebit kan het voorkomen dat het kunstgebit niet meer past)
- tintelingen in de handen
- pijnlijke en stijve gewrichten
- snurken
- vocht vasthouden, vooral in de benen
- gewichtstoename
- hoofdpijn
- verminderd zicht
Bekende voorbeelden[bewerken | brontekst bewerken]
Richard Kiel, een acteur die vooral bekend was als Jaws van de James Bond-films The Spy Who Loved Me en Moonraker, leed aan deze afwijking. De bekendste Nederlander met acromegalie is Carel Struycken, onder andere bekend als de butler Lurch in The Addams Family. Andere voorbeelden zijn:
- Trijntje Keever, de langste vrouw die ooit geleefd heeft
- Rigardus Rijnhout, bekend als de Reus van Rotterdam
- Giant González, Argentijns professioneel worstelaar
- Maurice Tillet, Frans worstelaar
- André the Giant, Frans worstelaar en acteur
- Irwin Keyes, Amerikaans acteur
Externe links[bewerken | brontekst bewerken]
- S.W.J. Lamberts (1986), Honderd jaar acromegalie: algemene lessen van een zeldzame ziekte, artikel in Nederlands Tijdschrift Geneeskunde
- Informatie van de Hypofysestichting over acromegalie
- Informatie van de Hersenstichting over acromegalie
Bronnen, noten en/of referenties
|